Bu sahədəki şəbəkə strukturlarında minimum kordinasiya mərkəzi
və ya katiblik və bir idarəetmə və ya təmsilçilik komitəsi
olur.Đştirak üçün çox səırt qaydaları və quruluşu olan struktur
yaradıcı ruhu, müxtəlifliyi və dinamizi əngəlləyə bilər. Daxili
işlərə və idarəetməyə çox vaxt ayrılması yorucudur.Strukturun çox
elastik olması da inamın çox yüksək dərcədə olmasını vacib edir
ki, bu da yalnız kiçik şəbəkərlədə mümkündür.
Strukturun şəbəkə ilə birlikdə inkişaf etməsi və şəbəkənin
ehtiyaclarına cavab verməsi lazımdır, ancaq bizim təcrübədə ideal
olanı demokratikləşmə, müxtəliflik və mərkəzsizləşdirmə və
dinamizmi stimullaşdıran minimum səviyyədə struktur və qərar
qəbuletmə mexanizminin olmasıdır.
Đştirak
Đştirak, şəbəkə işləri üçün ən vacib elementdir. Fərdlər və
institutlar öz müstəqilliklərini və ya indetifikasiyalarını itirmədən
ümumi bir məqsəd üçün işləmək üçün könüllü şəkildə bir yerə
toplaşırlar. Şəbəkələrin, canlılığı, dinamizmi və yaradıcı fəaliyyət
imkanları bu iştirakın xüsusiyyətləri, keyfiyyəti və həcmindən
asılıdır.
Məqsədin aydın olması, iştirakçıların nə gözləyə biləcəkləri və nə
təklif edə biləcəkləri haqqında məlumatlı olmalarına kömək edir.
Networking and Relationship Building
37
Şəbəkələrin qiymətləndirilməsi zamanı, şəbəkələrin üzvləırinin
iştirakını nə qədər təşviq etməsinə, iştirakçıların fəaliyyətini nə
qədər yaxşı qiymətləndirməsinə və bir-biri ilə əlaqəli iştirakçıların
və onların gördüyü işlərin zaman və məkan daxilində dəyişiklik
üçün daha böyük gücləri hərəkətə gətirməsinə diqqət olunmasına
ehtiyac var.
Qiymətləndirmənin bu dəyişikliyi həm proseslər səviyyəsində
daxili, həm də təsirlər səviyyəsində xarici olaraq analiz edə
bilməyinə ehtiyac var.
Đştirak kanalları
Bu, şəbəkəyə, üzvlərin şəbəkə ilə necə və harda qarşılıqlı əlaqəyə
başlamasını və prioritetlərinin nə olduğunu anlamağa köməkçi
olur. Kanalları öyrənib, monitorinq etməklə hansı üzvlərin
qarşılıqlı fəaliyyətə başlamasını izləyərək, şəbəkələr iştirakın
təbiətini və növünü izah edə bilərlər.
Şəbəkələr üçün Nəzarət listi
Bu, təklif olunan qiymətləndirmə sulları vasitəsilə şəbəkələrin necə
işləməsinə dair qısa ümumi bir baxış əmələ gətiirir:
-Đştirak
-Əlaqələr qurma və Etibar
-Asanlaşdırıcı liderlik
-Struktur və Nəzarət
-Müxtəliflik və
-Dinamizm
-Mərkəzsizləşdirmə və Demokratiya
Şəbəkələr üzvlərinin analitik zəkalarının toplandığı bir hovuz ola
bilər və beləliklə də insan haqqlarının qorunması, sülh yaratma və
beynəlxalq inkişaf üçün daha yaradıcı və müzakirə olunmuş
cavablar verməklə daha təşviq edici olabilərlər. Bu “yaradıcı sahə”
qarşılıqlı öyrənməni həyata keçirə bilər.
