324
zərərli atılmaları,
yer səthinin çirklənməsi, su obyektlə-
rinə çirkabın axıdılması sayəsində baş verən neqativ
haldır. Sığorta hadisələrinin və zərərli
maddələrin siya-
hısı hər bir konkret hal üçün sığorta müqaviləsi bağla-
nanda göstərilir. Sığorta ödəmələri tarif məzənnələrinə
əsasən sığorta olunan tərəfdən müəssisənin illik dövriy-
yəsinin ölçülərinə müvafiq olaraq faizlə ödənilir.
Sığorta hadisəsi özündə aşağıdakıları cəmləşdi-
rir:
-
əmlakın zədələnməsi və ya məhv olması
nəticə-
sində ziyanın kompensə (ödəniş) edilməsini;
-
ətraf mühitdə həyatın pisləşməsi ilə əlaqədar zi-
yanları;
-
çirklənmiş ərazinin təmizlənməsinə və onun ya-
ralı hala salınmasına çəkilən
xərcləri;
-
sığorta hadisəsi nəticəsində zərər dəymiş şəxslərin
həyatını və əmlakını xilas etmək üçün zəruri xərcləri;
-
ilkin araşdırmalar, məhkəmə prosesinin aparılma-
sı ilə əlaqədar xərcləri və s.
Ekoloji sığorta üçün müəyyən edilən sığorta qiy-
məti müəssisənin illik dövriyyə ölçüsü kimi qəbul edilir.
Sığorta ödəmələri illik dövriyyəni tarif stavkasına vur-
maqla hesablanır. Tarif stavkaları təsərrüfat (sənaye) sa-
həsində asılı olaraq diferensiyalaşdırılır. Onlar həm də
sahə daxilində istehsalat prosesindəki riskin dərəcəsin-
dən və preventiv tədbirlərin yerinə yetirilməsindən asılı
olaraq diferensiyalaşdırılır.
Tarifin qiyməti aşağıdakı struktura malikdir:
-
sığorta əvəzini
ödəmək üçün ehtiyat fonduna
ayırmalar;
-
sığorta hadisələrinin qarşısını almaq üçün maliy-
325
yə fonduna ayırmalar;
-
sığorta olunanın xərclərinin əvəzini ödəmələr;
-
sığorta olunanın normativ gəliri.
Dostları ilə paylaş: