Azәrbaycan respublikasi döVLӘt neft şİRKӘTİ ekoloji SİyasәT
Yüklə 341,25 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Sanitar‐epidemioloji təhlükəsizlik haqqında Qanun
- Atmosfer havasının mühafizəsi haqqında Qanunda
- 3.3. REGİONAL VƏ MİLLİ EKOLOJİ PROQRAMLAR
EKOLOJİ SİYASӘT səmərəli istifadəsi, ərazilərin abadlaşdırılması və ətraf mühitin sağlamlaşdırılması üzrə tədbirlər görməlidirlər.
1996‐cı ildə Azərbaycan Hökuməti əksər digər ölkələrdə tətbiq edilən sistemlərə uyğun gələn ƏMTQ prosesinin dəyişdirilmiş prosedurunu qəbul etmişdir. Yeni qaydalar Azərbaycan Respublikasında ətraf mühitə təsirin qiymətləndirilməsinin aparılmasına dair Əsasnamədə (Dövlət Ekologiya Komitəsi, 1996) təsvir edilmişdir. Həmin əsasnamədə göstərilir ki, ʺƏtraf mühitə tullantıların qiymətləndirilməsinin aparılması üzrə iş lap əvvəldə, yəni planlaşdırma mərhələsində və texniki‐iqtisadi əsaslandırmadan öncə başlanılmalıdırʺ. Layihələşdirilən və ətraf mühitə hər hansı bir təsiri ola biləcək bütün obyektlər üçün ƏMTQ sənədinin işlənilməsi Ətraf Mühitin Mühafizəsi Haqqında Qanuna görə məcburidir. ƏMTQ sənədləri ətraf mühitə təsirlərin xarakterindən və gücündən asılı olaraq A, B, C kateqoriyaları üzrə aparılır.
Xüsusi mühafizə olunan təbiət əraziləri və obyektləri haqqında Qanun (2000‐ci il) spesifik sahələrin mühafizə və istifadə olunmasını tənzimləyir və onların statusunu müəyyən edir. Neft‐qaz kəşfiyyatı, yataqların istismarı, boru kəmərlərinin çəkilməsi və istismarı zamanı bu qanunun müddəalarını yerinə yetirilməsinə xüsusi diqqət yetirməlidirlər və bu obyektlərə heç bir fiziki və kimyəvi təsirlər olmamalıdır.
(1999) görə yerin təkindən istifadə edənlər yararsız hala salınmış torpaq sahələrin, təbii landşaftı və digər təbiət obyektlərinin onların gələcək istifadəsi üçün yararlı vəziyyətə gətirilməsinə cavabdehdirlər. Ekoloji baxımdan həssas ərazilərə, Xəzər dənizinə, çay və göl hövzələrinə, qoruqlara, bataqlıq ərazilərə yaxın yerlərdə neft‐qaz çıxarma obyektlərinin istismarının bu ekosistemlərə təsirləri ən minimal səviyyəyə qədər azaldılmalıdır.
Əhalinin radiasiya təhlükəsizliyi haqqında Qanun (1997) bu və ya digər istehsal obyektlərinin istismarı zamanı radiasiya təhlükəsizliyini təmin edən tələbləri müəyyən edir və onların təmin edilməsində dövlət siyasətinin əsas istiqamətlərini təyin edir, ionlaşdırıcı şüa mənbələri istifadə olunan sahələrdə işçilərin və əhalinin təhlükəsizliyini təmin edən ekoloji normativləri, həmçinin qəza hadisələri zamanı əhalinin səhhətinə, əmlakına və həyatına dəymiş ziyanın ödənilməsi üçün onların hüquqlarını müəyyən edir.
