Aturek 5 Konfransın sədri

ATUREK  /  MAY 2017
 
ATU rezidentlərinin 5-ci elmi-təcrübi konfransı  (11 MAY, 2017, ATU)   
134 
 
Фото маммограмм в боковой проекции 
                                                                  (правая и левая молочные железы)                
 
         
А)   Б)
 
 
 
 
 

---

ATUREK  /  MAY 2017
 
ATU rezidentlərinin 5-ci elmi-təcrübi konfransı  (11 MAY, 2017, ATU)   
135 
 
НЕИНВАЗИВНАЯ ДИАГНОСТИКА НОВООБРАЗОВАНИЙ КОЖИ. 
 
Айсель МАМЕДОВА 
 
Научный руководитель:доц. Насими ГАСЫМОВ 
 
Кафедра Онкологии Азербайджанского Медицинского Университета. 
 
Цель  исследования.  Снизить  смертность  от  меланомы  кожи  за  счет  повышения 
показатели активной и ранней диагностики меланомы, разработки новых подходов уточняющей 
диагностики.  
Материалы  и  методы:  Исследование  проведено  в  два  этапа:  экспериментальный  этап, 
включавший  анализ  образцов  тканей  опухолей  человека,  полученных  после  хирургического 
лечения,  следующиe  этап  исследование  новообразований  у  пациентов  непосредственно  перед 
хирургическим  лечением.Исследование  выполнялось  путем  регистрации  отраженного  от 
изучаемой поверхности кожи пучка мало интенсивно лазерного излучения видимого диапазона 
«спектроскопии  комбинационного  рассеяния  (СКР)»  с  применением  экспериментальной 
установки  и  программного  обеспечения  собственной  разработки,  использование  данного 
спектрографа  обеспечивает  разрешение  0.05  нм  при  низком  уровне  собственных  шумов; 
Последовательно  регистрации  изображения  камерой  «гиперспектральной  визуализации»  ГВ, 
разработанной  при  участии  научно-технологического  центра  уникального  приборостроения 
РАН;  Все  исследование  занимало  от  1  до  3  мин.  Анализ  изображения  проходит  на  ЭВМ, 
автоматически  по  заранее  разработанному  алгоритму.  Таким  образом,  был  разработан  и 
предложен  новый  способ  неинвазивной  дифференциальной  диагностики  новообразований 
кожи. Всего в исследовании приняли участие 212 пациентов с различными опухолями (меланома 
кожи  плоскоклеточный  и  базально-  клеточный  рак,  пигментные  доброкачественные 
новообразования). 
Результаты. 
Был 
разработан 
и 
предложен 
новый 
способ 
неинвазивной 
дифференциальной диагностики новообразований кожи. Всего в исследовании приняли участие 
212 
пациентов 
с 
различными 
опухолями 
(меланома 
кожи 
плоскоклеточный 
и 
базальноклеточный  рак,  пигментные  доброкачественные  новообразования).  В  результате 
исследования показатели чувствительности и специфичности метода СКР до 95% и 92%  
Выводы.  1.  Современные  методы  диагностики  новообразований  кожи  доступны  и 
эффективны  в  условиях  крупных  специализированных  центров,  сопряжены  с  множеством 
субъективных критериев оценки (эпилюминисцентная дерматоскопия). 2. Предложенные  новые 
методы  диагностики  новообразований  кожи  не  требуют  применения  дорогостоящих  расходных 
материалов, безопасны и демонстрируют высокие показатели эффективности 
 
 

---

ATUREK  /  MAY 2017
 
ATU rezidentlərinin 5-ci elmi-təcrübi konfransı  (11 MAY, 2017, ATU)   
136 
 
BƏDXASSƏLİ SÜMÜK ŞİŞLƏRİ ZAMANI  QƏLƏVİ FOSFATAZANIN 
VƏ SİTOKİNLƏRİN ƏHƏMİYYƏTİ. 
 
