“ATA HOLDİNQ” AÇIQ TİPLİ SƏHMDAR CƏMİYYƏTİ
MALİYYƏ HESABATLARI ÜZRƏ QEYDLƏR
31 DEKABR 2007-Cİ İL TARİXİNDƏ BAŞA ÇATMIŞ İL ÜZRƏ (Davamı)
30
Müddətli maliyyə aktivləri
Maliyyə aktivlərini müddətli kateqoriyasına aid etmək üçün rəhbərlik özünün mülahizəsindən
istifadə edir, ələlxüsus da bunu aktivlərin müddətinin davamiyyəti müddəti ərzində saxlamaq niyyəti
və imkanlarına aid etmək olar. Qrup bu aktivləri müəyyən hallar istisna olmaqla, (məsələn,
müddətin sonuna az vaxt qalmış xırda həcmi satarsa) tam sinif satış üçün sərəncamda olan aktivlər
kateqoriyasına keçirilir. Bu səbəbdən də, investisiyalar amortizasiya edilmiş dəyər ilə deyil, ədalətli
dəyər ilə qiymətləndirilir.
5.
YENİ VƏ YA YENİDƏN İŞLƏNMİŞ STANDARTLARIN VƏ ONLARA DAİR
ŞƏRHLƏRİN TƏTBİQİ
Cari ildə Qrup Beynəlxalq Mühasibat Uçotu Standartları Şurası (BMUSŞ) və BMUSŞ-nin
Beynəlxalq Maliyyə Hesabatları Şərhləri Komitəsi (BMHK) tərəfindən qəbul edilmiş, Qupun
fəaliyyəti üçün münasib olan, 1 yanvar 2007-ci ildən etibarən hesabat müddətlərinə şamil olunan
bütün yeni və yenidən işlənmiş standartları və onlara dair şərhləri qəbul etmişdir. Bu yeni və
yenidən işlənmiş standartları və onlara dair şərhlərin qəbulu cari və ya əvvəlki illər üzrə
hesabatlarda əksini tapmış məbləğlər üzrə Bankın mühasibat uçotu siyasətinə münasibətdə hər hansı
əhəmiyyətli dəyişikliklər ilə nəticələnməmişdir, yalnız BMHS 7 “Maliyyə Alətləri: Məlumatın
açıqlanması” (BMHS 7) istisna olmaqla.
BMHS 7, “Maliyyə Alətləri: Məlumatın açıqlanması” və “BMS 1 “Maliyyə Hesabatlarının
Təqdimatı” Standartına əlavə dəyişikliklər – kapital barədə məlumatın açıqlanması (1 yanvar
2007-ci il tarixindən qüvvəyə minir). BMHS 7, 1 yanvar 2007-ci ildə və ya həmin tarixdən sonra
başlayan illik müddət üçün tətbiq edilir. BMHS 7 maliyyə məlumatının açıqlanmasına dair yeni
tələb və tövsiyələri müəyyən edir. BMHS 7-nin qəbulu Qrupun maliyyə alətlərinin maliyyə
hesabatlarındakı təsnifatlandırılmasına və qiymətləndirilməsinə təsir göstərməmişdir. BMHS 7
şərtlərinə müvafiq qaydada, maliyyə hesabatlarında cari və müqayisəli hesabat müddətləri üçün
əlavə məlumat verilmişdir.
BMHS 8, “Əməliyyat seqmentləri”. Bu maliyyə hesabatları hazırlanarkən aşağıda qeyd olunan,
Qrupa aid Standart və təfsirlər qəbul edilmişdir, lakin bu maliyyə hesabatlarının məqsədləri üçün
qüvvəyə minməmişdir: 1 yanvar 2009-cu il tarixindən etibarən, yeni BMHS 8, “Əməliyyat
seqmentləri” BMUS 14 “Əməliyyat seqmentləri”-ni əvəz edəcək. Hazırda rəhbərlik gələcək müddət
üçün bu yeni və yenidən işlənmiş Standartların qəbulunun təsirini qiymətləndirir. Qrup ehtimal edir
ki, digər yeni Standart və Təfsirlər Qrupun maliyyə hesabatlarına hər hansı əhəmiyyətli maliyyə
təsirini göstərməyəcək.
