Azərbaycan Hüquqçular Assosiasiyası azərbaycan respublikasinin

Yeni  açılmış  hallara  görə  qanuni  qüvvəyə  minmiş  məhkəmə  aktlarına  yenidən 

baxılması barədə ərizələrdən tərəflər məhkəmə xərcləri ödəməkdən azad olunurlar. 

Maddo 436. Ərizə vermək üçün müddətin hesablanması 

436. L Ərizə vermək üçün müddət aşağıdakı qaydada hesablanır: 

436.1.1.

 

hu Məcəllənin 432.2. J-ci maddəsi ilə nəzərdə tutulan hallarda iş üçün mühüm 

əhəmiyyəti olan hallar açıldığı gündən; 

436.1.2.

 

bu Məcəllənin 432.2.2 və 432.2.3-cü maddələri ilə  nəzərdə tutulan hallarda 

cinayət işi üzrə hökmün qanuni qüvvəyə mindiyi gündən; 

436.1.3.

 

Bu  Məcəllənin  432.2.4-cü  maddəsi  ilə  nəzərdə  tutulan  hallarda  -  məhkəmə 

hökmünün,  qətnaməsinin,  qərardadının,  qərarının  qanuni  qüvvəyə  mindiyi  gündən  və  ya 

dövlət orqanı, yaxud digər orqan tərəfindən öz məzmununa görə yenidən baxılan qətnamə, 

qərardad və ya qərarın əsaslandığı hökmə, qətnaməyə, qərardada və ya qərara zidd olan 

qərarın çıxarıldığı gündən. 

436.2.

 

Bu Məcəllənin 432-ci maddəsində nəzərdə tutulan hallar aşkar edildiyi gündən 3 

il keçdikdən sonra bu barədə ərizəyə baxılmır. 

Yeni açılmış hallar üzrə işlərə baxılması barədə ərizə həmin halların aşkar olunduğu 

gündən bir ay ərzində verilir. Həmin müddətin hesablanması MPM-in 436-cı maddəsində 

müəyyən edilmiş aşağıdakı qaydada həyata keçirilir: 

-

 

məhkəmədə  əvvəllər  İşə  baxılarkən  məlum  olmayan  həlledici  materiallar  aşkar 

edildikdə  müddətin axımı  həmin  materialların aşkar edildiyi  gündən  hesablanır.  Məsələn, 

miras  əmlakın  qanun  üzrə  vərəsələr  arasında  bölünməsi  barədə  qəbul  edilmiş  qətnamə 

qanuni  qüvvəyə  mindikdən  1  il  sonra  məlum  olur  ki,  qanun  üzrə  vərəsələr  arasında 

bölüşdürülmüş əmlak başqa şəxsə vəsiyyət olunub. Bu halda, adına vəsiyyətnamə qoyulmuş 

şəxs  həmin  vəsiyyətnamə  aşkar  edildiyi  gündən  hesablanmaqla  1  ay  ərzində  mirasın 

bölünməsi haqqmda qətnaməyə yenidən baxılmasmı tələb etmək hüququna malikdir; 

-

 

yeni açılmış hallar məhkəmə hökmü İlə əlaqədar olduqda (MPM, 432.2.2 və 

432.2.3-

 

cü  maddələr)  müddətin  axımı  həmin  hökmün  qanuni  qüvvəyə  mindiyi 

gündən axmağa başlayır. Birinci instansiya məhkəməsi tərəfindən qəbul edilmiş hökmdən 

apellyasiya şikayəti və ya apellyasiya protesti verilməzsə, qəbul olunduğu 20 gün keçdikdə 

həmin  hökm  qanuni  qüvvəyə  minir.  Hökmdən  apellyasiya  şikayəti  və  yaxud  apellyasiya 

protesti verildikdə isə o, apellyasiya məhkəməsi tərəfindən elan edilməsi ilə qanuni qüvvəyə 

minir. 

MPM-in  432.2.4-cü  maddəsində  göstərilən  halda  müddətin  axımı  -  yenidən  baxılan 

qətnamənin və ya qərarm əsaslandırıldığı hökmə, qətnaməyə və ya qərara öz məzmununa 

görə zidd olan məhkəmə hökmünün, qətnaməsinin, qərarınm qanuni qüvvəyə mindiyi, yaxud 

qərara zidd olan qərarın çıxanidığı gündən hesablann. 

