Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 21-22. QIRX TÖKMƏ 21.
279 21-22. QIRX TÖKMƏ 21. Uşağın qırxını töhməhdən ötrü qırx qaşıx suyu, ya xır- daja daşı sanıyıf uşağın başına tökörsən ı . Deersən ı : Qürbətənə illallah. Allahın məsəlli əla Muhammədən və ali Muhamməd. Nəfəs qüsulu tökörəm. Xaşılmı, quymaxmı pişirer, ya başqa bir yiməh qayırer, gələnə yidirdersən ı . 22. Zahının qırxını tökəndə balaca bir oğlan uşağını göndə- rəllər çaydan qırx dənə balaca daş gətirsin. Daşı tökəllər bir sapılcıya, üsdünnən ağzına qədər də su tökəllər. Zahını çimdi- rənnən son ı ra həmin suyu onun başınnan tökəllər ki, pak olsun. 23-29. BƏDNƏZƏR 23. Bismillahrəhmanirəhim tufarımız, Əlhəmdüllillah hasarımız. İndi girdih hasara, Hasar döndü mismara. Kilidin verdih Cabbara, Həzrət Əli qonağımız, Allahdı pənahımız – Bunu deyib üfürürsən ı , həyət-bacaya pis göznən gələn olmur. 24. Gözü pis olan, bədnəzər adamnan qorunmaxçün onun paltarınnan bir qırıx və yaxud onun əkqavısının içinnən bir qırıx götürüf yandırmax lazımdı ki, onun gözü heş kimə dəy- 280 məsin. Bizim kəntdə Məmətə addı bir kişi varıydı. Gözdən o qədər pisiydi ki, kimin qavağına çıxardısa, həmin gün o ada- mın işi çətinə tüşərdi. Və yaxud kiminsə qoyununu, malını, toyuğunu görüf nə qədər toyux-cücən ı var, desəydi, həmin gün o mal-qara, toyux-cücə öləjəydi. Onu kimsə görəndə hə- mişə qavağına üş dəfə tüpürərdi, gözü dəyməsin diyə. 25. Bizim bir inəh vardı, ağ, yekə, buynuzdarı da şiş. Nəsə, apardım otardım da, gətirdim. Bir arvat varıdı, Təhməzin ana- sıydı. Allaha and olsun, inəyin də yelni 229 yerə dəyir. An ı arı tərəfdən gələndə belə inəyə baxdı da, dedi ki, ayə, bunun yel- ninin südü bunu yandırmermı? İnan Allaha, inəh heş iyirmi metrə gəlmədi, bəlkə, daa az. Maşın gəlirdi, o inəh hüyuxma- dımı 230 , özünü atdı setkadan. Nətəri tulladısa özünü, tikənni məfdil vardı, tikənni məfdilə keşdi, onu gördüm kün, məmə- sinnən qan qarışıx süd fışqırer. Məfdil məməsinin birini təmiz yarmışdı, birini az yaralamışdı. Gətidilər inəyi burda yıxdılar yerə, Kazım irəhmətdih tihdi, apardıx ətdiyə verdih. Dörd yüz kilo ət verdi. Var, gözdəymə var. 26. Yol üsdündə bir yekə daş varmış. Qoymurmuş bu yol- dan keşməyə. Deellər, bir arvat var, ona deyin ı gəlsin, yaman pis gözü var. Qarını gətirillər. Baxıf deer: – Pah atonnan, nə yekə daşdı. Bu vax daş üş yerə bölünür. Son ı ra bir ayrısı gəlir, baxır deer: – Pah atonnan, göz yiyəsi, belə göz olar? Bu deəndə də o daşı üş yerə bölən bədnəzər qarının göz- dəri tutulur. 229 İnəyin yelni – inəyin süd vəzisi 230 Hüyuxmaq – ürkmək 281 27. Bədnəzərdən qorunmaxçün üzərrih, it tükü, pişih tükü, soğan-sarımsax qavığı yandırıllar. Adama iylədillər. Bədnə- zər, paxıllıx çıxıf geder. 28. Nəhrəə göz dəyməsin deyin nəhrənin altda balta, pıçax tulloyrux. Pis baxan gözdərə batsın, nəvlem, kəssin deerih. Pis gözü an ı arı aparsın, ötüşdürsün. 29. Yeddi qapıdan çöp yığıllar ağrıyana. Kim ağrısa, molla buyuroy ki, yeddi qapıdan yeddi çöp götür gətir, yandır da, iylət. 30-32. ÜZƏRLİK 30. Uşağı gözdən qorumaxçün itin p...nu, pişiyin tükünü bir parçıya bağlıyıf uşağın balıncının altına qoyursan. Uşağa üzərrih salırsan ı və deersən ı : Üzərrihsən ı , havasan ı , Azar-dərdə davasan ı . Balama dəyən gözdəri Bircə-bircə ovasan ı . 31. Üzərrih ən müqəddəs bitgidi. Onu hər hansı bir adamın başına fırrıyıf odda yandırırsan ı , həmin adamı bədnəzərdən qoruyur. Həm də onun tüsdüsü baş ağrısını kəsir. Üzərriyi adamın başına fırrıyıf deersən ı : Üzərrihsən ı , havasan ı , Hər bir dərdə davasan ı . 282 Balama dəyən gözdəri Bircə-bircə ovasan ı . Həmin adamın adını çəkif bu sözləri deməlisən ı . Üzərriyin meyvəsini üsdün ı də gəzdirsən ı , o da səni bədnəzərdən qoruyar. 32. Üzərrih fırrıyanda bu sözdəri deersən ı : Üzərrihsən ı , havasan ı , Min bir dərdə davasan ı , Sən ki bu evdə varsan ı , Qada-bala sovarsan ı . *** Çıxdım Savalan dağına. Dedim: “Ya Məhəmmət, ya Əli”. Dedi: “Nədi, biçarə?” Dedim: Dərdimə eylə çarə. Üzərriyim partdasın, Yaman gözdər çatdasın. Qohum olsun, yad olsun, Pis gözdər odda yansın. 33-39. QORXULUĞU GÖTÜRMƏ 33. Öyün yanında hündür bir yer varmı? Helə bil o qazılır ki, adam ordan rahatca girif, o başdan çıxsın. Elə bir çətinniyi yox- du. “Ağırrığım-uğurruğum hamısı torpaxda qalsın” – deersən ı . Bir nəfər çəkif çıxardır, o birisi oxuyur o sözdəri. O qədir elə- mişəm ki. Kömürün də üsdünü cızellar, yumurta, çörəh də qo- yullar ora. Helə bil adamı ordan üş dəfə belə keçirif, son ı ra çəkif çıxardıllar dana. Ancax sözdəri danışa-danışa deməy olmaz, Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|