Aqil abbas dolu
Yüklə 0,81 Mb. Pdf görüntüsü
|
49
quyusu vurulmuşdu, təzə-təzə ağac əkməyə başlasalar da bu ağaclar hələ boy verməmişdi. Bir az imkanı olanlar bu cəhənnəm odundan az da olsa qorunmaq üçün çiy kərpicdən daxma tikib girmişdilər altına - belə daxmalar alaçıqlara nisbətən yayda sərin, qışda da isti olurdu. Əvvəl- əvvəl Çadır Şəhərinin yaraşığının pozulduğunu deyən sahiblər bunun əleyhinə olsalar da sonradan fikir verməmişdilər. İlan-çayanın içində, göydən tökülən odun qarsdığı çadırın altında birtəhər yaşamağa öyrəşə bilsələr də - əgər buna yaşamaq demək mümkün idisə, bu növbəyə heç cür öyrəşə bilmirdilər. Qaçqın malı yeməkdən Bordağa Bağlanmış Buğaya Dönən Məmurlar nə qədər onları növbəyə alışdırmağa çalışsalar da xeyiri olmurdu: - Ay qardaşlar, ay bacılar, ay camaat, növbəyə durun da! Bizi bu xaricilərin yanında biabır etməyin! Amma kimə deyirsən, yenə növbə dağılır, basabas, səs-küy - həm Bordağa Bağlanmış Buğaya Dönən Məmurların, həm də özlərinin yayın tülyanında, qışın sazağında Avropadan iş- güclərini, arvad-uşaqlarını atıb onlara humanitar yardım gətirmiş bu humanist xaricilərin yanında biabır edir, Şərq mədəniyyətini gözdən salırdılar. Elə bil bunlar nizamilərin, füzulilərin qohum- əqrəbaları yox, hitlerlərin, napoleonların qohum-əqrəbalarıydılar. Böyük Vətən Müharibəsi iştirakçıları yardım gələndə elə bilirdilər bayramdı, xeyir-şər kostyumlarını geyir, bütün orden-medallarını da sinələrinə taxıb gəlirdilər. Amma sonra yuxarıdan tapşırıq gəldi ki, yaxşı deyil, almanlar gələndə orden-medalları taxıb çıxmasınlar. - Kişilərin sizə ürəyi yanır, durub o boyda yol gəlirlər ki, sizi ac qoymasınlar. Siz də Almaniyanı darmadağın edən o Qələbə medallarını taxıb fors edirsiniz. Bundan sonra müharibə iştirakçıları xəcalət çəkdilər ki, nahaq o vaxt belə humanist bir xalqın paytaxtını dağıdıblar. Hətta bir dəfə Kefli Çapay bir almanı qucaqlayıb küçük sahibini yalayan kimi yalamışdı: - Sənə də qurban olum, Hitlerə də! Yaxşı ki, tərcüməçilər onun sözünü başqa cür tərcümə eləmişdilər. Bu basabasda birinci qoluzorlular, ikinci qolu bir az zorlular, sonra qolu zorsuzlar, lap axırda isə əldə-ayaqda qalanlar yardım paylarını alıb dönürdülər göydən tökülən odun qarsdığı alaçıqlarına: iki kilo qənd, iki kilo şəkər, on litr neft, beş sabun, on beş kilo un və bir də bambalaca kağız kisələrdə beş ədəd gül-çiçək toxumu. Bu gül-çiçək toxumu nədən ötrü idi, Allahın deyil, insanların yaratdığı bu cəhənnəmdə kimə və nəyə lazım idi, gül-çiçəyin içində böyüsələr də artıq gül-çiçəklik halları qalmamış camaat bunu başa düşə bilmirdi. Xəbərləri yox idi ki, bu gül-çiçək toxumu Bakıda qaçqınlar və imkansızlar üçün olmayan mağazalarda səkkiz, on, hətta on beş dollara satılırdı. Bir az gec də olsa axır ki bundan xəbər tutdular və başa düşdülər ki, xaricilər heç də onların fikirləşdikləri kimi o qədər də axmaq deyillər. Və bu gül-çiçək toxumu onların işinə əməlli-başlı yaramağa başladı. Dünyanın məhvərindən çıxmayan vaxtı Bakıya qonaq gedəndə ətdən, toyuqdan, bir sözlə kənd matahından pay aparardılar. İndi bu gül-çiçək toxumu ən yaxşı paya çevrilmişdi. Bakıdan, Gəncədən sifariş sifariş dalınca gəlirdi. Bir az diribaşlar bu gül-çiçək toxumunun alverinə girişərək həm əməlli-başlı qazanmağa başladılar, həm də qaçqınlar və imkansızlar üçün olmayan mağazalarda gül-çiçək toxumunun satışına da böyük zərbə vurdular. Pullarını balta kəsməyənlər day gül-çiçək toxumlarını bahalı mağazalardan yox, bazarlarda qaçqınlardan almağa başladılar - qiymətinə görə yox, qaçqın soydaşlarına ürəkləri yandığın görə. Amma Pələngin Anası bu gül-çiçək toxumunu alverçilərə satmırdı, gedirdi Ağcabədidəki şəhid qəbristanlığına və bu gül -çiçəyi Pələngin şəhid qardaşlarının məzarlarının ətrafında əkirdi. Bu toxumlardan elə qəribə, elə gözəl gül-çiçək çıxmışdı ki, ömürlərində ilk dəfə gördükləri bu gözəllik camaatı heyrətə gətirmişdi. Bundan sonra bu şəhərin də imkanlıları daraşmışdı Çadır Şəhərinə. Hər dəfə Şəhidlər Xiyabanına gələndə Pələngin Anasını burda görən və bu gül-çiçəkləri onun əkib-becərdiyini bilən Başçı müavinindən soruşmuşdu: - Bu hansı şəhidin anasıdı?
