Azərbaycan Hüquqçular Assosiasiyası azərbaycan respublikasinin
Maddi) 23. Etirazm və ya öz-özünə etirazın təmin edilməsinin nəticələri
Yüklə 3,88 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Maddi) 23. Etirazm və ya öz-özünə etirazın təmin edilməsinin nəticələri
- Həmin şəxsləıin əvəz edilməsi qısa vaxt ərzində mümkün olarsa, işin baxılması təxirə
Maddi) 23. Etirazm və ya öz-özünə etirazın təmin edilməsinin nəticələri 23.1. Birinci instansiya məhkəmələrində işə baxan hakimə etiraz və ya özü-özünə etiraz təmin edildiyi halda hu işə həmin məhkəmədə başqa hakimlərin iştirakı ilə baxılır. 23.2. Birinci instan.siya məhkəməsinin bütün tərkibinə vaya təktərkibli məhkəmənin hakiminə edilmiş etiraz və ya özü-özünə etiraz təmin edilmişsə, bu halda iş apellyasiya məhkəməsi tərəfindən başqa birinci instansiya məhkəməsinə verilir. 23.3. Kollegial tərkibdə işə ba.xan məhkəmənin bütün tərkibinə edilmiş etiraz və VÖ
özü- özünə etiraz, yaxud məhkəmənin bütün tərkibinə etiraz edilərsə, bu halda iş başqa hakim və ya başqa tərkib tərəfindən həmin məhkəmədə baxılır. 1.
Məhkəmələrdə hakimlərə etiraz və ya özü-Özünə etiraz təmin edildikdən sonra etiraz edilmiş hakimlərin əvəz edilməsi zərurəti yaranır. Etiraz edilmiş hakimin və ya məhkəmə tərkibinin əvəz edilməsi məsələsini etirazı və ya özü-özünə etirazı təmin etmiş məhkəmə həll edir. Birinci mstansiya məhkəməsində hakimə edilmiş etiraz və ya Özü-Özünə etiraz təmin edildikdə, həmin məhkəmənin sədri hakimi başqa hakimlə əvəz edir. Hakim başqa hakimlə əvəz edildikdə, işə baxılmasına yenidən başlanır. 2.
Birinci instansiya məhkəməsinin bütün tərkibinə və ya məhkəmə sədrinə, yaxud təktərkibli məhkəmənin hakiminə etiraz edildikdə, etiraza apellyasiya məhkəməsi baxır (MPM, 252-ci maddə). Bu halda etirazı kimin həll etməsi və ya etiraz qəbul edildikdə, işin başqa birinci instansiya məhkəməsinə göndərilməsi məsələsinin həllinin kimin səlahiyyətində olduğu qanunda aydmiaşdınimır. Qanunvericiliyin ümumi müddəalarmdan çıxış etmiş olsaq, bu halda etirazı apellyasiya məhkəməsinin sədrinin müəyyən etdiyi tərkib, işin başqa birinci instansiya məhkəməsinə göndərilməsi məsələsini isə apellyasiya məhkəməsinin sədri həll edir. 3.
MPM-in 23.3-cü maddəsi kollegial tərkibdə işə ba.xan məhkəmələrdə bütün tərkibə etiraz edildikdə və etiraz təmin edildikdə, tərkibin dəyişilməsi məsələsini tənzimləyir. Kollegial tərkibdə işlərə apellyasiya və kassasiya instansiyalarmda baxılır (MPM, 12-ci maddə).
