Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi



Yüklə 5,12 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə43/130
tarix30.12.2023
ölçüsü5,12 Kb.
#166247
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   130
Kiberxaxfsizlik asoslari o\'quv uslubiy majmua 1

Reja: 
Tayanch iboralar: 
Bell-LaPadul modeli, Biba modeli, multilevel security
simple security, property, strong property, simple integrity. 
12.1
 
Bell-LaPadul modeli 
Ko‗p sathli xavfsizlikning (multilevel security, MLC) ko‗pginamodellari 
mavjud. Kuyida ular orasida eng soddalari bilan tanishib chiqiladi. 
Bell-LaPadul modeli. 
Bell-Lapadul nomi uni yaratuvchilari Bell vaLaPadul 
ismlari bilan bog‗liq. Ushbu model konfidensiallik darajasini hisobga olgan 
holda, foydalanishning mandatli boshqarish mexanizmlarini formallashtirish 
uchun ishlatiladi. Ma‘lumki, foydalanishni cheklashning mandatli prinsipi 
obyektlarkonfidensialligining iyerarxik sathlarining va ularga mos 
konfedensiallikbelgilarining mavjudligini ko‗zda tutadi. 
Bell-LaPadul modelida tizimdagi subyektlar va obyektlar maxfiylikgrifi 
bo‗yicha taqsimlanadi va quyidagi mualliflik qoidalari bajariladi: 
1.
“Xavfsizlikning oddiy qoidasi” (Simple Security). 
Ushbu qoidaga binoan subyekt 
faqat xavfsizlik sathi o‗zining xavfsizlik sathidan yuqori bo‗lmagan hujjatlardan 
axborotni o‗qishga haqli. Uchta darajali maxfiylikka ega tizimda ushbu qoidaning 
amalga oshirilishiga mos axborot oqimlari sxemasi 12.1–rasmda keltirilgan. 
12.1-rasm. ―Simple Security‖ xususiyati uchun axborot oqimlari 
sxemasi 
2.
“-Xususiyat” (-Property). 
Ushbu qoidaga binoan subyekt xavfsizlik sathi o‗zining 
xavfsizlik sathidan past bo‗lmagan hujjatlarga axborot kiritishi mumkin. Uchta 
darajali maxfiylikka ega tizimda ushbu qoidaning amalga oshirilishiga mos axborot 
oqimlari sxemasi 12.2–rasmda keltirilgan. 


81 
12.2-rasm. ―Simple Security‖ xususiyati uchun axborot oqimlari 
sxemasi 
3.
“-Xususiyat” (-Property). 
Ushbu qoidaga binoan subyekt xavfsizlik sathi o‗zining 
xavfsizlik sathidan past bo‗lmagan hujjatlarga axborot kiritishi mumkin. Uchta 
darajali maxfiylikka ega tizimda ushbu qoidaning amalga oshirilishiga mos axborot 
oqimlari sxemasi 12.3–rasmda keltirilgan. 
12.3-rasm. ―-Property‖ xususiyati uchun axborot oqimlari sxemasi 
3. ―-Qat‘iy xususiyat‖ (-Strong Property). Ushbu qoidaga binoan o‗qish 
va yozish xuquqiga ega subyekt faqat o‗zining sathidagi obyektlar bilan amallar 
bajarishi mumkin. Uchta darajali maxfiylikka ega tizimda ushbu qoidaning amalga 
oshirilishiga mos axborot oqimlari sxemasi 12.4–rasmda keltirilgan. 


82 
12.4-rasm. ―-Strong-property‖ xususiyati uchun axborot oqimlari sxemasi 

Yüklə 5,12 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   130




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə