Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Azərbaycan Respublikası Təhsil Problemləri İnstitutu

 
79 
3.4.2. Kompüterdə söz və söz birləşmələrini 
yığır. 
NotePad, WordPad mətn redaktorlarında klaviaturanın 
hərf-rəqəm düymələrinin köməyilə söz və söz 
birləşmələrinin yığılması 
NotePad, WordPad mətn redaktorları, 
klaviatura, hərf, rəqəm, düymə, söz, söz 
birləşməsi 
3.4.3. Kompüterdə sadə mətnləri  yığır. 
NotePad, WordPad mətn redaktorlarında klaviaturanın 
hərf-rəqəm düymələrinin köməyilə sadə mətnlərin 
yığılması 
NotePad, WordPad mətn redaktorları, 
klaviatura, hərf, rəqəm, düymə, mətn 
3.4.4. Redaktə xarakterli sadə  tapşırıqları yerinə 
yetirir. 
NotePad, WordPad mətn redaktorlarında redaktə 
xarakterli sadə  tapşırıqların yerinə yetirilməsi 
NotePad, WordPad mətn redaktorları, redaktə 
4. Cəmiyyətin  informasiyalaşdırılması 
4.1.1. İnformasiya vasitələrini sadalayır. 
İnformasiya vasitələrinin (televizor, telefon, radio, 
qəzet, jurnal, internet, kitab, saat) sadalanması   
İnformasiya, vasitə, telefon, radio,  televizor, 
qəzet, jurnal, internet, kitab, saat 
4.1.2. İnformasiyanın əhəmiyyətini sadə 
formada şərh edir. 
İnformasiyanın əhəmiyyətinin (informasiyanın 
istifadəyə yararlı olması, tam şəkildə təsvir olunması, 
situasiyanı düzgün, həqiqi əks etdirməsi, maksimum az 
məsrəflə əldə edilməsi, istifadəçi üçün vacib olması, 
cari vaxtda tələb edilən olması, istifadəçinin başa 
düşdüyü tərzdə hazırlanması) sadə formada şərhi 
İnformasiya, əhəmiyyət, istifadə, situasiya  
4.1.3. İnformasiya vasitələrinin rolunu izah edir.  Cəmiyyətin fasiləsiz informasiya ilə təmin 
olunmasında informasiya vasitələrinin rolunun 
(televizor, telefon, radio, qəzet, jurnal, internet, kitab, 
saat) izahı 
İnformasiya, vasitə, rol, cəmiyyət, televizor, 
telefon, radio, qəzet, jurnal, internet, kitab, saat 
Standart 
Məzmun 
Açar sözlər 
II sinif 
1.
 
İnformasiya və informasiya prosesləri 
1.1.1. Cansız və canlı təbiətdəki informasiyalara 
aid misallar göstərir. 
 
Cansız və canlı təbiətdəki obyektlər haqqında 
informasiyalara aid misalların göstərilməsi  
Obyekt, növ, obyektin xassələri, canlı obyekt, 
cansız obyekt, təbii obyekt, süni obyekt, 
obyektin tərkib hissələri, hərəkəti 
1.1.2. İnformasiyanın ötürülmə vasitələrini  
sadalayır. 
 
Təbiətdə informasiyanın siqnallar vasitəsilə 
ötürülməsi; ötürülmə tipləri və vasitələrinin 
sadalanması  
İnformasiya, mənbə, qəbuledici, ötürmə, 
ötürmə vasitələri, ötürmə tipləri, siqnal, analoq, 
rəqəmli, kompüter, duyğu üzvləri, televizor, 
radio, qəzet, jurnal, kitab, telefon, internet, 
rupor, işıqfor 
1.1.3. Verilmiş informasiyaların təsvir 
İnformasiyaların təsvir formalarının izahı; 
İnformasiya, mənbə, təsvirolunma formaları, 

