Aqşin Babayev
Yüklə 5,04 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Anar: “Kərəm kimi”
Aqşin Babayev_______________________________________________ 110 Əkbər məni evlərinə dəvət elədi. “Səhər doqquzda gözləyirəm”-dedi. Səhərisi evini çətinliklə tapdım. Sən demə, məni səhər yeməyinə gözləyirmiş. -Niyə belə gec? -Evi tapa bilmirdim. -Eybi yox. Otur çay içək. Sonra gedək instituta (o, işlədiyi Asiya Xalqları institutunu nəzərdə tuturdu). Səni Moskvalı türkşünaslarla tanış edəcəyəm. -Bəs Nazim Hikmətlə... nə vaxt... Cümləni bitirə bilmədim. Qorxdum ki, deyə heç vaxt. Amma özümü o yerə qoymadım. Sən demə Əkbər təhər-tövrümdən hiss eləyibmiş ki, nəsə özümdə deyiləm. Yenə çay gətirdi, gülə-gülə: - İç, gedək - dedi. Yolçu yolunda gərək. Yol boyu türk ədəbiyyatından danışırdıq. Mən elə güman edirdim ki, Əkbər yalnız müasir ədəbiyyatı yaxşı bilir. Belə deyilmiş. Klassik türk poeziyasından məhəbbətlə danışır, əzbər bildiyi parçaları həvəslə izah eləyirdi. Mənimsə fikrim-zikrim elə Nazim Hikmətin yanındaydı. Nə yaxşı ki, Əkbər də bunu hiss eləmişdi. İnstituta çatanda dedi: - Yaxşı, - zəng edərəm Nazim Hikmətə, imkan olsa, gedərik. Amma çox oturmarıq, yaxşı? -Yaxşı, - dedim. Mənimçün bundan böyük sevinc ola bilməzdi. Əkbər əvvəlcə məni moskvalı türkşünaslarla tanış elədi. Çox səlis ruscası vardı Əkbərin. Sonra Nazim Hikmətə zəng vurdu. Türkcəsinə heyran oldum. Fəxr elədim Əkbərlə. Öz ana dilini də gözəl bilirdi, rusu, türkü də. Hər üç dildə eyni səviyyədə yazırdı, danışırdı. Əkbər Nazim Hikmətlə telefonla danışdı. Nazim bizi gözləyirdi. Getdik. Görüşdük. _______________________________________________ Nazim Hikmət qalaktikası 111 O gündən etibarən Əkbər Babayev məni evinə təkidlə dəvət eləyir, süfrə açırdı. Bir yerdə teatr tamaşalarına baxır, Nazim Hikmətlə müxtəlif görüşlərdə iştirak edirdik. Bu görüşlərin faydası haqda danışmıram. Çünki sözüm Əkbərdəndir. İndi fikirləşirəm ki, onun axı nəyinə lazımdı bu. Öz işi başından aşırdı. Elmi əsərləri, tərcümələri, Moskva radiosunda Türkiyə üçün hazırladığı xüsusi proqramlar və hər şeydən əvvəl, Nazim Hikmətlə birgə fəaliyyəti. Əkbər bu böyük sənətkarın sağ əliydi. Nazim onu oğlu kimi sevirdi. Bunu qısqananlar da vardı. Nazim Hikmət haqqında ilk dissertasiya müdafiə edən Əkbərdi. Böyük sənətkar da öz kitabını Əkbər Babayevə verəndə avtoqraf olaraq “Beni bana tanıtana”yazmışdı. İndi bütün olub keçənləri göz önünə gətirəndə başa düşürəm ki, Əkbərin böyük ürəyi vardı. O, məncil, yalnız özünü düşünən deyildi. Ürəyinin nurunu, işığını insanlara təmənnasız paylayardı. Və bundan dünyaca zövq alardı... Bakıya qonaq gələn türklər tez-tez məndən soruşurdular: “Soyadınız birdir, yoxsa Əkbər Babayevlə qohum-qardaşsınız?” “Qardaşdan da artığıq”- deyirdim və bu sözlə fəxr edirdim. Əkbəri Azərbaycanda tükşünaslığın vəziyyəti çox maraqlandırırdı. Tez-tez Bakıya gələr, ya rəhbəri, ya da opponenti olduğu türkşünasların irəliləyişi, inkişafı üçün əlindən gələni əsirgəməzdi. Əkbər qalın-qalın dissertasiyalar oxuyur, Orta Asiyadan, Azərbaycandan göndərilmiş türk ədəbiyyatına dair