Əsmər MUSAYEVA, Aynur FƏTULLAZADƏ  
İşin rəhbəri: Vüsalə XƏLİLOVA  
 
Azərbaycan Tibb Universiteti, Onkologiya kafedrası 
 
          Açar sözlər: sümük şişləri, qələvi fosfataza, İL-6, TNF-α. 
Giriş:  Son  zamanlar  sitokinlərin  öyrənilməsi  və  tətbiqi  baxımından  onkoloji  xəstəliklər  və 
şişönü proseslər xüsusi maraq kəsb etməyə başlamışdır. İsbat edilmişdir ki, hüceyrələrin bədxassəli 
transformasiyası  autokrin  inkişaf  amillərinin  tənzimlənməsinin  pozulmasının  nəticəsində  baş 
verir.Sitokinlərorqanizmdə  baş  verən  geniş  spektrli  prosesləri  tənzimləyən  peptid  təbiətli  bioloji 
aktiv maddələrdir. Bunların əsas funksiyası hemopoezi tənzimləməkdən, iltihabi proseslərə immun 
cavab  verməkdən,  angiogenez,  apoptoz,  hemotaksis,  embriogenez  proseslərində  iştirak  etməkdən 
ibarətdir. 
İL-6  tipli  sitokinlər  osteoklastların  inkişafını  sürətləndirməklə  sümük  toxumasının 
homeostazında  vacib  rol  oynayır.  Tədqiqatlar  göstərir  ki,  sitokinlər  həmçinin  osteoblastların  da 
inkişafına şərait yaradır. 
TNF-α  çoxfunksiyalı  sitokindir  və  əsas  etibarı  ilə  makrofaqlar  tərəfindən  sintez  olunur. 
Eyni  zamanda  neyroqliya  hüceyrələri,  mastositlər,  endotelial  hüceyrələr,  limfokin  aktivləşmiş 
killerlər  (LAK)  və  təbii  killerlər  tərəfindən  də  sintez  olunur.TNF-α-nın  hədəf  hüceyrələrinin 
səthində  qp-55  və  qp-75  adlanan  iki  cür  reseptoru  var.  Hüceyrə  sitoplazmasında    “proqramlaşmış 
hüceyrə  ölümü”  kodu  olduğundan  qp-55  reseptoru  hüceyrə  daxilinə  apoptoz  siqnalını  ötürə  bilir. 
Şiş nekrozu amilinin bioloji təsirləri bu reseptorla bağlıdır.  
Qələvi  fosfatazanın  (ALP)  klinik  praktikaya tətbiq  edilməsinin  lazımlığını  isbat  edən  vacib 
amil  bu  izofermentin  osteoblastlar  tərəfindən  sintez  edilməsi  və  qan  serumunda  aktivliyinin 
kollagenin  əmələ  gəlməsi  ilə  korrelyasiya  olunmasıdır.  Bu  da  hüceyrə  səviyyəsində  sümük 
əmələgətirmənin intensivliyini əks etdirir. 
Məlumdur  ki,  qələvi  fosfataza  bədxassəli  sümük  şişləırində  və  süd  vəzi  xərçənginin 
sümüyə metastazının vacib göstəricisidir. 
Tədqiqatın  məqsədi:  Bədxassəli  sümük  şişlərində  müşahidə  edilən  dəyişikliklərdə 
sitokinlərin və qələvi fosfatazanın rolunun öyrənilməsi. 
Material  və  metodlar:  Tədqiqat  işinin  yerinə  yetirilməsidə  Azərbaycan  Tibb 
Universitetinin Onkoloji Klinikasında 2012-2015 ci illərdə sümük şişləri diaqnozu ilə müayinə və 
müalicə olunmuş  80  xəstəninmaterialları  daxil  edilmişdir.Kontrol qrupu 25  nəfər praktiki sağlam 
şəxs  təşkil  etmişdir.  Bunlardan  26  nəfərxoşxassəli,  19  nəfər  bədxassəli,  35  nəfər  isə  metastatik  sü-
mük şişi diaqnozu qoyulmuş şəxslər daxil edilmişdir. Kontrol qrupa daxil olan sağlam şəxslərin və 
müayinə  olunan  xəstələrin  qan  serumunda  İL-6,  TNF-α  və  qələvi  fosfatazanin  qatılığı 
öyrənilmişdir.  İL-6  və  TNF-α  -nin  qatılığı  “RD”  (ABŞ)  firmasına  məxsus  reaktiv  dəsti  vasitəsilə 
immunoferment üsulu ilə, ALP-nin aktivliyi isə Almaniyanın “Human” firmasına məxsus reaktiv dəsti 
vasitəsilə  biokimyəvi üsulla təyin edilmişdir.  
Nəticə:  TNF-α  vəİL-6-nın  səviyyəsi  bədxassəli  sümük  şişi  olan  xəstələrdə    kontrol  qrupa  və 
xoşxassəli sümük şişi olan xəstələrə nisbətən statistik etibarlı  yüksəlmişdir.ALP-nin aktivliyi də kontrol 
qrupla  müqayisədə  statistik  etibarlı  artmışdır.  Sümük  şişlərində  qələvi  fosfatazanın  aktivliyinin 
yüksəlməsi prosesin bədləşməsindən şübhələnməyə əsas verir. 
 
 

---