Azərbaycan Mədəniyyətində Ata Babalar Sözləri



 Copyright 2003, Şǝhriyar Rǝhnǝmayan vǝ Vǝhid Gǝrusli 

130

Öz sözünü özgǝnin ağzından danışma. 

Öz çörǝyini özgǝ süfrǝsindǝ yemǝ. 

Öz çulunu sudan çıxarda bilmir. 

Özgǝ ağzına baxan aj qalar. 

Özgǝ atına minǝn tez düşǝr. 

Özgǝ bağından gül dǝrmǝzlǝr. 

Özgǝ qapısını bağlı istǝyǝnin öz qapısı bağlı qalar. 

Özgǝ evindǝ qonaqdan borj istǝmǝzlǝr. 

Özgǝ ǝli ilǝ ilan tutur. 

Özgǝ ǝlindǝ kömbǝ böyük görünǝr. 

Özgǝ yerin halvasını hövla ilǝ çalarlar. 

Özgǝ kisǝsindǝn pul bağışlamazlar. 

Özgǝ gözü yaxşı görǝr. 

Özgǝ malına göz tikǝn, malsız-davarsız qalar. 

Özgǝ uşağından oğul olmaz. 

Özgǝyǝ bel bağlama. 

Özgǝyǝ it hürǝr, bizǝ Mazandaran çaqqalı. 

Özgǝyǝ kömǝk et, sǝnǝ dǝ kömǝk edǝrlǝr. 

Özgǝnin qarğası özgǝyǝ qırğı görünǝr. 

Özgǝnin qırğısı var, bizim dǝ qarğamız. 

Özgǝnin yaman gününǝ gülǝn öz gününǝ ağlayar. 

Özgǝnin yaxşısından öz pisimiz yaxşıdır. 

Özgǝnin kaşanǝsindǝn bizim viranǝmiz yaxşıdır. 

(Özgǝnin sarayından, öz daxmam yaxşıdır) 

Özgǝnin sözünü özgǝyǝ demǝyǝ nǝ var? 

Özgǝnin sözünü özgǝnin evindǝ danışma. 

Özgǝninki get-gedǝ ipǝk olur, bizimki köpǝk. 

Özü balaja, sözü böyük. 

Özü bişirib, özü yeyir. 

Özü qazanmayan mal qǝdri bilmǝz. 

Özü qoja isǝ, könlü javandır. 

Özü danışar, özü dǝ qulaq asar. 

Özü deyir, özü dǝ gülür. 

Özü etdi özünǝ külü tökdü gözünǝ. 

Özü eşşǝk, tükü mǝxmǝr. 

Özü ǝdalǝtli olanın, qazıya ehtiyajı olmaz. 

Özü ǝkir, özü dǝ biçir. 

---



 Copyright 2003, Şǝhriyar Rǝhnǝmayan vǝ Vǝhid Gǝrusli 

131

Özü yazır, özü oxuyur. 

Özü yemǝz, özgǝyǝ dǝ vermǝz. 

Özü yǝhǝr qaşında, gözü ojaq başında. 

Özü yıxılan ağlamaz. 

Özü yıxılan özü dǝ qalxar. 

Özü kǝsir, özü tikir. 

Özü getdi, sözü qaldı. 

Özü öz ağasıdır. 

Özü özünǝ qǝbir qazıyır. 

Özü özünǝ eylǝyǝnǝ-çarǝ yoxdur. 

Özü özünǝ eylǝyǝni el yığılsa eylǝyǝ bilmǝz. 

Özü ölçür, özü biçir. 

Özü üçün ǝriştǝ kǝsǝ bilmir, özgǝyǝ umaj ovur. 

Özü üçün yatır, özgǝlǝrǝ yuxu görür. 

Özü üçün yeyir, özgǝsinǝ minnǝt qoyur. 

Özüm qoturam, keçim ki, qotur deyil? 

Özüm qürbǝtdǝyǝm, gözüm vǝtǝndǝ. 

Özüm öz ağamam. 

Özüm özümǝ elǝdim, külü gözümǝ elǝdim. 

Özüm yer eylǝrǝm, gör sǝnǝ nǝ eylǝrǝm. 

Öz-özünü bǝyǝnǝn ağam vay! 

Özümüz evdǝ, sözümüz çöllǝrdǝ. 

Özümüz bir şey deyilik, adımız tǝbildǝ döyülür. 

«Özün bil»lǝ qal olmaz. 

Özün bilǝn yaxşıdır. 

Özün bişirdin, özün dǝ dad. 

Özün fil olsan da, qarışqanı yaddan çıxartma. 

Özündǝ olmayanda qonşuya gedǝrsǝn, qonşuda olmayanda hara 

gedǝrsǝn? 

Özündǝn böyüyǝ qabarma, bǝlkǝ atandır. 

Özündǝn qolu güjlüyǝ rast  gǝlmǝmisǝn! 

Özündǝn dövlǝtli ilǝ ayaq çǝkmǝ. 

Özündǝn yuxarı baxanda, özündǝn aşağı da bax. 

Özündǝn güjlü ilǝ vuruşma. 

Özünǝ baxma, sözünǝ bax. 

Özünǝ qıymadığını, özgǝyǝ qıyma. 

Özünǝ düşmǝn öz dostunu itirǝndir. 