MPM-in  436.2-ci  maddəsinə  görə,  yeni  açılmış  hallar  aşkar  edildiyi  gündən  3  İl 

keçdikdən  sonra  bu  barədə  ərizəyə  baxılmır.  Lakin  hesab  edilir  ki,  həmin  müddətin 

ötürülməsi  üzrlü  olduqda  Ali  Məhkəmənin  Plenumu  tərəfindən  bərpa  edilə  və  məhkəmə 

baxışına çıxarıla bilər. 

502 

---

Madäo 437. Ərizoyə baxılması 

437.1.

 

Azərbaycan  Respublikası Ali  Məhkəmə.’iimn  Plenumu  yeni  açılmış  hallar  üzrə 

məhkəmə aktına yenidən baxılması haqqında ərizəyə məhkəmə iclasında baxır. Ərizəçi 

VÖ 

işdə 

iştirak edən digər şəxslər məhkəmə iclasının vaxtı və yeri haqqında xəbərdar edilirlər. Lakin 

onların gəlməməsi ərizəyə baxılmasına mane olmur. 

437.2.

 

Ərizəyə  və  işə  bu  Məcəllənin  44-cü  maddəsində  müəyyən  olunmuş  qaydada 

baxılır. 

Yeni  açılmış  hallar  üzrə  ərizəyə  məhkəmə  iclasında  -  Azərbaycan  Respublikası  Ali 

Məhkəməsi Plenumunun iclasında baxılır. 

Ərizəyə  əlavə  kassasiya  icraatı  qaydasında  (MPM-in  44-cü  maddəsində  müəyyən 

edilmiş qaydada) baxılır. Bu zaman aşağıdakı zəruri prosessual hərəkətləri həyata keçirilir; 

-

 

ərizəçi və işdə iştirak edən şəxslərin məhkəmə iclasının vaxtı və yeri barədə xəbərdar 

edilməsi (MPM, 437.1-ci maddə); 

-

 

ərizənin məruzə cdİiməsİ (MPM, 428.1-ci maddə); 

-

 

ərizənin dəlillərinin araşdınlması (MPM. 437.1-ci maddə); 

-

 

qərardadm qəbul edilməsi (MPM, 428.3-cü maddə). 

Vaxtı  və  yeri  barədə  xəbərdar  edilmiş  ərizəçi  və  işdə  iştirak  edən  digər  şəxslərin 

məhkəmə iclasma gəlməməsi ərizəyə baxılmasına mane olmur. Plenumu zəruri hesab etdikdə 

məhkəmə iclasına çağırılmış şəxslərin izahatlarım dinləyə bilər. 

Maddə 438. İşə yenidən baxmaq haqqında qərardad 

438.1.

 

Azərbaycan  Respublikası  Ali  Məhkəməsinin  Plenumu  yeni  açılmış  hallar  üzrə 

qətnaməyə, qərardada və ya qərara baxdıqda, ya ərizəni təmin edib məhkəmə aktlarını ləğv 

edir, ya da yenidən baxmağı rədd edir. 

438.2.

 

Məhkəmə  aktları  ləğv  edildikdə,  iş  bu  Məcəllənin  3  və  4-cü  fəsillərinə  uyğun 

olaraq aidiyyəti üzrə məhkəməyə göndərilir i’ə bu Məcəllə ilə müəyyəni olunmuş qaydalar üzrə 

məhkəmə tərəfindən yenidən baxılır. 

Bu maddədə aşağıdakı məsələlər tənzim edilib: 

1)

 

yeni  açılmış  hallar  üzrə  işə  baxdıqda  Azərbaycan  Respublikası  Ali  Məhkəməsi 

Plenumunun səlahiyyətləri; 

2)

 

Plenumun qəbul etdiyi akt; 

3)

 

işin aidiyyəti üzrə göndərilməsi; 

4)

 

məhkəmələr tərəfindən işə baxılması. 

Yeni açılmış hallar üzrə işə baxdıqda Ali Məhkəmənin Plenumu aşağıdakı səlahiyyətlərə 

malikdir: 

a)

 

ərizəni təmin edib, məhkəmə aktlarını ləğv etmək; 

b)

 

işə yenidən baxmağı rədd etmək. 

Yeni açılmış hallar üzrə İşə baxan Ali Məhkəmə Plenumunun aktı qərardad formasında 

çıxarılır.  Həmin  qərardad  MPM-in  430-cu  maddəsində  əlavə  kassasiya  şikayəti  üzrə  qəbul 

edilən  qərar  üçün  tələb  olunan  məlumatları,  habelə  bu  icraat  növü  üçün  səciyyəvi  olan, 

MPM-İn 435.1.1-435.1.4-cü maddələrində zəruri sayılan məlu- 

503 

---