Azərbaycan Mədəniyyətində Ata Babalar Sözləri



 Copyright 2003, Şǝhriyar Rǝhnǝmayan vǝ Vǝhid Gǝrusli 

162

Tazının yiyǝsi varsa, dovşanın da yaradanı var). 

Tazının topal olduğu dovşanın qulağına yetişib. 

Tazısız ova gedǝn evǝ dovşansız qayıdar. 

Tay-tuşuna bab elǝ, görǝn desin ha belǝ! 

Taylı tayını tapmasa günü ah-vayla keçǝr. 

Tayını bil, tuşunu tanı. 

Tale insanla oynayır. 

Taleyi yar olanın yar sarar yarasını. 

Tamarzıdan al, dadanana ver. 

Tamah yüzdür – doxsan doqquzu mollada, biri jamaatda, ona da molla 

deyǝr: - Şǝrikǝm! 

Tamahkar olma! 

Tamahkar öz nǝfsinin quludur. 

Tamahkarlıq başa bǝladır. 

Tamahkarı yalançı aldadır. 

Tamahkarın gözü kor olar. 

Tamahkarın gözünü torpaq doldurar. 

Tanrı böyük – altı gen. 

Tanrı bilir günahkar kimdir. 

Tanrı bir yandan bağlasa, bir yandan açar. 

Tanrı verǝn dövlǝtin zavalı olmaz. 

Tanrı verib Zeyniyǝ, dişlǝri yox çeynǝyǝ. 

Tanrı vuran ağajın sǝsi çıxmaz. 

Tanrı qoruyanı qurd yemǝz. 

Tanrı dadına çatsın! 

Tanrı eşşǝyi tanıyıb, buynuz vermǝyib. 

Tanrıdan gǝlmǝsǝ, bǝndǝdǝn nǝ gǝlǝr. 

Tanrıya tabaq aparıb. 

Tanrının sabahı qurtarmaz. 

Tanrının tǝndirini bǝndǝ poza bilmǝz. 

Tanrısız yerdǝ otur, hǝkimsiz yerdǝ durma. 

Tanrısın tanımayandan nǝ umursan? 

Tanımadığın adamı evinǝ buraxma. 

Tapılan tapanın olsa, qoyun çobanın olar. 

Tapanda ye, tapmayanda aj qal. 

Tar çalan simi gözlǝr. 

Tarlada izi olmayanın, süfrǝdǝ üzü olmaz. 

---



 Copyright 2003, Şǝhriyar Rǝhnǝmayan vǝ Vǝhid Gǝrusli 

163

Tarlasında darısı yox damında qarı. 

Tarixi-nadiri ǝzbǝr bilir. 

Tas ki, girdi başa, bil ki hamam vaxtdır. 

Tatos kovxa, Matos kovxa on beş evǝ otuz kovxa! 

Taxt yaratmaq olar, bǝxt yaratmaq olmaz. 

Taxt mǝnimdir, özüm bilǝrǝm, altında yataram, üstündǝ yataram, 

özüm bilǝrǝm. 

Taxtına nǝ baxırsan, baxına bax. 

Taxtanı rǝndǝ hamarlar, bǝndǝni – bǝndǝ. 

Taxçadakı qarnımda, boxçadakı ǝynimdǝ. 

Taxça mǝnǝ qaldı Şeydalı, boxça mǝnǝ qaldı Şeydalı, 

Bir saat yarı görmǝsǝm, yandırram dağı Şeydalı. 

Tez bitǝr, tez yetǝr. 

Tez qaçan, tez yorular. 

Tez duran, tez evlǝnǝn peşiman olmaz. 

Tez ǝlǝ gǝlǝn tez dǝ ayağa düşǝr. 

Tez parıldayan tez dǝ sönǝr. 

Tez-tez getmǝ, dodaq büzǝrlǝr. 

Tez tündlǝşǝn, tez dǝ yumşalar. 

Tǝbil döysǝn eşitmǝz. 

Tǝqdir ilǝ yazılan tǝdbir ilǝ pozulmaz. 

Tǝqdir-qǝza qüvvǝti bazu ilǝ dönmǝz,  

Bir şǝm ki, haqdan yana, heç bad ilǝ sönmǝz. 

Tǝqsir oldu lǝlǝdǝ, saqqalı verdi ǝlǝ. 

Tǝqsir öldürǝndǝ yox, ölǝndǝ olar. 

Tǝqsir taledǝ deyil, insanın özündǝdir. 

Tǝqsiri bağışlamaq qüdrǝtin bǝzǝyidir. 

Tǝqsirim olsa, boynum tükdǝn nazikdir. 

Tǝzǝ ay çıxanda, köhnǝ ayı doğrayıb ulduz qayırarlar. 

Tǝzǝ bardaq, tǝzǝ su. 

Tǝzǝ bǝydǝn köhnǝ bǝyǝ bir xǝlǝt. 

Tǝzǝ evǝ köçǝndǝ, köhnǝ evin ojağından kül götürǝrlǝr. 

Tǝzǝ gǝldi bazardan, köhnǝ düşdü nǝzǝrdǝn. 

Tǝzǝ kuzǝ suyu sǝrin saxlar. 

Tǝzǝ süpürgǝ gǝlǝndǝ, köhnǝ süpürgǝni dama atarlar. 

Tǝzǝ süpürgǝ tǝmiz süpürǝr. 

Tǝzǝ çıxan daylaqlar çuluna görǝ oynaqlar. 

