Asif Atanın – İnam Atanın Mütləqə İnam Ocağı

 

89 

İşıq  Mütləqə  İnamdır,  Atadır.  Biz  nə  qədər  Amallaşırıqsa, 

işığımız bir az da genişlənir. İnsanlar ruhdan düşəndə o deməkdir ki, 

getdikcə bu işıq sönür. Söndükcə qaranlıq hücuma keçir hər tərəfdən. 

İşığın öldüyü yerdə qaranlıq bayram edir qələbəni. 

 

 

 

Elçin bəy: İnsanların dediyi ilə özünün, əməlinin bir olmamasın-

dan irəli gəlir. 

 

Ayaz  bəy:  Mən  işdə  də,  yolda  da  beləyəm.  Mənə  artist  kimi  rol 

tapşırılmayıb  ki,  mən  “Müsibəti  Fəxrəddin”də  filankəsin  dədəsinin 

rolunu oynayam. Mən gələcəyə baxıram. Mən başqa cür necə yaşaya 

bilərəm ki? 

 

Soylu Atalı (Ataya səcdə edib bayrağı öpür – Ü.A.): 

Dediyiniz məsələlərə yönəlik fikrimi bildirmək istəyirəm. Özünü 

döymə məsələsi. Bununla bağlı hansısa bir tədbirdə demişik. Mən bir 

dəfə elə bu Ailəyə etiraz elədim. Bu gün isə biz fərqli əhval gördük, 

uğur mənasında fərqli əhval. O zaman etirazım nədən idi. Dedim ki, 

siz  özünüzü  elə  döyürsünüz,  mənim  ürəyim  ayağımın  altına  düşür, 

bədbinlik yaradır. Misal çəkdim hətta, Tolstoyun özünü döyməsi var, 

bir  də Kafkanın  özünü  döyməsi  var.  Kafkanın  bir  “Çevrilmə”  əsəri 

var, onu da misal çəkdim. İnsanı həşərata çevirir Kafka, o həşərat di-

varlarda gəzir daima. O qədər bədbinlik yaradır ki, onu oxuyub axıra 

---

 

90 

çıxana  qədər  adam  özü  həşərata  çevrilir.  Ölürəm.  Ancaq  Tolstoy 

özünü öldürmək həddinə qədər gedir və özünü elə döyür ki, adama 

qanad verir, ilham verir. Deyirsən ki, yaşamaq nə qədər gözəl imiş. 

Özünü döymə oxul olmalıdır. Ondan mən öyrənməliyəm. Ata deyir 

ki, özünə qarşı amansız ol, ancaq inamsız olma. Özünə qarşı amansız 

olmaq,  heç  bir  yanlışını  özünə  bağışlamamaqdır.  Heç  bir  qırağa 

çıxmanı  özünə  bağışlamamaqdır.  Sizin  toplumda  axtardığınız 

fəlakətlərin hamısının yanıtı ordadır. 

– Söz demək çətindir məsələsi (Üstün dedi). Söz demək nə vaxt 

çətin  olur?  İki  anlamda  söz  demək  çətindir.  Bir  var  sözü  demək 

cəsarətim yetişməyib, sözü tanımıram, sözü bilmirəm, özüm dediyim 

sözə uyğun yaşamıram. Boğazdan yuxarı deyirəm. Özüm adi ola-ola 

topluma yüksək olmaq öyrədirəm. Onda söz demək çətin olur. Bir də 

cahillərin qarşısında həqiqəti izhar edəndə. Çünkü qaranlığa, boşluğa 

deyirsən sanki sözü. Sözün qaranlığa, boşluğa düşməsindən qorxur-

san. Daha doğrusu, qorxu yox, çətin olur. Ocaqçı kəsdirməlidir, bil-

məlidir, onun söz deməsinə çətinlik yaradan nədir?! 

