Azərbaycan Mədəniyyətində Ata Babalar Sözləri
Yüklə 1,1 Mb.
|
Copyright 2003, Şǝhriyar Rǝhnǝmayan vǝ Vǝhid Gǝrusli 14 Başqasına pislik edǝn özünǝ etmiş olar. Başqasının ǝli ilǝ aş yeyǝnin qarnı doymaz. Bez istǝyirsǝn – Zǝnjana get, ölüm istǝyirsǝn - Gilana. Belǝ ağzın var, çoxlu saqqız çeynǝ. Belǝ dǝ qalmaz, belǝ dǝ getmǝz, bir gün olar bǝxt oyanar. Belǝ yatan öküz Yük götürmǝz. Belǝ malın var, apar Cǝfǝrabad bazarına. Beş barmağım kimi bilirǝm. Beş ilin öküzü, qırx ilin qazısın aldadır. Beş gün yaraq, bir gün gǝrǝk. Beşdǝ alajağım yox, üçdǝ verǝjǝyim. Bǝd övlad xǝtaya ürjah olar. Bǝd at özün gözlǝr, yaxşı at igidi. Bǝdbǝxt ova çıxdı, dağları duman aldı. Bǝdbǝxtin atı çox getmǝz. Bǝdǝn başa deyir: - Saxla mǝni, saxlayım sǝni. Bǝdǝnini tǝmiz saxla, qǝfil ǝjǝl gǝlǝr. Bǝdrǝng özü dǝ bir rǝngdir. Bǝdǝsili başa çǝkǝrsǝn, sürüşǝr ayağa düşǝr. Bǝdǝsildǝn ǝsil olmaz, doyunja qızıl qala. Bǝdǝsildǝn ǝsil olmaz, qaçan qızdan – xanım! Bǝzǝn az tamah çox ziyan verǝr. Bǝzǝn dǝli dǝ ağıllı söz deyir. Bǝzǝn dirilǝr ölülǝrǝ hǝsǝd aparır. Bǝzǝn düz yerdǝ dǝ insan büdrǝyir. Bǝzǝn tanrıya da ağ olur insan. Bǝzǝnirǝm ağadan qorxuram, bǝzǝnmirǝm – xanımdan. Bǝzǝnmisǝn bu kündǝsǝn, bǝzǝnmǝsǝn nǝ gündǝsǝn? Bǝy verǝn atın dişinǝ baxmazlar. Bǝy dediyin nǝdir, bǝyǝnmǝdiyin nǝdir? Bǝy ilǝ bostan ǝkǝnin tağı belindǝ bitǝr. Bǝy ilǝ dalaşmaq dirǝklǝ gülǝşmǝyǝ bǝnzǝr. Bǝy ilǝ bǝy dalaşdı, nökǝrin başı yarıldı. Bǝy ilǝ dost olanın tövlǝsi dolu olar, samanlığı – boş. Bǝydǝn gǝlmiş nökǝrǝm, dişlǝrini tökǝrǝm! Bǝyǝ bel bağlayanın heybǝsi çiynindǝ gǝrǝk. Bǝyǝ inanma, suya dayanma. Copyright 2003, Şǝhriyar Rǝhnǝmayan vǝ Vǝhid Gǝrusli 15 Bǝyin ǝli jibindǝn çıxınja, kasıbın janı çıxar. Bǝyin kölgǝsindǝn it kölgǝsi yaxşıdır. Bǝyin çeşmǝsindǝn su içmǝ. Bǝy evindǝn küt gǝldi, dalınja da it gǝldi. Bǝkmǝz satana da lǝnǝt, bǝhmǝz alana da! Bǝla başının üstünü alıb. Bǝla bǝla gǝtirǝr. Bǝla bǝla üstündǝn gǝlǝr. Bǝla gǝlǝndǝ «gǝlirǝm» demǝz. Bǝla hǝmişǝ yaxşı adamı tapar. Bǝla jana gǝlǝjǝksǝ, mala gǝlsin. Bǝladan qaçan bǝlaya düşǝr. Bǝladan qaçmaq olmaz. Bǝlaya sǝbir gǝrǝk. Bǝlasını mǝn çǝkdim, sǝfasını ellǝr. Bǝlǝdsiz yola çıxan yolun azar. Bǝlǝdçiyǝ yol göstǝrmǝzlǝr. Bǝlǝdçiliyǝ gedǝn yorulmaz. Bǝlin dǝ yandırdı mǝni, hǝrin dǝ yandırdı mǝni. Susadım su istǝdim, suyun da yandırdı mǝni. Bǝlin şǝkǝr, nazın kim çǝkǝr? Bǝlkǝ dǝ qaytardılar. Bǝlkǝ getdin gǝlmǝdin? Bǝlkǝyǝ heç nǝ vermirlǝr. Bǝlkǝni ǝkiblǝr – bitmǝyib. Bǝndǝ bǝndǝyǝ neylǝr, tanrı gözdǝn salmasa? Bǝrdǝ Qarabağın darvazasıdır. Bǝrǝkǝt ondur, onu da düzlük Bǝrǝkǝt harda var? – Böyüklü yerdǝ. Bǝrǝkǝt hǝrǝkǝtdǝdir. Bǝrǝkǝtin bir yanı xırmandır, bir yanı nǝnǝnin ǝtǝyi. Bǝrkdǝ-boşda ǝli yoxdur. Bǝrkdǝn bir çıxar, boşdan iki. Bǝrkdǝn-boşdan çıxmış adamdır. Bǝslǝ qarğanı – ovsun gözünü. Bǝslǝsǝn atlas olar tut yarpağından. Bǝxt dönǝndǝ burunun suyu gözǝ damar. Copyright 2003, Şǝhriyar Rǝhnǝmayan vǝ Vǝhid Gǝrusli 16 Bǝxti yar olanın yar sarar yarasını. Bǝxti yox idi, bǝdbǝxtliyi kömǝk elǝdi. Bǝxtim bǝxtindǝn küsüb. Bǝxtim olsaydı anadan qız doğulardım. Bǝxtin yatdı, sǝn dǝ yat. Bǝxtin gǝtirǝndǝ bǝdbǝxtliyini yadan çıxartma. Bǝxtini buzda sına oğulda, qızda sına! Bǝxşiş atın dişinǝ baxmazlar. Bǝxşiş var xalvarla, hesab var dinarla. Bǝhanǝçiyǝ bǝhanǝ ǝskik olmaz. Bǝhslǝ Hǝjjǝ gedǝn yollarda sǝrgǝrdan olar. Bǝşǝr şeytansız olmaz. Biz bu saqqalı dǝyirmanda ağartmışıq. Biz qane olduq qaza, qaz özün qoydu naza. Biz dǝ adǝm övladıyıq. Biz evlǝndik – gülüşü dǝrdik, sǝn evlǝndin – barmağın bala batdı. Biz gǝldik gǝlin görmǝyǝ, gǝlin getdi tǝzǝk yığmağa. Biz gülünü dǝrdik, siz gülabını çǝkǝrsiz. Biz ondan yoğurt umuruq, o bizdǝn ayran istǝyir. Biz ümid olduq daza, daz özün qoydu naza. Biz çörǝk vermǝdik çörǝk istǝyǝk, biz çörǝk verdik ki, çörǝkli olaq. Bizǝ gǝlǝn keçǝlin saçı dabanından olar. Bizim eşşǝk ǝvvǝldǝn quyruqsuz idi. Biyara get, bekar qalma. Bikar sözü ilǝ arvad alma. Bikar oturmaqdan, bikara işlǝmǝk yaxşıdır. Bikardan hamı bezar olar. Bikarlıq kürlük gǝtirǝr. Bildiyindǝn danış, bilmǝdiyin sǝni güdaza verǝr. Bildiyini ǝlindǝn vermǝ. Bildiyini soruşma. Bildiyinlǝ çǝkǝsǝn. Bildir gedǝn bildirçin, hanı sǝnin bir qıçın? Bildir ölüb boz eşşǝk, bu il gǝlin ağlayaq. Bildir yedim bir ǝnjir indi dǝ qarnım injir. Bildirçinin bǝyliyi darı sovrulanajandır. Bilǝn ilǝ bilmǝyǝn bir deyil. Copyright 2003, Şǝhriyar Rǝhnǝmayan vǝ Vǝhid Gǝrusli 17 Bilǝn söylǝmǝz, söylǝyǝn bilmǝz. Bilǝnǝ bilmǝyǝn tay deyil. Bilǝnǝ bir tikǝ, bilmǝyǝnǝ iki tikǝ? Bilǝrǝk yanan ağlamaz. Biliyini atasına vermǝz. Bilik ağlın aynasıdır. Bilik daşı ülgüj altda bilinǝr. Bilik insanın bǝzǝyidir. Bilirǝm nǝ yuvanın quşusan! Bilmǝdiyin işǝ başını soxma. Bilmǝyir harada bişib, deyir: - Mǝnǝ dǝ bir çömçǝ. Bilmǝk olmaz – kǝsilmǝmiş qarpızdır. Bilmǝmǝk eyib deyil, soruşmamaq eyibdir. Bilmǝsǝn bir bilǝndǝn sor. «Bilmirǝm» baş ağrıtmaz. Bilsǝydim atımın ölümünü, qulağı dolusu darıya satardım. Bilsǝydim, dǝrdim olmazdı. Bir abam var ataram, harda olsa yataram. Bir abbası verdik dindirdik, bir manat verib susdura bilmǝdik. Bir ağaja çıxanda hamı budaqları silkǝlǝmǝ. Bir ağajdan bel dǝ olur, kürǝk dǝ. Bir ağızdan çıxan min ağıza yayılar. Bir ağıllı baş min başı saxlar. Bir adam ki, sǝhǝr yalan danışdı, axşamajan yalan danışar. Bir adamı tanımaq istǝsǝn, ya ortaq ol, ya yola çıx. Bir adamın payı iki adamın aj qoyar. Bir adamın payın özgǝsi yeyǝ bilmǝz. Bajarırsan aslan ol, tülkü olmaq asandır. Bir adamla dost olmaq istǝyirsǝnsǝ, onun dostuna bax. Bir arxdan min at su içǝr. Bir ayağı burda, bir ayağı gorda. Bir al, iki ver, hardadır bu bolluq? Bir almağın bir dǝ qaytarmağı var. Bir anaya bir qız, bir kǝllǝyǝ iki göz. Bir at, beş götür. Bir ata doqquz oğul bǝslǝr, doqquz oğul bir atanı bǝslǝyǝ bilmǝz. Bir atıb iki vurur. Yüklə 1,1 Mb. Dostları ilə paylaş:
|