---



 Copyright 2003, Şǝhriyar Rǝhnǝmayan vǝ Vǝhid Gǝrusli 

164

Tǝzǝk yığan ǝllǝr, ipǝk gördü dolaşdı. 

Tǝzǝjǝ çıxıb tǝndirdǝn, minnǝti yox pendirdǝn. 

Tǝk ağajdan bağ olmaz. 

Tǝk atdım, jüt vurdum. 

Tǝk qoyundan sürü olmaz. 

Tǝk daşdan divar olmaz. 

Tǝk duran tǝknǝsilǝ qalar. 

Tǝk ǝl ilǝ düyün düyünlǝnmǝz. 

Tǝk ǝldǝn sǝs çıxmaz. 

Tǝk gǝzǝn dananı qurd yeyǝr. 

Tǝk gǝldi sǝbr eylǝ, jüt gǝldi xeyirdir. 

Tǝk otur, tǝknǝ qaşı. 

Tǝk sǝbir yaxşıdır, jüt sǝbir xoşdur. 

Tǝk xoruzdur, ǝlli yerdǝ hini var. 

Tǝkǝ sürüyǝ böyük olmazdı, qoyunlar qoyun olsaydı. 

Tǝkǝdǝ qoç hünǝri olmaz. 

Tǝkǝdǝn pendir tutmaq olmaz. 

Tǝkǝyǝ dedilǝr: - Buynuzların niyǝ haçadır? 

Dedi: - Arasında iş var! 

Tǝkǝrin başı ayağı yoxdur. 

Tǝki çalan olsun, oynayan tapılar. 

Tǝklǝmǝsǝn – döymǝzsǝn. 

Tǝklik allaha yaraşar. 

Tǝlǝsǝn bayaq büdrǝr. 

Tǝlǝsǝn bir yerinǝ iki verǝr. 

Tǝlǝsǝn yolda qalar. 

Tǝlǝsǝn gejǝyǝ düşǝr. 

Tǝlǝsǝnǝ mǝnzil alınmaz. 

Tǝlǝsǝnin kündǝsi küt gedǝr. 

Tǝlǝsik işǝ şeytan qarışar. 

Tǝkrar biliyin anasıdır. 

Tǝmiz hava girmǝyǝn evǝ hǝkim girǝr. 

Tǝmizlik sağlamlığın rǝhnidir. 

Tǝnbǝl badam istǝr, sındırmağının zǝhmǝtindǝn qaçar. 

Tǝnbǝl yatağan olar. 

Tǝnbǝl arvad suyu dağıdar, deyǝr: - Aydınlıqdır! 

Tǝnbǝl dağda qar gördü, yorğanına büründü. 

---



 Copyright 2003, Şǝhriyar Rǝhnǝmayan vǝ Vǝhid Gǝrusli 

165

Tǝnbǝl deyǝr: - Ver yeyim, ört yatım, gözlǝ janım çıxmasın! 

Tǝnbǝl dilǝnçinin qardaşıdır. 

Tǝnbǝl hǝmişǝ «xǝstǝyǝm» deyǝr. 

Tǝnbǝlǝ dedilǝr: - Qapını ört. 

Dedi: - Külǝk ǝsǝr, örtǝr. 

Tǝnbǝlǝ dedilǝr: - Atı sula.  

Dedi: - Dodaqlarım yaradır. 

Dedilǝr: - Gǝl xörǝk yemǝyǝ. 

Dedi: - Hanı mǝnim yekǝ qaşığım? 

Tǝnbǝlǝ iş buyur, o sǝnǝ ağıl öyrǝtsin. 

Tǝnbǝlǝ hǝftǝnin hǝr günü jümǝdir. 

Tǝnbǝllik azar artırar, işlǝmǝk janı saf eylǝr. 

Tǝnbǝllikdǝn müsǝlman olub. 

Tǝnbǝldǝn jǝmiyyǝtǝ xeyir olmaz. 

Tǝpik atma, qısır qalarsan. 

Tǝpik döyüşündǝ oynar, tǝpik altında ölǝr. 

Tǝpǝri var, hünǝri yox. 

Tǝpǝsini gün yandırdı. 

Tǝpǝsini gün yandırdı, ayağını çarıq dağıtdı. 

Tǝrǝ yeyǝn dǝ yaza çıxar, tǝrǝ yemǝyǝn dǝ. 

Tǝrǝzi gözü kimi iki tǝrǝyǝ ǝyilmǝ. 

Tǝrǝk halva xörǝkdǝn sonra. 

Tǝrlan yerindǝ çǝçǝlǝ-çǝrkǝz ǝylǝşib. 

Tǝrlan oylağında sar ola bilmǝz. 

Tǝrlan sar yerin vermǝz. 

Tǝrlǝmǝmiş pul qazanmaz olmaz. 

Tǝjrübǝ yüksǝlişin qanadıdır. 

Teşti damdan düşüb. 

Tikan (iynǝ) üstǝyǝm. 

Tikan ǝkǝn, gül dǝrmǝz. 

Tikan olub ayağa batınja, gül ol yaxaya sanjıl. 

Tikǝ dostu olma. 

Tikǝ ilǝ dost olan, illǝr ilǝ küsülü qalar. 

Tikǝ tikǝyǝ borjdur. 

Tikǝsi tarıya çatmır. 

Tikǝni qaytarmazlar. 

Tikili don gen olar. 

---