Radiasiya problemləri bütün neft‐qaz çıxarma sahələri üçün xarakterik olan problemlərdən biridir. Bu yerin dərin qatlarından neftli lay suları ilə səthə çıxan radioaktiv elementlərin yaratdıqları çirklənmələr, həmçinin istifadə olunan avadanlıqlardakı radioaktiv elementlərin yarada biləcəkləri təsirlərdir. Onların qarşısını almaqdan ötrü ətraf mühitin, işçi personalın və əhalinin sağlamlığını qoruyan tədbirlərin yerinə yetirilməsi labüddür.
Sanitar‐epidemioloji təhlükəsizlik haqqında Qanun ( 1992) vətəndaşların və dövlət nəzarət orqanlarının sanitar‐epidemioloji təhlükəsizliyinin təmin olunması sahəsində hüquq və vəzifələrin, sanitar‐gigiyenik normativlərin müəyyən edilməsinin əsas 12
EKOLOJİ SİYASӘT prinsiplərini müəyyən edir, obyektlərin və digər təsərrüfat fəaliyyətlərinin layihələşdirilməsi, tikintisi və istismarı zamanı qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş sanitar‐epidemioloji təhlükəsizliyin tələblərini təyin edir. Bu qanuna və Azərbaycan Respublikasının Cinayət Məcəlləsinə görə sanitar norma və qaydaları pozanlar məsuliyyətə cəlb edilirlər.
(2001) atmosferə fiziki və kimyəvi təsirlərin idarə edilməsi məsələləri müəyyən olunmuşdur, atmosferə zərərli təsirlərin dövlət uçotunun aparılması, atmosfer havasının mühafizəsinə nəzarətin təmin edilməsi, atmosferin çirklənməsi ilə əlaqədar meydana çıxan mübahisəli məsələlərin həlli ilə əlaqədar hüquqi əsasları müəyyən edir. Тоrpаq Məcəlləsinə (1999) görə bütün torpaqların, o cümlədən yeraltı qazıntıların istifadə olunduğu torpaqların istifadədən sonra dövlət torpaq fonduna qaytarılması məcburidir.
(2000) görə torpaq sahibləri, icarəçiləri və istifadəçiləri torpaqların bərpası işlərini apararkən torpaqların məhsuldar qatını, onun mühafizəsini təmin etməlidirlər. Qanuna görə məhsuldarlığını itirmiş torpaqların bərpası torpağın xüsusiyyətindən asılı olaraq 3, 3‐5 və 5 ildən artıq olmayan dövr ərzində həyata keçirilməlidir.
•
Geoloji kəşfiyyat və neft istehsalı ilə əlaqədar işlər həyata keçirilərkən təbii mühitə, sulara, torpaq qatına, qruntlara (süxurlara) və yerin təkinə müəyyən mənfi təsirlərin olması qaçılmazdır.
Ətraf mühitin qorunması, ekoloji təhlükəsizlik, yerüstü və yeraltı ehtiyatlardan istifadə haqqında qanunlar Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin Qərarları ilə tənzimlənir.
Qanunların və tənzimləyici qaydaların tətbiqi və icrasına nəzarət dövlət standartlarına, mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarının (müvafiq nazirliklərin, dövlət komitələrinin, agentliklərinin) normativ təlimatlar və metodiki göstərişlərinə əsasən aparılır.
Neft‐qaz çıxarma və emal sənayesinin ekoloji problemləri ilə əlaqəli mövcud regional orqan “Xəzər Ekoloji Proqramı”dır. Proqram 1998‐ci ildə Xəzəryanı ölkələr və ətraf mühit sahəsində beynəlxalq təşkilatlar (TASİS, UNDP, QEF, UNEP) tərəfindən birgə təsis edilmişdir. Proqramın fəaliyyəti beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən maliyyələşdirilir. Proqramın məqsədi Xəzər dənizinin və onun sahilyanı ekosistemlərinin vəziyyətinin yaxşılaşdırılması sahəsində sahil dövlətlərinin birgə səylərinin və əməkdaşlıqlarının 13
Yüklə 341,25 Kb. Dostları ilə paylaş:
|