Apellyasiya instansiyası məhkəməsində bütün tərkibə etiraz edildikdə və etiraz təmin edildikdə, tərkibin dəyişdirilməsi çətinlik törətmir. Belə ki, apellyasiya instansiyası məhkəməsində bir qayda olaraq bİr neçə tərkib olur. Kassasiya instansiyası məhkəməsində isə bİrtərkibli kollegiyalarda (məsələn, Azərbaycan Rcspublikasınm Ali Məhkəməsinin İqtisadi mübahisələrə daİr işlər üzrə məhkəmə kollegiyası) bütün tərkibə etiraz edildikdə və etiraz təmin edildikdə, işin hansı məhkəməyə və ya hansı tərkibə verilməsi məsələsi qanunvericilikdə açıq qalıb. Kassasiya instansiyasında bütün tərkibə etiraz edildikdə və etiraz qəbul edildikdə, hakimlərin əvəz edilməsi təcrübədə çətinliklər yarada bilər. Naxçıvan Muxtar Rcspublikasmın məhkəməsində birinci instansiya qaydasında işlərə baxılarkən hakimə və ya məhkəmənin bütün tərkibinə etirazlar ümumi qaydada həll edilir (MPM, 17-23-cü maddələr). Maddədə ekspertə, mütəxəssisə, tərcüməçiyə və məhkəmə iclası katibinə etiraz edildikdə və etiraz təmin edildikdə, onlarm dəyişdirilməsi qaydası göstərilməmişdir. 31
Həmin şəxsləıin əvəz edilməsi qısa vaxt ərzində mümkün olarsa, işin baxılması təxirə salınmadan davam etdirilə bilər. Əks halda, iş təxirə salınmalıdır. Adlan çəkilən şəxslərin əvəz edilməsi etirazm qəbul olunması və həmin şəxslərin əvəzinə yenilərinin çağırılması yolu ilə reallaşdırılır. 32
3- cü fəsil Aidiyyət Maddə 24. Mübahisələrin məhkəməyə aidiyyəti 24. L Azərbaycan Respublikasının məhkəmələri, bu Məcəlləyə və ya digər qanunlarla müvafiq olaraq onların müdafiəsi məhkəmədən kənar digər qaydada həyata keçirilmirsə, pozulmuş və mübahisə edilən hüquq və azadlıqları müdafiə və təmin edir. 24.2. Mübahisənin ümumi məhkəməyə və ya iqtisad məhkəməsinə aidiyyəti işdə iştirak edən şəxslərin subyektiv tərkibi, yaxud mübahisənin predmeti və ya hüquq münasibətlərinin xarakteri nəzərə alınmaqla, bu Məcəlləyə müvafiq olaraq müəyyən edilir. 1.
Bir sıra hallarda dövlət təşkilatlan və ya ictimai təşkilatlarm qanunla onlarm səlahiyyətlərinə aid edilən məsələlərə baxıb, həll etmə hüquqlan vardır. Son vaxtlar qanunvericilik məhkəmədən kənar işlərin baxılması və həll edilməsi dairəsini azaltmışdır. Bununla belə, məhkəmədən kənar həll edilməli İşlər mövcuddur. Məsələn, Torpaq islahatı haqqmda Qanunun 22-ci maddəsinə əsasən, fızİki və hüquqi şəxslər torpaq islahatı barədə yerli aqrar islahat komissiyasınm və rayon islahat komissiyasının qərarlarmdan məhkəməyə deyil, yuxan instansiyalara şikayət edə bilərlər. Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinin 292-ci maddəsinin 2-ci bəndinə və 294-cü maddəsinin 2-ci bəndinə əsasən, kollektiv müqavilələrdə həmkarlar təşkilatlan nəzdində məhkəməyə qədər fərdi əmək mübahisələrinə baxan orqanın yaradılması nəzərdə tutulubsa, pozulmuş hüququnun bərpa edilməsi barədə işçi həmin orqana müraciət edə bilər. Azərbaycan Respublikasımn İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 360-cı maddəsində səlahiyyətli orqanlann (vəzifəli şəxslərin) baxdığı işlər göstərilib. Bununla belə, hər hansı bir işin baxılması və həll edilməsi qanunvericiliklə uyğun orqanın (vəzifəli şəxsin) səlahiyyətinə aid edilsə də, həmin orqan öz səlahiyyətlərini həyata keçirərkən hər hansı fiziki və hüquqi şəxsin hüquq və qanunla qorunan mənafelərini pozarsa, hüququ pozulmuş şəxs məhkəməyə müraciət edə bilər.. Konstitusiyamn 60-cı maddəsinə əsasən, hər kəsin hüquq və azadlıqlarmm məhkəmə müdafiəsinə təminat verilir. 2.
MPM-in 24.2-ci maddəsi mübahisələrin ümumi və ya iqtisad məhkəmələrinə aid olmasını müəyyən etmənin üç əsas xüsusiyyətlərini nəzərdə tutur: 1)
2)
mübahisənin predmeti (iddia ərizəsində və ya ərizədə qoyulan tələbin xarakteri); 3)
hüquq münasibətinin xarakteri (mübahisənin hansı hüquq münasibətindən yaranması, məsələn, mülki, ailə, iqtisadi və s.). Maddə 25. Mübahisələrin ümumi məhkəmələrə aidiyyəti 25.1. Mülki məhkəmə icraatı qaydasında mülki, ailə, əmək, mənzil, torpaq münasibətlə 33
Yüklə 3,88 Mb. Dostları ilə paylaş:
|