Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi



Yüklə 65,28 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə84/101
tarix21.10.2017
ölçüsü65,28 Kb.
#6333
1   ...   80   81   82   83   84   85   86   87   ...   101

 
285 
                                                                                                                           Cədvəl 5.18 
 
 
Qarğıdalıda dən məhsulu baxımından hər iki ildə suvarılan  
və quraqlıq şəraitində hibridlərin xüsusi kombinasiya  
qabiliyyətinin (XKQ) qiymətləndirilməsi 
 
 
Xətlər 
Suvarılan şərait 
Quraqlıq şəraiti 
2009-cu il 
2010-cu il 
2009-cu il 
2010-cu il 
T1 
T2 
T1 
T2 
T1 
T2 
T1 
T2 
L1 
1.05
**
 
-1.05
**
 
0.75
*
 
-0.75
*
 
-0.09
ns
 
0.09
ns
 
-0.13
 ns
 
0.13
 ns
 
L2 
0.28
ns
 
-0.28
ns
 
0.29
 ns
 
-0.29
 ns
 
-0.19
ns
 
0.19
ns
 
-0.22
 ns
 
0.22
 ns
 
L3 
-0.14
ns
 
0.14
ns
 
-0.21
 ns
 
0.21
 ns
 
-0.33
ns
 
0.33
ns
 
-0.46
 ns
 
0.46
 ns
 
L4 
0.98
**
 
-0.98
**
 
1.1 
2
**
 
-1.12
**
 
0.42
ns
 
-0.42
ns
 
0.18
 ns
 
-0.18
 ns
 
L5 
0.27
ns
 
-0.27
ns
 
0.52
 ns
 
-0.52
 ns
 
0.45
ns
 
-0.45
ns
 
0.50
 ns
 
-0.50
 ns
 
L6 
-0.79
*
 
0.79* 
-0.77
*
 
0.77
*
 
-0.47
ns
 
0.47
ns
 
-0.25
 ns
 
0.25
 ns
 
L7 
-0.31
ns
 
0.31
ns
 
-0.11 
0.11
 ns
 
0.43
ns
 
-0.43
ns
 
0.16
 ns
 
-0.16
 ns ns
 
L8 
1.23
**
 
-1.23
**
 
1.27
**
 
-1.27
**
 
0.10
ns
 
-0.10
ns
 
0.31
 ns
 
-0.31
 ns ns
 
L9 
0.22
ns
 
-0.22
ns
 
-0.15
 ns
 
0.15
 ns
 
-0.63
*
 
0.63
*
 
-0.62
*
 
0.62
*
 
 
284
 
 


 286 
                                                                                                      Cədvəl 5.18-in davamı 
 
