Arı-başkanlık sistemi, gerek terminoloji gerekse ülkelerin sınıflandırılması bakımından
Yüklə 0,56 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Kanun Önerisinde Bulunma Yetkisi
Rusya TBMM Araştırma Hizmetleri Başkanlığı 218 219 başarabilmiştir. 97 Yine de Putin, başkanlığının ilk yıllarında (2001-2002) Yeltsin döneminin ortalamasına göre oldukça fazla gizli kararname çıkarmış 98 ve pek çok önemli konuda normatif kararname çıkarma yetkisini kullanmıştır. 99 Kanun Önerisinde Bulunma Yetkisi Kanun önerisinde bulunma yetkisi, Anayasa gereği, devlet başkanına, Federasyon Konseyine, Federasyon Konseyi üyelerine, Duma üyelerine, hükümete ve federe birimlerin yasama organlarına aittir. 2000 yılı sonrasında Duma içerisinde Kremlin yanlısı çoğunluğun oluşmasıyla hayata geçirilen bir dizi hukuki değişiklik, Kremlin ve hükümetin yasama gündemi üzerindeki etkinliklerini arttırmıştır. Putin yanlısı istikrarlı çoğunluk sayesinde dışlayıcı bir siyasi ortam oluşmuş, yasama sürecinde pazarlığa ve uzlaşıya duyulan ihtiyaç azalmış ve yasama süreci kolaylaşmıştır. Nitekim Yeltsin ve Putin dönemleri kıyaslandığında Kremlin kaynaklı kanun önerilerinin kanunlaşma oranının zamanla arttığı ve veto edilen kanun sayısının oldukça azaldığı görülmektedir. 100 Aşağıdaki sayısal veriler, Yeltsin’in aksine Putin döneminde yürütmenin zamanla yasama gündemine hâkim olduğu gerçeğini açıkça göstermektedir. 1999-2006 yıllarına ait istatistiki veriler, kanun önerilerinin çoğunun Duma üyeleri tarafından verildiğini ancak bu önerilerin çok azının kanunlaşabildiğini göstermektedir. Bahsedilen dönemde Duma üyeleri tarafından verilen 237 kanun önerisinden 81’i kanunlaşabilmiştir. Yine federe birimlerden gelen 176 kanun önerisinin ancak 24’ü kanunlaşmıştır. Diğer taraftan merkezi yürütme (devlet başkanı ve hükümet) kanadından gelen kanun önerilerinin kanunlaşma oranı oldukça yüksektir. Yeltsin’in istikrarlı bir çoğunluk desteğine sahip olmadığı İkinci Duma’da (1995- 1999) kabul edilen kanun önerilerinin sadece %30’u Kremlin veya hükümet kaynaklı iken, Kremlin yanlısı çoğunluğun teşekkül etmesiyle bu oran %60’ın üzerine çıkmıştır. 101 Beşinci Duma döneminde (2007-2011) ise, Duma ve Federasyon Konseyi üyeleri tarafından verilen tekliflerin 97 Remington, “The Russian Federal Assembly, 1994-2004,” s.131. 98 Protsyk, “Ruling With Decrees: Presidential Decree Making in Russia and Ukraine”, s.641. 99 Protsyk, “Ruling With Decrees: Presidential Decree Making in Russia and Ukraine”, s.648. 100 Sakwa, Russian Politics and Society, s.195, 197. 101 Iulia Shevchenko ve Grigorii V. Golosov, “Russia:The Executive in a Leading Role,” The Role of Gover- nment in Legislative Agenda içinde, Bjorn Erik Rasch ve George Tsebelis, ed. (New York: Routledge, 2011), s.205. Rusya TBMM Araştırma Hizmetleri Başkanlığı 220 221 sadece %24’ü kanunlaşırken, yürütme kaynaklı önerilerin kanunlaşma oranı %83’tür. 102 Veto Yetkisi Devlet başkanının yasama alanında sahip olduğu önemli yetkilerden birisi de veto yetkisidir. Kremlin karşıtı ciddi bir muhalefetin bulunduğu Parlamentoda istemediği kanunların kabul edilmesini engelleyemeyen Yeltsin , veto yetkisini sıklıkla kullanmıştır. 1994-95 yılları arasında kanunların ancak % 61’i, 1996-99 yılları arasında ise kanunların %74’ü Yeltsin tarafından imzalanmıştır. 103 Yeltsin’in ikinci döneminde (1996- 99) veto edilen kanun sayısı 200’ün üzerindedir. 104 Diğer bir istatistik ise, 1994-1999 dönemi içerisinde kanunların yaklaşık %25-30’unun veto edildiğini göstermektedir. 105 Yeltsin döneminde Parlamento, kanunları üçte iki çoğunlukla tekrar kabul ederek vetoyu aşmada hatırı sayılır bir kararlılık göstermiştir. 1996-1998 yıllarına ait bir istatistik, veto edilen 193 kanunun 101’inin Duma, 65’inin Federasyon Konseyi tarafından aynen kabul edildiğini göstermektedir. 106 Bu durum Parlamentonun kurumsal olarak bağımsızlığına işaret eden ilginç bir istatistiktir. Putin döneminde Kremlin’in Parlamento gündemine başarıyla yön vermesinin doğal sonucu olarak veto edilen kanun sayısı daha azdır. Putin, 2000-03 yılları arasında kanunların % 90’a yakınını (881 kanunun 771’ini) imzalamıştır. 107 Duma’nın verdiği resmi istatistiklere göre, 2000- 2007 yılları arasında devlet başkanı tarafından veto edilen kanunların oranı %0,4’tür. 108 2008-2012 yıllarında başkanlık koltuğunda oturan Medvedev ise, görevi süresince bir kez veto yetkisini kullanmıştır. Medvedev , 2010 yılında gösteri ve yürüyüşlere önemli kısıtlamalar 102 “Private Members’ Bills”, ECPRD İnternet Sitesi, 27.12.2012, No:1889, Rusya Federasyonu Devlet Du- ma’sının cevabı, https://ecprd.secure.europarl.europa.eu/ecprd/navigation.do;jsessionid=3C5EF- 4FF4283FE7D5CE6E604F86AE560, Erişim:24.01.2014, (Sınırlı Erişim). 103 Remington, “The Russian Federal Assembly, 1994-2004,” s.131. 104 Remington, The Russian Parliament, Institutional Evolution in a Transitional Regime, 1989-1999, s.221. 105 Shebaltseva, “Is Russia a Constitutional Democracy? Checks and Balances…”, s.42. 106 Troxel, Parliamentary Power in Russia, 1994-2001, s.98-99. 107 Remington, “The Russian Federal Assembly, 1994-2004,” s.131. 108 Shebaltseva, “Is Russia a Constitutional Democracy? Checks and Balances…” s.43. Yüklə 0,56 Mb. Dostları ilə paylaş:
|