---

 
80 
formalarını və mənbələrini izah edir.  
informasiyanın mənbələrinin izah edilməsi 
mətn, qrafik, səs, şəkil, siyahı, simvol, jest, 
mimika, ədədi forma, canlı, cansız 
1.1.4. İnformasiya mübadiləsi prosesini sadə 
misallarla izah edir. 
İnformasiyanın ötürülməsinin izahı; İnformasiya  
mübadiləsi prosesində informasiya mənbə və 
qəbuledicilərinin sadə misallarla izahı 
İnformasiya, mənbə, qəbuledici, mübadilə, 
ötürülmə 
1.2.1. Müxtəlif obyektlər qrupundan oxşar və 
fərqli əşyaları seçir.  
Müxtəlif obyektlər qrupuna daxil olan oxşar və fərqli 
əşyaların seçilməsi 
Obyekt, əlamət, oxşar, fərqli, qrup 
1.2.2. Müxtəlif obyektlər qrupundakı əşyaların 
oxşar və fərqli əlamətlərini izah edir.  
Müxtəlif obyektlər qrupuna daxil olan əşyaların oxşar 
və fərqli əlamətlərinin izahı 
Obyekt, obyektlər qrupu, əşya, əlamət, oxşar, 
fərqli 
1.2.3. Müxtəlif obyektlərin içərisindən oxşar 
əlamətlərinə görə əşyaları qruplaşdırır və 
adlandırır.   
Müxtəlif obyektlərin içərisindən oxşar əlamətlərinə 
görə əşyaları qruplaşdırılması və adlandırılması   
Obyekt, obyektlər qrupu, qrup adı, əşya, 
əlamət, oxşar 
2. Formallaşdırma,  modelləşdirmə,  alqoritmləşdirmə və proqramlaşdırma 
2.1.1. Şərh olunan hərəkətlər,  hadisələr 
ardıcıllığını hissələrə ayırır. 
Şərh olunan hərəkətlər ardıcıllığının hadisələr 
baxımından hissələrə ayrılması 
Hərəkət, hadisə, ardıcıllıq, hissə, səbəb, nəticə 
2.1.2. Təbii hadisələrin başvermə ardıcıllığını 
nümunələr əsasında şərh edir. 
Təbii hadisələrin başvermə ardıcıllığının nümunələr 
əsasında şərh edilməsi 
Hadisə, ardıcıllıq, təbii hadisə, nümunə, səbəb, 
nəticə 
2.1.3. Sadə hərəkətlər,  hadisələr ardıcıllığında 
buraxılan səhvləri müəyyənləşdirir. 
Sadə hərəkətlər,  hadisələr ardıcıllığında buraxılan 
səhvlərin müəyyən edilməsi 
Hərəkət, hadisə, ardıcllıq, səhv, səbəb, nəticə 
 
2.2.1. “Doğru”, “yalan”, “qeyri-müəyyən” 
mülahizələrə aid misallar göstərir. 
“Doğru” və “yalan” mülahizələrin   fərqinin nümayiş 
etdirilməsi 
Mühakimə,  mülahizə,  doğru,  yalan 
2.2.2. Verilmiş mühakimələrin “doğru”, “yalan” 
və ya  “qeyri-müəyyən” olduğunu 
müəyyənləşdirir. 
Sadə mühakimələrin inkarının qurulması 
Mühakimə,  mülahizə,  doğru,  yalan, inkar, 
deyil 
2.2.3. Sadə  və qısa yolları seçməklə hərəkət 
variantlarını müəyyənləşdirir. 
Təqdim olunmuş hərəkətlər ardıcıllığından mümkün 
olan hərəkət variantlarının göstərilməsi 
Mümkündür,  mümkün deyil, hərəkət 
3. Kompüter,  informasiya - kommunikasiya texnologiyaları və sistemləri 
3.1.1. Kompüterin  əsas  hissələrinin  təyinatını 
izah edir. 
Kompüterin əsas hissələrinin (sistem bloku, monitor, 
klaviatura, siçan) təyinatının izahı; sistem bloku- 
informasiyanın emalı, saxlanılması; 
monitor- informasiyanın ekrana çıxarılması; klaviatura 
- informasiyanın daxil edilməsi; siçan-informasiyanın 
kompüterə daxil edilməsi, obyektlərin seçilməsi və 
Kompüter, sistem bloku, monitor, klaviatura, 
siçan, informasiya, ekran 

---