Azerbaijan-ngps

132
çıxmışlar. Müharibə ilə mübarizə aparan məqsədlərdən torpaqda, 
dənizdə və havada döyüş üçün texniki qüvvələr yaradılmışlar. Dövlətin 
ordusunu və məqsədlərini dəstəkləmək üçün vergi tutulmasından ötrü 
bürokratiya ortaya çıxmışdır (Finer 1997: 16-17, 20-21). Atom 
bombasını yaratmaq üçün milli ehtiyatlar Manhettan Layihəsinə səfərbər 
edilir. Çarlıqlara tədqiq etmək üçün naməlumlar ruhu, elmi, 
texnologiyanı, bacarıqları və resursları səfərbər etmiş və Şahzadə 
Henrinin on beşinci əsrə qədər səyahətini, aya insanı göndərmək üçün 
iyirminci əsr Apollo Layihəsini mümkün etmişlər.  
Öldürməyən qlobal cəmiyyətə keçidə öz töhfəsini verməkdən ötrü 
siyasət elmi hansı təşkilati dəyişikliklərin növlərini nəzərdə tutur? Qlobal 
həyatın öldürməmək məqsədli şəraitin təmini müasir kommunikasiya və 
informasiya texnologiyaları ilə işləyənlər arasında qlobal diffuziyalı 
təşkilati dəyişiklikləri qabaqcadan xəbər verir. Öldürməmək perspektivi 
köhnə strukturlarla birləşdirilə və ya onlara təsir edə bilər, belə ki, bu 
strukturlara siyasət elmi ixtisası ətrafında və onları birləşdirməyə çalışan 
cinsi, irqi, sinfi və ekoloji müəssisələrin mütəşəkkil ictimai fəallarıdır. 
Və ya bu tam güclə işləyən öldürməməyə keçid almaq üçün köhnə 
strukturların yenidən qurulmasına, paralel tranzit təşkilatların təsis 
edilməsinə, və ya yeninin köhnədən mövcud bütün guclü mənbələr ilə 
hibrit edilərək yenisinin yaradılmasına səbəb ola bilər.  
Öldürmə olmayan cəmiyyətlərin yaradılmasının mümkünlüyünün 
ciddiliklə qəbul edilməsi öldürməmək elmini və humanistliyin kəşfini, 
öldürməmək təhsilini və təlimini, həyatı dəyərləndirmə problemlərinin 
həllərini, öldürməmək təhlükəsizliyini və cəmiyyətin hər sektorunda 
öldürməmək rifahı mədəniyyətlərinin yaradılmasına həsr edilən 
təşkilatlara ehtiyac olduğunu nəzərdə tutur.  
Demokratiyanın nə olduğunu, onun necə yarılmasını, işə düşməsi 
üçün hansı motivasiyaların tələb olunduğunu bilən demokratik dövlətləri 
yaradan demokratların misalında-öldürməyən cəmiyyətlər və təşkilatlar 
da öldürməmək tərəfdarı olan fərdlər tərəfindən yaradılacaqdır. 
Ğldürməyən siyasət elmi bu qayda ilə mövcud olacaq. Öldürməməyə 
aparan bir çox yollar var və bunlar heç də hamı üçün təyin edilə bilməz. 
Doğulma, inam, ağıl, travma, rəhm, xərclər-gəlirlərin analizləri, 
modelləşdirmə və düşüncə (meditasiyaya) öldürməmək kəşflərinə aparan 

---

133
yollar və addımlardır. İnsanın geniş tarixi bacarığını və müasir reallıqları 
nəzərə alaraq, öldürməmək vəzifələrini yerinə yetirmək üçün hər birimiz 
özümüzün uyğun transformasiya bacarıqlarımızı aşkar etməyə həvəsli 
olmalıyıq.  
Siyasət Elminin Öldürməyən Departmenti 
Nəzərə alınsa ki, öldürməmək abu-havası hər bir mövcud siyasət 
elminin ixtisaslaşmaları şöbələri və assosiasiyalarında cərəyan edici 
olmalıdır, yenidən strukturlaşdırılmada sadalanan mövcud amillərin 
prototipi olaraq yaradılmalı və dünya universitetlərində meydana 
çıxmalıdır.  
Şöbə ümumi məqsədlərdən yaranır: öldürmə və qətl təhdidlərini və 
qlobal həyatdan onların öldürücü partnyorlarını ləğv etmək. Bu 
zorakılığa əsaslanan fəxri liberal demokratiyadan, zorakılığa əsaslanan 
elmi sosializmdən, və ya zorakılığa əsaslanan avtoritar qaydalar 
departamentindən fərqlidir. Öldürməyən şöbəsi daha heç bir dəyər 
daşıyıcı deyildir. Bu sadəcə müxtəlif dəyərdir.  
Giriş kurslarından doktor tədqiqatlarına qədər irəliləməyə doğru 
mövcud inkişafı düşünərək, şöbə öldürməyən cəmiyyətləri anlamaq və 
təmin etmək xarakteri və ehtiyacını ödəmək üçün diqqətdə qalmağa 
aşkar can atır. Dörd bacarıq mühümdür: tədqiqat üçün, təhsil və təlim 
üçün, atılacaq addımlar üçün, kommunikasiya mediasında və gundəlik 
həyatda ifadə edilən tənqidi əksini tapmaq üçün.  
Daxil olan tələbələr bəşər tarixinin öldürücülük mirası ilə parlaq 
surətdə qarşı-qarşıya durur və insani şərtlərdən, professional siyasət 
alimləri və ya vətəndaş xidmətinin liderləri kimi, qətl törətməni 
uzaqlaşdırmaq iddiası qaldırmaq niyyəti ilə dəvət edilir. O hald tələbələr, 
sosial həyatın hər sahəsində insan ləyaqətini irəli çəkmək üçün sülhə 
xidmətdə (Cozefson 1985) insanın yaradıcılıq potensialını (Boorstin 
1983; 1992; 1998), siyasi innovasiyanı (Finer 1997) başa düşmək üçün 
səlahiyyət əldə edir.  
Növbəti addım, problemi həll etmə vəzifələrinin müasir imkanlarını 
(zorakılıq, iqtisadiyyat, insan hüquqları, ətraf mühit, əməkdaşlıq), müasir 
siyasi təşkilatlar və problem həlli proseslərini (yerli, milli, beynəlxalq, 
qlobal) və öldürməyən gələcəyi anlamaq üçün mövcud olan qərarlara öz 

