Aqil abbas dolu
Yüklə 0,81 Mb. Pdf görüntüsü
|
53
- Həkim, buna qanun yol vermir. - Nə qanun?! Bayırdan xəbəriniz var? Camaat sizi də, polisləri də tapdalayar. Çıxardın! Mən camaata demişəm Komandiri Bakıya müalicəyə aparırlar. Müstəntiq daha bir söz demədi, Komandirin qollarındakı qandalı açıb verdi polislərə. Və xəstəxananı tərk etdilər. Komandir ayağını xəstəxananın qapısından bayıra qoyan kimi iynə atsan yerə düşməyəcəyi həyətdə alqış sədaları qopdu: - Ko-man-dir! - Ko-man-dir! Komandir əlini sinəsinə qoyub onu alqışlayanlara başıyla təşəkkür elədi, sonra gözləri həyəti nə qədər axtardısa onu qarşılayanların içində uşaqlarından birini də görmədi, bərk dilxor oldu və mindi maşına. Və Komandir yalnız indi, maşında onu həbsxanaya aparan polislərdən öyrənə bildi ki, batalyonun uşaqları son nəfərədək qırılıblar, amma geri çəkilməyiblər... - Arxada ana-bacılarımızdı... - Arxada ana-bacılarımızdı... *** - İş tapa bildinmi, ay bala? -Yox, ana. Hara gedirəm, bir şey çıxmır. - Nə fərasətsiz uşaqsan, heç Musaya oxşamadın. A bala, bu boyda şəhərdə bir iş tapa bilmirsən? - Ağlın öz şəhərimizə getməsin ey, bura balaca bir rayondu. On-onbeş idarə var, hərə də öz qohum-əqrəbasını yığıb başına. Deyirəm gəl çıxaq gedək Bakıya, getmirsən. - Bakıda nə itim azıb, a bala? Demirsən bu gün-sabah evimizə qayıdırıq? - Qayıdanda da qayıdacağıq da. Ya burdan qayıtdın, ya Bakıdan, nə fərqi? - Fərqi çoxdu, burdan heç olmasa dağlarımız görünür. Yaxşı, biz getdik, bəs Pələngin Anası necə olsun? Tək arvaddı. - Onu da apararıq. - Getməz. O Şəhidlər Xiyabanını qoyub heç hara getməz. Yaxşı, de görüm, Musadan xəbər tuta bildinmi? Musa çoxdan ölmüşdü, Pircamalda vurmuşdular, uşaqlar heç meyitini də götürə bilməmişdilər. Bunu anasından gizli saxlayırdı, demişdi ki, itkin düşüb, Qırmızı Xaç Komitəsi axtarır. Təkcə Musanın Qardaşı yox, çoxları analarından qardaşlarının ölümünü gizli saxlayırdılar, deyirdilər ki, itkin düşüb, beləcə analarını xoşbəxt edirdilər. Musanın Anası da oğulları itkin düşən bütün analar kimi hər səhəri Musadan bir xəbər gələcəyi ümidi ilə açırdı. Oğlu ölmüş bir ana neçə vaxt idi oğlunun ölümünü bilməməyin xoşbəxtliyini yaşayırdı. -Qızıl Xaç axtarır. Bilirsən, ay ana, üç-dörd min adam itkin düşüb, tapmaq çox çətindi. - Ermənistan bambalaca bir yerdi. Orda üç-dörd min adamı nə təhər gizlədiblər ki, o dediyin komitə gör nə vaxtdandı onları tapa bilmir. - Nə bilim, ay ana. Taparlar da! Bir də görürdün qəzetlərdə Qırmızı Xaçın aldığı bir əsirin şəklini veriblər. Tez həmin qəzeti gətirirdi: - Bax, ay ana, bu uşaq da bir iliydi itkin düşmüşdü, indi tapıblar. Anasının gözlərinə işıq gəlirdi. Qəzeti alıb şəkli öz balasının şəkli kimi öpürdü: - İnşallah, bizimki də tapılar. Ay oğul, bir söz desəm mənə gülməzsən? - Allah eləməsin. - Deyirəm gəlib çıxsaydı evləndirərdik. O Tarix Müəlliminin qızından yaman xoşum gəlir. Maşallah, çox ağıllı qızdı. Musanın da onda gözü vardı. Neçə dəfə görmüşdüm ki, gədə onu görəndə rəngi dəyişir. Özünə də demişəm. Demişəm, qoy Musa gəlsin, səni alacam Musaya. Deyəsən ürəyindəndi, mən heylə deyəndə gülümsəyir. Görən ermənilər bizim evi yandırıblar? ***
Lit.az
54 ... Hakim danışırdı, prokuror danışırdı, şahidlər danışırdı, dövlətin onun üçün tutduğu vəkil danışırdı. Üzünə duranlara yazığı gəlirdi. Ev-eşiklərindən olmuş, hardasa çadırlara qısılıb yaşayan bu adamlar bəzən onun üzünə baxmağa utanırdılar. Gülümsəyərdi, deməli, hələ bir az abır-həyaları qalıb. Hakimə də yazığı gəlirdi, elə bil hakimin yası düşmüşdü - hökmü o çıxarmalıydı axı. O hökmü ki hələ məhkəmə başlamamış yazılmışdı. Onu Cinayət Məcəlləsinin zorlamadan və Vətənə xəyanətdən başqa az qala bütün maddələriylə ittiham edirdilər, hətta dövlət əmlakını mənimsəməkdə də. İstintaq zamanı bu ittihamla bağlı müstəntiqə demişdi: - Rəis, mən kolxoz sədri olmuşam, raypo müdiri işləmişəm?! Mənim əlimdə hansı dövlət əmlakı olub ki, mənimsəyim? Müstəntiq: - Komandir, mən də bilirəm ki, heç bir dövlət əmlakı mənimsəməmisən. Amma neyləyim, mən balaca adamam. Özün komandir olmusan. Sən döyüşçülərinə əmr edirdin ki, gedin ölümə, onlar da gedirdi?! Gedirdi! Mən də əmrə tabeyəm. Nə əmr eləyirlər, onu da yerinə yetirməliyəm. Ya da gəlib səninlə bir kamerada oturmalıyam. İndi rəva bilərsən ki, bir sürü uşağımı qoyub gəlim bura? Mən yazmayacam, nə çox müstəntiq. Komandir də rəva görməmişdi ki, müstəntiq bir sürü uşağını qoyub gəlib onunla bir kamerada yatsın. Gülüb demişdi: - Yaz rəis, yaz! Nə yazsan qol çəkəcəm. Kişi adamsan ki, nakişiliyini boynuna aldın. Hakim danışırdı, prokuror danışırdı, vəkil danışırdı... O isə susurdu. Görürdü ki, danışmağın heç bir mənası yoxdu, fatihəsi oxunub. İnkir-minkir rolu oynayan prokuror onu cəhənnəmə göndərmək üçün dəridən-qabıqdan çıxır. İnkir-minkiri başa düşürdü, amma onun hesabına sağ qalıb indi onun üzünə duran şahidləri başa düşə bilmirdi. Susurdu və istehza ilə bu şahidləri süzürdü. Bu şahidlərin sağ qalıb indi onun üzünə durmaları üçün hər şeyini qurban vermişdi. Bir-iki dəfə istəmişdi xayxırıb üzlərinə tüpürsün, sonra fikrindən vaz keçmişdi. Üzlərinə Allahın tüpürdüyü bu adamlara bəndənin tüpürməsinin nə mənası? Vəkili: - Hər şey son sözündən asılıdır. Özündən çıxma. Denən səhv eləmişəm, etiraf elə. Bağışlanmağını istə. Yoxsa güllə verərlər. O da vəkilə demişdi: - Mən səni də, o prokuroru da, o hakimi də, o şahidləri də bağışlayıram. Vəkil:
- Daha özün bilərsən. O heç son söz də deməyəcəkdi, amma bir şahidin sözləri onu yerindən oynatdı. Bir az əvvəl atası üzünə durmuşdu ki, Komandir oğlunu döyə-döyə aparıb batalyona. Üzünə durmuşdu ki, Komandir uşaqları zorla ölümə göndərirdi. Əslində düz deyirdi, onun uşağını bazarın ortasında, hamının gözünün qabağında şapalağının altına salmışdı: - Ay oğraş, sənin tayların Naxçıvandan, Lənkərandan, dünyanın o başından gəlib burda sənin evini-eşiyini qoruyur, sən də bazarda arvad tumanı satırsan?! Səhərisi Uşaq özü utana-utana batalyona gəlmişdi ki, bağışla məni Komandir, məni də batalyona yaz. Atasından sonra danışan Uşaq: - Komandir, atamı bağışla! Bağışla atamı! Komandir, niyə məni ölümdən xilas elədin?! Kaş onda öləydim, amma səni bu qəfəsdə görməyəydim. Komandir, damarımdakı qan sənin üzünə duran atamın qanı deyil, yaralananda sənin mənə verdiyin qandı. Və sonra da Uşaq ağladı. Hakim də Uşağı zaldan çıxartdı. Uşaq çıxarkən dedi: - Komandir! Biz səni gözləyirik! Səninlə ölümə getməyə hazırıq! Və neçə il hərbi intizama öyrədə bilmədiyi bu Uşaq qapıdan çıxarkən bir anlıq geri döndü və ayaqlarını cütləyib ona hərbi salam verdi. Yüklə 0,81 Mb. Dostları ilə paylaş:
|