-Yol  ilə  gedirsən  və  düşünürsən.  Mən  bilmək  istəyirəm,  sənin 

gözünün  baxarı  nəyə  tuşlanıb?  Yol  ilə  getdiyində,  baxdığında  nə 

görürsən?  Maddi  nemətlər  şirnisinə  həsrətmi  görürsən,  yoxsa  insan 

yaşamının  gözəlliyinə  vurğunluqmu  görürsən.  Beynin  nə  düşünür, 

ürəyin nəyə döyünür. Bu çox önəmlidir. Əgər yol ilə gedəndə sənin 

ürəyin  döyünürsə  ki,  mənim  əlim  maddi  nemətlər  zənginliyinə  çat-

mır, maddi sərvətə çatmır, əgər sənin ürəyin ona döyünürsə, sən heç 

bir vaxt topluma söz deyə bilməzsən axı. Sən toplumda haqq-ədalət 

görə  bilməzsən  axı?!  Hardadır  ədalət?  Ədalətin  yuvası,  məkanı 

haradır  axı?!  İnsan  qəlbi, insan  ləyaqəti  deyilmi?  Bu  insan ləyaqəti 

hardadır, – elə məndədir. Mən ədaləti axtaranda qayıdıb öz köksümə 

baxıram. Görüm orda ədalət varmı, yoxmu? Ona görə özünə rütbəli 

arxa  (dayı)  axtarmaq  olmaz.  “Dayı”  axtarmaq  cılızlıqdır,  bala-

calıqdır.  Asif  Ata  deyir  ki,  özünə  və  ulusuna  yiyə  ol,  sənsə  özünə 

“dayı”  axtarırsan?  Asif  Ata  səni  bu  oxula  ona  görə  çağırıb.  Səni 

Ocağına  ona  görə  çağırıb.  Qudrətli  olmaqla  ulusuna  yiyə  dur.  O 

qüdrətin adı sadəcə içimin arılığı deyil, o qüdrətin adı döyüşdür. Ona 

görə  Ocaqda  səbr  məsələsi  ayrı  anlam  daşıyır.  Bir  var  məzlumun 

səbri, bir var döyüşkənin, mübarizin səbri. Döyüşkən səbr göstərir ki, 

döyüşünün sonucunu yetirsin. Məzlum səbr göstərir ki, başına dəyən 

qapaza dözsən. 

---

 

91 

–  Toplumun  fəlakətlə  çökməsi  içinizə  qan  salıb.  Ona  görə  zor 

haqqında  düşünürsünüz.  Bir  sıra  kapitalist  filosofları  deyir  ki,  zor 

olmasa insan olmaz. Asif Ata deyir ki, zor olsa insan olmaz. Çünkü 

zor  heyvanın  işidir.  Dünya  tar-mar  olsa  da,  sənin  zora  ehtiyacın 

olmamalıdır. Dünya onda dünyaya bənzəyəcək. Bugünün ölçüsü ilə 

yanaşmayın, onda toplumun üzdən gəlişməsi sizi çaşdıracaq. Ona uy-

ğun durum axtaracaqsınız. Ancaq başını qaldır göylərə bax, göylərdə 

o yoxdur. Bax, sənin qəlbini böyüdən odur,  – göylərə baxmaq. Sən 

insanın  davranışının,  insansızlığının,  ədalətsizliyinin  nədənini  tapır-

san. O nədənin arxasında nə var? Allah ölüb məsələsi. Allahı dirilt-

məsən,  ədalət  bərqərar  olmayacaq.  Min  il  mübarizə  apar,  mümkün 

deyil. Söz yox, mən çağımızın dəyişməsini istəyirəm, xüsusilə bu ha-

kimiyyətin getməsini istəyirəm, məsələ o deyil. 

 

 

 

Məsələ odur ki, hansı hakimiyyəti gətirirsən gətir, o nəylə uğraşır. 

Hakimiyyətə gələndən sonra görüm necə talayacam, necə aldadacam, 

necə  yıxacam,  necə  sürüyəcəm,  görüm  mənə  zülm  eləyəndən  necə 

qisas  alacam.  O  insanlıq  haqqında  düşünmür.  Dəxli  yoxdur,  söhbət 

təkcə bizim dövlətdən getmir. Amerikada da belədir, fərq eləməz. O 

nə  düşünür  düşünsün,  sən  onu  düşünməli  deyilsən.  Onu  düşünüb 

heyvan  səviyyəsinə  gəlirsən,  heyvan  səviyyəsinə  gələndən  sonra 

adamın ədalət anlayışı yoxa çıxır. Vicdan anlayışı yoxa çıxır. Bizim 

yurdumuzun sorunu ondadır ki, ulusal mədəniyyətimiz çöküb, insan 

məişətdə,  müəssisədə,  hər yerdə  içinin azğınlığı  ilə  davranır.  Niyə? 

---