Lit.az
50 - Heç birinin. Onun oğlunun qəbri Qarağacıdadı. Başçı kövrəlmişdi və demişdi: - Ya bir ştat düzəldin, ya da cibinizdən ona maaş verin. Amma Pələngin Anası maaşdan imtina eləmişdi: - Sağ olun, bala, lazım deyil. Bunlar hamısı mənim Pələnglərimdi. Yenə göydən təpələrinə od tökülürdü. Yenə göydən təpələrinə tökülən bu odun altında yardım maşınlarının qabağında basabas idi. Yenə Bordağa Bağlanmış Buğaya Dönən Məmurlar yalvarırdı ki, onları xaricilərin yanında biabır etməsinlər. Amma kimə deyirsən, xeyiri yox idi ki, yox idi! Özlərini də, bu yazıq Bordağa Bağlanmış Buğaya Dönən Məmurları da xaricilərin yanında biabır edirdilər. Pələngin Anası da özlərini xaricilərin yanında biabır edənlərin arasındaydı. Əvvəllər bir neçə dəfə insanlardan hörmət və mərhəmət ümidiylə demişdi: - Mən şəhid anasıyam. - Burda kim şəhi d anası deyil ki?! Pələng kimi bir oğulu qurban gedən bir anaya bu qurbanlıq növbəsiz yardım almağa da yetmirdi. İlk vaxtlar bundan çox pərişan olsa da sonralar bu keçdi, heç kəsi qınamadı, gördü ki, yardıma möhtacların çoxunun balası onun Pələngi kimi qurban gedib. Tanrı İbrahim peyğəmbərə oğlu İsmayılı qurban kəsməmək üçün qoç göndərmişdi, oğulları qurbanlıq olan bu analara isə səbr və göz yaşları. Bu yardım bir adamı xoşbəxt edəcək olmasa da çox vaxt qulağı eşidə-eşidə deyirdilər: -Bəxtəvər! Tək arvaddı, bir belə yardımı neyləyir?! Və heç kim bilmirdi ki, bu bəxtəvər tək arvad aldığı yardımları Musanın Anasıgillə yarı bölür, onsuz da günün çoxunu onlarda keçirirdi. Musanın Anasının yeməyini bişirir, suyunu gətirir, Musanın Qardaşı evdə olmayanda altını atır, çimizdirirdi. Baş-başa verib ötən xoşbəxt günlərini xatırlaya-xatırlaya Əzrayılı gözləyirdilər. Əzrayılın da dövlətinin gəlhagəli idi, gül kimi sütül-sütül oğulları qoyub hay-hayları gedib vay-vayları qalmış, heç kimə, hətta özlərinə belə lazım olmayan bu qocaları neyləyirdi ki?! Əzrayılın yadından çoxdan çıxmışdılar. Allahın bir ucuz ölümü də onlar üçün mataha dönmüşdü. Yalnız gecə düşəndə öz alaçığına gəlirdi. Yerinə girəndə Rəşid Behbudovun Pələngə bağışladığı papağı qoyurdu sinəsinə, ləzzətlə qoxulayırdı. Və səhərədək gözünün qabağına gətirmək istəyirdi - Pələngi necə çimizdirir, necə əlindən tutub məktəbə aparır, necə səhər-səhər döyüşə yola salır... Və bunları fikirləşə-fikirləşə xoşbəxt olurdu... Pələng yanındaydı, girmişdi qucağına, saçlarının qoxusunu hiss edirdi. Bu qoxusunu hiss etdiyi saçları tumarlaya-tumarlaya ona gözəl-gözəl nağıllar danışırdı. Gözəl-gözəl nağıllarla Pələngi yatırdıqdan sonra ona yaraşan qız axtarırdı. Amma bu boyda Çadır Şəhərində oğluna yaraşacaq bir qız tapa bilmirdi. Bircə o Tarix Müəlliminin qızı idi ki, onu da Musanın Anası gözaltı eləmişdi. Kimsə Bakıdan gələn vəzifəlilərə demişdi ki, bu arvadda Rəşid Behbudovun çox qiymətli bir xəncəri var. Onlar da adam salmışdılar ki, xəncəri satın alsınlar. - Nə qədər pul istəyirsən verirlər. - Acından ölərəm, satmaram. O Pələngimin yadigarıdı. Və xəncəri həmişə yastığının altında saxlayırdı. Musanın Qardaşına da demişdi ki, ölüb eləsəm bu xəncəri Komandir həbsxanadan çıxanda ona verərsən. Gün doğanda gecənin o bütün xoşbəxtliyi qucağında yatmış Pələnglə birlikdə yox olurdu, bir cəhənnəm sabahı açılırdı. Bu sabahlar ona görə cəhənnəm sabahları deyildi ki, göydən od tökülürdü. Bu sabahlar ona görə cəhənnəm sabahları deyildi ki, gündə qırx dəfə rastlaşdıqlarından bir-birlərindən iyrənməyə başlamış, eyni yardımı yeməkdən artıq bir-birlərinə oxşayan və üzlərində bir qıça nur qalmamış insanları görürdü. Bordağa Bağlanmış Buğaya Dönən Məmurları görürdü. Bu payız ev-eşiklərinə qayıdacaqları yalanları eşidirdi. Bu açılan sabahlar ona görə cəhənnəm sabahları idi ki, bu sabahlarda bir belə insanın içində Pələng yox idi. ***
Yüklə 0,81 Mb. Dostları ilə paylaş:
|