---

134
töhfəsini verə bilən hərəkatin öldürməmək araşdırmalarını və 
prinsiplərini məntiqləri ilə gözdən keçirməkdir.  
Sonrakı addım, maraq və istedadının uyğunliluğuna imkan verən, bir 
sıra daha ciddi problemi həll etmə öhdəliyinin və sosial təminatın 
üsullarının alternativini tədqiq etmək üçün tələbələrə imkanlar təklif 
etməkdir. Bu, tədqiqat bacarığı üçün girişi tələb edir, təhsil-təlimi, lider, 
vətəndaş hərəkatinı və kritik siyasi qiymətləndirməni tələb edir. Bu, 
çoxsaylı maraqları və səlahiyyətlərə dair imkanları inkar etmir. Lakin 
etiraf edilməlidir ki, öhdəliyin bütün dörd ciddi üsulu öldürməmək üçün 
sosial dəyişilməsini yüngülləşdirməkdən ötrü yüksək dərəcədə yaxşı 
təqib edilməlidir. Kənd sakinlərinə xas olan qarşılıqlı xeyirxah 
səlahiyyətlər arasında tanınma və əməkdaşlığa dəstək üçün idman 
məşquliyyətinə və çempionat komandalarına ehtiyac duyulur.  
Bu yol ilə tədqiqatda növbəti addım- adamları və ya qrupu təqib 
etmək, müvafiq qabiliyyətlərə uyğun məşquliyyət layihələri, təhsil, 
hərəkət və fiziki zorakılığa alternativləri yaratmaq üçün kritik yanaşma, 
struktur zorakılığı, insan hüquqlarının pozulmaları, ekoloji deqradasiya 
və zorakılığı, antaqonizmləri qadağan edən, problemini həll edən 
əməkdaşlığa meyllilik ilə əlaqədar işlərə cəlb etməkdir. Bu layihələr 
yerli, milli, beynəlxalq və ya qlobal şərtlərə yönəldilə bilər. Ali təhsil 
diplomu verən tezislər kimi təqdim edilən belə layihələrin nəticələri 
idarə yaddaş bankına öz töhfəsini verilir və fərdi və ictimai qərar qəbul 
etməyə kömək etmək üçün Beynəlxalq Şəbəkədə nəşr edilir. 
Diplomlu mütəxəssislər ictimai fəaliyyətdə innovativ karyeralara və 
vətəndaş cəmiyyətinə doğru inkişaf edə bilər (aşağıda əlaqələndirici 
təşkilatları baxın). Onlar korrelyasiya (aidiyyatı üzrə) olan, öldürməyən 
siyasət elmində proqramlar, başqa intizamlara və qabiliyyətlərə daxil 
olun siyasət elminin magistr və ya doktorluq üçün əlavə təlimlərinə cəlb 
edilə, öldürməyən siyasət elminin yeni sahələrini yarada və ya mövcud 
maraqları inkişaf etdirə bilər (Əlavə B, C).  
Öldürməyən şöbə aşkar və azad yönümlü xidmətdir. O, giriş 
fəslindən qabaqcıl doktor tədqiqatlarına qədər bilik və bacarıqların 
toplusunu təqdim edir. İnnovasiyalı anklavlar-qapalı mühitlərdən olan 
fakultet və dərəcə namizədləri müəyyən problemin həllində üsullar tətbiq 
etməklə ümumi səciyyəvi maraqlar ətrafında formalaşdırılırlar. Şöbə, 

---