L10 
0.40
ns
 
-0.40
ns
 
0.46 
-0.46 
-0.46
ns
 
0.46
ns
 
-0.39
 ns
 
0.39
 ns
 
L11 
-0.52
ns
 
0.52
ns
 
-0.85
**
 
0.85
**
 
0.10
ns
 
-0.10
ns
 
-0.09
 ns
 
0.09
 ns
 
L12 
-0.43
ns
 
0.43
ns
 
-0.89
**
 
0.89
**
 
0.14
ns
 
-0.14
ns
 
0.48
 ns
 
-0.48
 ns
 
L13 
-0.28
ns
 
0.28
ns
 
-0.07
 ns
 
0.07
 ns
 
0.05
ns
 
-0.05
ns
 
0.11
 ns
 
-0.11
 ns
 
L14 
0.21
ns
 
-0.21
ns
 
-0.43
 ns
 
0.43
 ns
 
0.43
ns
 
-0.43
ns
 
-0.05
 ns
 
0.05
 ns
 
L15 
-0.60
ns
 
0.60
ns
 
0.08
 ns
 
-0.08
 ns
 
-0.22
ns
 
0.22
ns
 
-0.15
 ns
 
0.15
 ns
 
L16 
-0.62
ns
 
0.62
ns
 
-0.37
 ns
 
0.37
 ns
 
-0.26
ns
 
0.26
ns
 
-0.07
 ns
 
0.07
 ns
 
L17 
-0.47
ns
 
0.47
ns
 
0.01
 ns
 
-0.01
 ns
 
0.30
ns
 
-0.30
ns
 
0.25
 ns
 
-0.25
 ns
 
L18 
-0.47
ns
 
0.47
ns
 
-0.66
 *
 
0.66
*
 
0.23
ns
 
-0.23
ns
 
0.45
 ns
 
-0.45
 ns
 
S.E.(XKQ) 
0.348 
0.308 
 
0.275 
0.268 
 
S.E.(s
ij
-s
kl

0.492 
0.435 
 
0.389 
0.379 
 
 
 
ns- əhəmiyyətli fərq yoxdur, ** * uyğun olaraq 1% və 5% ehtimallıqla mənalı 
285
 
 


 
287 
Quraqlıq  şəraitində,  L9×T2  hibridinin  XKQ  təsiri  müsbət  və 
əhəmiyyətli  olduğu  halda,  suvarılan  şəraitində  mənfi  istiqa-
mətdə əhəmiyyətlidir. Hibridlərin xüsusi kombinasiya qabiliy-
yəti  dəyişikliyi,  suvarılan  şəraitdə  quraqlıq  şəraiti  ilə  müqa-
yisədə daha çoxdur, yəni suvarılan şəraitdə daha çox hibridlər 
fərqli  və  əhəmiyyətli  XKQ-nə  malikdilər.  Bu  şəraitdə  xətlər 
arası  fərqlər  daha  aydın  görünür  (Cədvəl  5.18).  R.  Choukan
A.  Esmaili  və  əməkdaşları  da  yüksək  əkin  sıxlığı  şəraitində 
qarğıdalı  hibridlərinin  əhəmiyyətli  xüsusi  kombinasiya  qabi-
liyyətini  tədqiq  etmiş  və  sıxlıq  stresi  şəraitində  hibridlər  ara-
sındakı fərqlərin daha çox olduğunu göstərmişlər [155,184]. 
2009-ci ildə  xətlərin tam  variasiyasıdan dən məhsulu ba-
xımından  suvarılan  və  quraqlıq  stresi  şəraitində  müxtəliflik 
payı  uyğun  olaraq  49.08  və  51.08  faizlə  ən  yüksək  həddə 
olmasına baxmayaraq,  line ×tester payı  suvarılan  və quraqlıq 
stresi  şəraitində  uyğun  olaraq  34.95  və  45.3%  olmışdır.  Bu 
variasiyada  testerin  payı,  tam  suvarılan  və  quraqlıq  stresi  şə-
raitində  uyğun  olaraq  15.97  və  3.50  faizlə  əhəmiyyətsizdir. 
2010-ci  illin  nəticələri  də  bir  çox  hallarda  2009-ci  ildə  əldə 
olunan nəticələri təsdiq edir (Cədvəl 5.18). 
 
 
5.6. Qarğıdalı hibridlərində quraqlığa tolerantlıq 
indeksləri və digər əlamətlərlə əlaqədar xromosom 
hissələrinin və informativ SSR markerlərin 
müəyyənləşdirilməsi 
 
Bitkilərdə digər mühit stresləri  kimi, quraqlığa tolerant-
lıq da mürəkkəb bir fizioloji və genetik əlamətdir. Bitkilərdə 
quraqlığa  bağlı  proseslər  bir  çox  kəmiyyət  göstəriciləri  ilə 
ifadə  edilir.  Bu  proseslər  mühitin  təsirinə  görə  məhsuldar-
lıqla  müxtəlif  bağlılıq  göstərirlər  [327].  Əvvəlki  genetik 


Yüklə 65,28 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   80   81   82   83   84   85   86   87   ...   101




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə