Arı-başkanlık sistemi, gerek terminoloji gerekse ülkelerin sınıflandırılması bakımından

Polonya
TBMM Araştırma Hizmetleri Başkanlığı 
156
157
yetkileri  yüksek  düzeyde  kullanarak  hükümet  politikalarına  ve  yasama 
sürecine dair zorlaştırıcı/engelleyici bir rol üstlendiği görülmektedir.
5.5. Bronislaw Komorowski Dönemi (2010-2015)
2010  yılında  seçilen  ve  Başbakan  gibi  Yurttaş  Platformu  üyesi  olan 
Cumhurbaşkanı  Komorowski,  seçimler  öncesinde  Tusk  Hükümeti’nin 
desteklediği Sejm Başkanı idi. Dış politikada ve savunma politikasında uz-
man olan Komorowski, 2000-2001 yılları içinde Savunma Bakanlığı göre-
vinde bulunmuş, 2007 yılında Sejm Başkanı olmuştur. Cumhurbaşkanının 
2010 yılı seçim kampanyalarında dile getirdiği görüşler ve uzmanların ge-
nel değerlendirmeleri bağlamında, göreve gelmesi sonrasında Hükümet 
ve Parlamento ile ülkenin modernizasyonu üzerinde görüş birliği içerisin-
de olduğu söylenebilir.
148
Komorowski, görevinin ilk ayların-
da  başta  Avrupa  olmak  üzere  dış 
politikada ve güvenlik politikasın-
da  aktif  bir  rol  almayı  düşündü-
ğünü belirtmiştir. 2011 yılında bir 
araya  gelen  Kabine  Konseyi,  AB 
Dönem Başkanlığı konusunda top-
lanmış, Cumhurbaşkanı tüm devlet 
organlarını  işbirliğine  davet  et-
miştir.
149
 Şubat 2013’te, Polonya’nın gelecekte Avro’yu para birimi olarak 
kabul etmesi üzerine toplanan Kabine Konseyinde Komorowski, Polonya 
ekonomisinin rekabet gücünün artırılmasına ve kamuoyuna ortak para 
birimine  dâhil  olmanın  avantajlarının  açıklanması  gerekliliğine  vurgu 
yapmıştır.
150
 Ayrıca, 2013 yılının sonlarında Cumhurbaşkanının inisiyatifi 
doğrultusunda, Ukrayna’da yaşanan kriz sebebi ile Milli Güvenlik Kurulu 
bir araya gelmiştir.
151
148
 Ziemer, Das politische System Polens, s. 113; Gerhard Gnauck, “Analyse: Flugzeugabsturz, Präsiden-
tenwahl – und weiter? Eine Bilanz des letzten halben Jahres in Polen”, Almanya Siyasi Eğitim Federal 
Merkezi  İnternet  Sitesi,  http://www.bpb.de/internationales/europa/polen/41151/analyse?p=all, 
Erişim: 06.06.2013.
149
 Ziemer, Das politische System Polens, s. 113-114.
150
 “Chronik: Polen im Jahr 2013”, Bremen Üniversitesi Doğu Avrupa Araştırma Birimi İnternet Sitesi, 
http://www.laender-analysen.de/polen/chroniken/Chronik_po_2013_u.html,  
Erişim: 18.06.2013.
151
 “Chronik: Vom 19. November bis zum 2. Dezember 2013”, Bremen Üniversitesi Doğu Avrupa Araş-
tırma  Birimi  İnternet  Sitesi,  http://www.laender-analysen.de/polen/pdf/PolenAnalysen136.pdf, 
Erişim: 15.02.2014, s. 12.
Bronislaw Komorowski