əsərlərə rəy verirdi. Belə rəylərdən birini də mənim üçün yazmışdı. Əkbəri düşünəndə bir şeyə təəssüflənirəm. Onun Nazim Hikmət haqqında yazdığı iri həcmli kitabı rus və türk dillərində nəşr olunsa da, hələ azərbaycanca çıxmayıb. Hələ onun elmi məqalələrini, gözəl publisistik Aqşin Babayev_______________________________________________ 112 yazılarını demirəm. Əkbər çox təvazökardı. Özü haqda bir söz deməz, kimsəyə ağız açmazdı. Fikirləşirdi ki, əgər əsərinin dəyəri varsa, öz-özünə yol açacaq. Heç vaxt özü haqda “mən aliməm”, yaxud “elmlər namizədiyəm” deməzdi. Deyərdi eləcə tədqiqatçıyam. “Mavi gözlü dev”in dostu belə deyərdi. Əkbər Babayev Nazim Hikmətin Bolqarıstanda işıq üzü görmüş 8 cildlik əsərlərinin də tərtibçisi, redaktoru və ön sözünün müəllifi idi. Ön sözdə o, Nazim Hikmət sənətindən şairin öz fikirləri fonunda söhbət açmış, şərhlərini və xatirələrini əks etdirmişdir. İllər yaman tələsir. Biz də gərək tələsək. Amma gərək yaxşı adam kimi yaşayaq ömrümüzü. Əkbər kimi yaxşı insanları da unutmayaq, xalqımıza tanıdaq. Bütün ömrünü N.Hikmət yaradıcılığının tədqiqinə həsr etmiş Əkbər Babayevin həyatının və elmi fəaliyyətinin ciddi tədqiqata ehtiyacı var. Belə bir tədqiqat işi həm Nazim Hikmətin, həm də Əkbərin xatirəsinə böyük hörmət və diqqət olardı. “Ədəbiyyat qəzeti”, 11 dekabr 1987. _______________________________________________ Nazim Hikmət qalaktikası 113 Anar: “Kərəm kimi” Səhv etmərəm desəm ki, bu gün Azərbaycanda Nazim Hikmət haqqında ən çox söz demək haqqı Anara məxsusdur. Çünki Anar Nazim Hikməti olduğu kimi tanıyan, Rəsul Rza və Nigar Rəfibəylinin bu böyük sənətkarla söhbətlərinin canlı şahidi olmuş, şairlə dəfələrlə görüşmüş məşhur qələm sahibidir. Anarın bu yaxınlarda Türkiyədə nəşr olunmuş “Nazim Hikmət. Kərəm kimi” adlı çox dəyərli əsərini oxuduqdan sonra bu fikrimdə haqlı olduğumu bir daha yəqin etdim. Kitabı türk dilinə çevirən İmdat Avşar ön sözdə, Anarı “təkcə Azərbaycanın deyil, türk dünyasının da çox böyük yazıçısı” hesab etməkdə haqlıdır. Mən bu dəqiq fikrə bir əlavə də edərdim: “Anar həm də çox ciddi tədqiqatçı-alimdir.” Bir neçə il bundan əvvəl Anara filologiya elmləri doktoru adı veriləndə bunu qəlbən təqdir edənlərdən biri də mən oldum. Çünki Anarın ədəbiyyatşünaslığa dair məqalələrində problemlərə münasibət, hər hansı bir əsərin təhlili, hər şeydən əvvəl alim mülahizəsi, alim sözüdür. Bu fikirləri onun Türkiyədə nəşr olunmuş “Nazim Hikmət. Kərəm kimi” kitabı haqqında da demək olar. Anarın adı çəkilən kitabı çox gərgin elmi-tədqiqat işinin bəhrəsidir. Müəllif Türkiyədə, Azərbaycanda, Rusiyada Nazim Hikmət haqqında çap olunmuş kiçik məqalələrdən tutmuş iri həcmli əsərlərə qədər bütün tədqiqat işlərini, habelə xatirə kitablarını əldə etmiş, onlara münasibətini bildirmişdir. Bunların içərisində Vala Nurəddinin, Zəkəriyyə Sərtəlin, Səbihə Sərtəlin, Mehmet Fuadın, Şevket Sürəyya Aydəmirin, Orxan Kamalın, Kamal Sülkerin və başqa qələm sahiblərinin əsərləri vardır. Hələ sovet dönəmində (şairin ölümündən sonra) Türkiyədən kim Azərbaycana Yüklə 5,04 Kb. Dostları ilə paylaş:
|