Digər yeni standartlar və şərhlər
Qrup 1 yanvar 2007-ci il tarixindən qüvvəyə minmiş digər yeni standartları və ya şərhləri qəbul
etmişdir:
• IFRIC 7, BMS 29-a uyğun olaraq yenidən hesablama yanaşmasının tətbiqi (1 mart 2006 və ya bu
tarixdən sonra başlayan dövrlər üçün qüvvəyə minir);
• IFRIC 8, BMHS 2-nin tətbiq sahəsi (1 may 2006 və ya bu tarixdən sonra başlayan dövrlər üçün
qüvvəyə minir);
• IFRIC 9, Əlavə elementli derivativlərin yenidən qiymətləndirilməsi (1 iyun 2006 və ya bu
tarixdən sonra başlayan illik dövrlər üçün qüvvəyə minir); və
• IFRIC 10, İlkin maliyyə hesabatları və dəyərsizləşmə (1 noyabr 2006 və ya bu tarixdən sonra
başlayan illik dövrlər üçün qüvvəyə minir).
7 və 10 saylı IFRIC şərhləri Qrupun konsolidasiya edilmiş maliyyə hesabatlarına əhəmiyyətli
dərəcədə təsir göstərməmişdir.
“ATA HOLDİNQ” AÇIQ TİPLİ SƏHMDAR CƏMİYYƏTİ
MALİYYƏ HESABATLARI ÜZRƏ QEYDLƏR
31 DEKABR 2007-Cİ İL TARİXİNDƏ BAŞA ÇATMIŞ İL ÜZRƏ (Davamı)
31
6.
MÜHASİBAT UÇOTU ÜZRƏ YENİLİKLƏR
Qrupun 1 yanvar 2008-ci il tarixindən və ya bu tarixdən sonra başlayan hesabat dövrləri üçün
məcburi xarakter daşıyan və ya Qrup tərəfindən əvvəllər qəbul edilməyən bəzi yeni standartlar və
onlara dair şərhlər dərc olunmuşdur:
BMHS 8, “Əməliyyat seqmentləri” (1 yanvar 2009-cu il və ya bu tarixdən sonra başlayan illik
dövrlər üçün qüvvəyə minir). Bu Standart borc və ya pay alətləri açıq bazarda alınıb-satılan
təşkilatlara, eləcə də açıq bazarda hər hansı növ alətlərin yerləşdirilməsi ilə əlaqədar maliyyə
hesabatlarını tənzimləyici orqanlara təqdim edən və ya təqdim etməyi planlaşdıran müəssisələrə
tətbiq edilir. BMHS 8 müəssisələrin öz əməliyyat seqmentləri haqqında maliyyə və təsviri
məlumatları açıqlamasını tələb edir və müəssisələrin bu cür məlumatı öz maliyyə hesabatlarında
açıqlama qaydasını əks etdirir. Hazırda Qrup bu Standartın onun konsolidasiya edilmiş maliyyə
hesabatlarında seqment haqqında məlumatların açıqlanmasına göstərəcəyi təsiri qiymətləndirir.
Vaxtından əvvəl ödənilmək hüququna malik olan maliyyə alətləri və ləğvetmə zamanı yaranan
öhdəliklər – BMS 32 və BMS 1 Əlavə (1 yanvar 2009-cu il tarixindən qüvvəyə minir). Bu
Əlavə, maliyyə öhdəliyi anlayışına cavab verən bəzi maliyyə alətlərinin kapital kimi
təsnifləşdirilməsini tələb edir. Hazırda Qrup bu Əlavənin onun konsolidasiya edilmiş maliyyə
hesabatlarına təsirini qiymətləndirir.
BMS 23, Borc vəsaitləri üzrə xərclər (2007-ci ilin mart ayında yenidən işlənmişdir; 1 yanvar
2009-cu il və ya bu tarixdən sonra başlayan illik dövrlər üçün qüvvəyə minir). Yenidən
işlənmiş BMS 23, 2007-ci ilin mart ayında dərc edilmişdir. Bu Standarta edilmiş əsas dəyişiklik
istifadəsi və ya satışı kifayət qədər uzun müddət tələb edən aktivlərə aid olan borc vəsaitləri üzrə
xərclərin dərhal xərcə silinməsi üsulunun ləğv edilməsidir. Buna görə müəssisə borc vəsaitləri üzrə
xərcləri aktivin maya dəyəri kimi kapitallaşdırmalıdır. Yenidən işlənmiş Standart kapitallaşdırmaya
başlanma tarixi 1 yanvar 2009-cu il və ya bu tarixdən sonra olan kvalifikasiyalı aktivlərə aid borc
vəsaitləri üzrə xərclərə prospektiv qaydada tətbiq edilir. Hazırda Qrup yenidən işlənmiş Standartın
onun konsolidasiya edilmiş maliyyə hesabatlarına təsirini qiymətləndirir.
BMS 1, Maliyyə Hesabatlarının Təqdimatı (2007-ci ilin sentyabr ayında yenidən işlənmişdir;
1 yanvar 2009-cu il və ya bu tarixdən sonra başlayan illik dövrlər üçün qüvvəyə minir). BMS 1
üzrə əsas dəyişiklik mənfəət və zərər hesabatının ətraflı mənfəət və zərər hesabatı ilə əvəz
edilməsidir. Bu hesabata həmçinin səhmdar kapitalında qeyri-sahibkarların iştirak paylarındakı
bütün dəyişikliklər (məsələn, satıla bilən maliyyə aktivlərinin yenidən qiymətləndirilməsi) daxildir.
Alternativ olaraq, müəssisələr iki hesabat təqdim edə biləcəklər: ayrıca mənfəət və zərər hesabatı və
ətraflı mənfəət və zərər hesabatı. Yenidən işlənmiş BMS 1 maliyyə vəziyyəti haqqında hesabatın
(balans hesabatı) müqayisəli məlumatların hazırlandığı ən son dövrün başlanğıcında tərtib
edilməsinə dair tələbi açıqlayır və yenidən təsnifləşdirmə, uçot siyasətində dəyişikliklər və ya
səhvlərin düzəldilməsi ilə bağlı hər dəfə müqayisəli məlumatı yeniləşdirərək, müəssisə bu müddət
üzrə müqayisəli məlumatı təqdim edir. Qrup hesab edir ki, yenidən işlənmiş BMS 1 onun maliyyə
hesabatlarının təqdimatına təsir göstərəcək, lakin konkret əməliyyatların və ya qalıqların tanınması
və ya ölçülməsinə heç bir təsir göstərməyəcəkdir.
BMS 27, Konsolidasiya Edilmiş və Konsolidasiya Edilməmiş Hesabatlar (yanvar, 2008-ci ildə
yenidən işlənmişdir; 1 iyul 2009 və ya bu tarixdən sonra başlayan illik dövrlər üçün qüvvəyə
minir). Yenidən işlənmiş BMS 27 şirkətdən ümumi gəlirlərin baş müəssisə sahiblərinə və nəzarət
olunmayan pay sahiblərinə (bundan əvvəl “azlığın payı”) aid edilməsini tələb edir (hətta nəzarət
olunmayan pay üzrə nəticələrin kəsir olduğu təqdirdə). Qüvvədə olan standart əksər hallarda artıq
zərərlərin baş müəssisənin sahiblərinə aid edilməsini tələb edir. Bundan əlavə, yenidən işlənmiş
standartda göstərilir ki, baş müəssisənin törəmə müəssisədəki iştirak payında nəzarətin itirilməsi ilə
nəticələnməyəcək dəyişikliklər səhm alətləri üzrə əməliyyatlar kimi uçota alınsın. Standart həmçinin
törəmə müəssisə üzrə nəzarətin itirilməsi nəticəsində yaranan hər hansı mənfəət və zərərin müəssisə
tərəfindən qiymətləndirilməsini müəyyənləşdirir. Nəzarətin itirildiyi tarixdə keçmiş törəmə
müəssisədə saxlanılmış investisiyalar ədalətli dəyərlə ölçülməlidir. Hazırda Qrup yenidən işlənmiş
Standartın onun konsolidasiya edilmiş maliyyə hesabatlarına təsirini qiymətləndirir.