---



 Copyright 2003, Şǝhriyar Rǝhnǝmayan vǝ Vǝhid Gǝrusli 

132

Özünǝ umaj ova bilmir, özgǝsinǝ ǝriştǝ kǝsir. 

Özünǝ hörmǝt qoymayan, özgǝyǝ dǝ hörmǝt qoymaz. 

Özünü alim istǝyǝn jahildǝn uzaq olar. 

Özünü atan da birdir, özünü dartan da. 

Özünü atan dizinǝ döyǝr. 

Özünü başqasına nǝrdivan elǝmǝ. 

Özünü başqasından gözlǝmǝ, öz ojağının pişiyindǝn gözlǝ. 

Özünü böyük göstǝrmǝk kiçikliyin ǝn kiçiyidir. 

Özünǝ qǝlǝmǝ verǝn axmaqdır. 

Özünü gözǝ soxur. 

Özünü günǝ verir. 

Özünü tanımayan allahını da tanımaz. 

Özünü tülkülüyǝ qoyub. 

Özünü xǝstǝ (yorulmuş) bilsǝn, yoldaşını ölmüş bil. 

Özünün yavan çörǝyi özgǝnin plovundan yaxşıdır. 

Öyrǝnmǝyǝ ar olmaz. 

Öyüdü anlayana verǝrlǝr. 

Öküz altında buzov axtarır. 

Öküz deyǝr: - Mǝn ağama nökǝrǝm. 

Öküz dǝvǝjǝn olanda, dǝvǝ dağjan olar. 

Öküz ǝhildǝmǝkdǝn boyunduruq ǝhildǝyir. 

Öküz kimi yeyir, dana kimi yatır. 

Öküz gǝrǝk jüt ola! 

Öküz olajaq dana bugündǝn bilinǝr. 

Öküz özünǝ yonja ǝkǝndǝ başı ağrıyar. 

Öküz öldü, ortaq ayrıldı. 

Öküz  öldürüb adını üstümdǝn götürǝ bilmirǝm. 

Öküz ölǝr, gönü qalar, igid ölǝr, ünü qalar. 

Öküz ölmǝyinjǝ inǝyǝ qiymǝt olmaz. 

Öküzü buynuzundan, adamı sözündǝn tutarlar. 

Öküzü yorulana çox söz deyǝrlǝr. 

Öküzü olana borj gön verǝrlǝr. 

Öküzü öldürüb, qumuzunda bıçağı sındırdı. 

Öküzü ölǝndǝn danışma. 

Öküzü ölǝnǝ yol göstǝrǝn çox olar. 

Öküzün böyüyü pǝyǝdǝ qalıbdır. 

Öküzün qaşqasına dǝyǝrlǝr. 

---



 Copyright 2003, Şǝhriyar Rǝhnǝmayan vǝ Vǝhid Gǝrusli 

133

Öküzün qojalanı dana-buzova qoşular. 

Öküzün jütǝ getmǝyǝnini ǝtlik adına satarlar. 

Ögeyin adı bǝdnam olur. 

Öldü var, döndü yoxdur. 

Öldürǝn ox, günahkar ox atan. 

«Öldürrǝm» deyǝndǝn qorxma,  «öllǝm» deyǝndǝn qorx. 

Öldürsǝlǝr qanı axmaz. 

Ölǝn kim, öldürǝn kim? 

Ölǝn görmǝyǝjǝk,  qalan görǝjǝk. 

Ölǝn onlardan olsun, bel-kürǝk bizdǝn. 

Ölǝn öldü, vay qalanın halına. 

(Ölǝn öldü,  borjun uddu, vay qalanın halına). 

Ölǝn öldü diriyǝ dirilik gǝrǝk. 

Ölǝn janını qurtarır, vay qalanın halına. 

Ölǝn üçün qǝm yemǝ, beş bükümdǝn az yemǝ. 

Ölǝnin borjunu baqqal dirilǝrǝ yüklǝr. 

Ölǝnin jibindǝn gedǝr. 

Ölǝr Koroğlu, getmǝz vǝtǝndǝn. 

Ölǝjǝksǝn ǝgǝrçi şah olasan. 

Ölkǝ abad ikǝn dǝyirman xaraba idi. 

Ölkǝ yansa, janı yanmaz. 

Ölkǝ ki var, onun qabağında şah da ajizdir, gǝda da. 

Ölkǝ sahibsiz olmaz. 

Ölmǝ, itmǝ, qapımızdan getmǝ. 

Ölmǝz, itmǝz Xǝdijǝ, görǝr nǝvǝ-nǝtijǝ. 

Ölmǝk var, dönmǝk yoxdur. 

Ölmǝk istǝyirsǝn köç Mazandarana. 

Ölmǝk ölmǝkdir, xırıldamaq nǝ demǝkdir?! 

Ölmüş aslana dovşanlar da hüjum eylǝr. 

Ölmüş ata yük çatmazlar. 

Ölmüş dǝvǝnin dǝrisi bir eşşǝyǝ yükdür. 

Ölmüş eşşǝk axtarır ki, nalını çǝksin. 

Ölmüş aslandan diri köpǝk yaxşıdır. 

Ölü aslanın saqqalını yolarlar. 

Ölü bit deyil ki! 

Ölü bit deyilǝm ki, dırnaq altında qalım. 

Ölü qǝbristandan qayıtmaz. 

---