---

Polonya
TBMM Araştırma Hizmetleri Başkanlığı 
156
157
Komorowski 2010’da göreve gelmesinden itibaren selefleri kadar ol-
masa da zaman zaman veto yetkisini çeşitli düzenlemeler üzerinde kul-
lanmıştır. Örneğin, I. Tusk Hükümeti’nin önemli başarısızlıklarından biri 
olarak devletin küçültülmesi yönündeki girişimi gösterilebilir. Kamu sek-
töründe çalışanların sayısı 2007 sonunda 382 bin iken 2010 sonunda 457 
bine ulaşmıştır. Tusk’un ifadesiyle bu artış, sadece Hükümetin etkisi ol-
mayan yerel yönetimlerdeki personele dair yeniden yapılanma ve Devlet 
İstatistik Kurumunun hesaplama şeklinde yaptığı değişiklikten değil, aynı 
zamanda merkezi idare ve diğer kamu kurumlarındaki aşırı şişkinlikten 
de  kaynaklanıyordu.  Bu  sebeple  kamu  sektöründe  çalışanların  sayısını 
azaltmayı amaçlayan kanun tasarısı, Cumhurbaşkanı Komorowski tara-
fından Anayasaya aykırı olduğu gerekçesiyle Anayasa Mahkemesine götü-
rülmüştür. Anayasa Mahkemesi, düzenlemenin tamamını iptal etmiştir.
152
 
Cumhurbaşkanı ayrıca, 2011 yılında Askeri Havacılık Kolejinin Deblin’de 
kurulmasına ve genetiği değiştirilmiş organizmalara (GDO) dair düzenle-
meleri de aynı şekilde veto etmiştir.
153
 
2007-2010 yılları arası Tusk Hükümeti, Cumhurbaşkanı ile zorlu ko-
habitasyon dönemi içerisinde bulunmasına karşın, 2010- 2014 arasında 
Cumhurbaşkanı ile I. ve II. Tusk hükümetleri arasında önemli bir yetki 
çatışması yaşanmamıştır. 2014 yılında Donald Tusk AB Konseyi Başkanı 
seçilmesi sonrasında görevinden istifa etmiş, yeni hükümeti kurmakla gö-
revlendirilen Yurttaş Platformu üyesi ve eski Sejm Başkanı Ewa Kopacz, 
22 Eylül 2014 tarihi itibariyle göreve başlamıştır.
154
 Komorowski, 1990 
sonrası Polonya siyasi tarihinde kohabitasyon tecrübesi yaşamamış tek 
cumhurbaşkanı olarak karşımıza çıkmaktadır.
5.6. Andrzej Duda Dönemi (2015-…)
Daha önce Kaczynski Hükümeti zamanında Adalet Bakanlığı ve Anayasa 
Mahkemesi hakimliği görevlerinde de bulunan Andrzej Duda’nın
155 
 2015 
152
 Reinhold Vetter, “Analyse: Eine innenpolitische Bilanz der Regierung Tusk”, Almanya Siyasi Eğitim 
Federal  Merkezi  İnternet  Sitesi,  (07.09.2011),  http://www.bpb.de/internationales/europa/po-
len/40910/analyse?p=all, Erişim: 06.06.2013; “Chronik: Polen im Jahr 2011”, Bremen Üniversitesi 
Doğu Avrupa Araştırma Birimi İnternet Sitesi, http://www.laender-analysen.de/polen/chroniken/
Chronik_po_2011_u.html, Erişim: 18.06.2013.
153
 Robert  Elgie,  “Poland  –  Presidential  vetoes”,  (28.09.2011),  http://www.semipresidentialism.
com/?p=192, Erişim: 02.06.2013.
154
 “Chronik: 16. September – 6. Oktober 2014”, Bremen Üniversitesi Doğu Avrupa Araştırma Birimi,  
http://www.laender-analysen.de/polen/pdf/PolenAnalysen151.pdf, Erişim: 09.10.2014. 
155 
“President: Biography”, Polonya Cumhurbaşkanlığı İnternet Sitesi, http://www.president.pl/en/pre-
sident/biography/, Erişim: 11.11.2016. 

---