Xərc-Fayda
Şəbəkələr əsas olaraq, alış-verişi, birgə strategiyanı, analiz
bölüşdürülməsini və əlaqə qurmağı asanlaşdıran bir idarəetmə
vəzifəsi daşıyırlar.
Ən az xərclə ən yüksək fayda, üzvlər, şəbəkələrin stratejik
düşüncəsindən təsirlənən və şəbəkənin ortaq analiz və bilgisində
xidmətə təqdim olunan qurumsal hədəflər çərçivəsində ayrı-ayrı
ancaq birlikdə çalışdıqları zaman gerçəkləşir.
Üzvlər, kordinator/asanlaşdırıcının yaradıcı düşüncəni və ortaq
fikirləri təşviq edən gücündən istifadə edərək, işləri görər və görə
bildikləri
zaman
da
bir-birlərinin
başlıca
fəaliyyətini
dəstəkləyərlər.
Networking and Relationship Building
39
Şəbəkələrin sağlamlaşması, möhkəmlənməsi və inkişafı vaxt
aparır. Uzun müddət işləyən şəbəkə kordinatoru bütün şəbəkənin
mühitini anlamaq gücünü,üzvlərin potensiallarını və yol boyunca
qurulması lazım olan bağlantı və əlaqələri artırır. Qurumsal
yaddaşın davam etdirilməsi və əlaqələrin bəslənməsi üçün orta və
uzunmmüdətli düşünmək lazımdır.
Şəbəkələrin bacarıq paylaşımı, təcrübə və bilgi alış-verişi tərəfləri
güc əmələ gətirməyə imkan verər, işlərin təkrar görülməsini
azaldar və eyni zamanda cavabdehliyi də yaxşılaşdırar.
Şəbəkələrin müxtəlif qruplar arasında dialoq əmələ gətirmə,qlobal
səviyyədəki yerli problemlərlə qlobal problemlərə ünvanlanma;
izolyasiyasını azaltma və siyasi və sosial fəaliyyət potensialını
artırmaq gücləri vardır.
Şəbəkələrin müxtəlif qruplar arasında dialoq əmələ gətirmə, qlobal
səviyyədəki yerli problemlərlə qlobal problemlərə ünvanlanma;
izolyasiyanı azaltma və siyasi və sosial fəaliyyət potensialını
artırma güclərini vurğulayırlar.
Đnsanlar bir dəfə bir şey üzərində birlikdə, yeni bir şəbəkə
modelində işlədikdən sonra bunu etməyə davam etmək ehtiyacı və
ya arzusu hiss edərlər. Bunun dörd səbəbi vardır: informasiya
paylaşımı:dəstəkləmə, kapasitə inkişaf etdirmə və daha çox
iştirak/daha az irearxiya.
Şəbəkələrə daxil olan şəbəkələrin yaratdığı əlavə dəyərlər;müxtəlif
qruplar arasında dialoq, ideya paylaşması,qlobal fəaliyyətlə qlobal
problemləri ələ almaq; izolyasiyanı ortadan qaldırmaq, siyasi və ya
sosial fəaliyyət potensialının artması; müxtəlifliyə hörmət,
beynəlxalq olanları yerli olanlarla bağlamaq;geniş olmaq, elastiklik
və cavabdehlik; təkbaşına görülə biləcək işlərdən daha çoxunu
görə bilmək.
“Şəbəkələrin əsas işləri şəbəkə qurma prosesidir, şəbəkə daxilində
digərləri ilə işləmə prosesidir. Bu proses dağınıq, nail olması çətin
olan bir prosedir,bu proses boşluqlarda və birləşmə noqtələrində
əmələ gəlir, bu proses avtonom üzvlər və iştirakçılara aiddir. Bu
proseslər arasında rəsmi olanlar və olmayanlar vardır. Üzvlər
prioritetlərinə,maraqlarına və konfliktlərinə görə daxil olar və ya
xaricdə qalarlar. Bu şəbəkə mühitinin qaydalarından biridir.
Dostları ilə paylaş: |