Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ
Yüklə 5,13 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Pulun diktaturası
- Y.Şumpeter doğru olaraq t əsdiq edir ki, Marks nəinki alim olub, XX əsrin ən geniş ide
- Ölüm g ələndə isə «Mən yer üzündə öz vəzifəmi yerinə yetirmişəm» deyərək həyatını
Pulun diktaturası
104 sist iqtisadi n əzəriyyə yenidən müasir cəmiyyətdə fəaliyyətdədir, ona yaradıcı yanaşılır və təhlil edilir 1 .
cü ilin oktyabrında «Вопросы экономики» jurnalı- nın redaksiyasında marksist iqtisadi nəzəriyyəsinin aktual prob- leml ərinə həsr olunmuş «dəyirmi masa» keçirilmişdir. Buna Ru siya iqtisadçıları E.Qaydar və V.Maunun «Марксизм: elmi n əzəriyyə ilə dünyəvi din arasında liberal oxşarlıq» silsilə mə- qal ələrinin çap olunması səbəb olmuşdur. «Dəyirmi masa»ya Ru siyanın görkəmli iqtisadçıları, marksizm mütəxəssisləri də- v ət olunmuşdur. Müzakir ədəki bəzi müddəalar düşünmək üçün xüsusi ma- raq doğurur. Diskussiyada akademik L.Abalkin marksizmə ya- naşmada üç anı nəzərdən qaçırmamağı məsləhət görmüşdür: 1.
ər istənilən elmi nəzəriyyə kimi inkişafda- dır. O ictimai fikrin zirvəsində deyil, olsa-olsa onun təkamül m ərhələsindədir. 2.
Marksizm ə hər hansı münasibət olub, var və gələcəkdə də müxt
əlif olacaq. Onu müdafiə edənlərin bu və ya digər düşün- c ələri mütləq səviyyədə öz düzgünlüyünə inanır. 3.
Marksizmin keçmişini və gələcəyini müxtəlif formada izah etm əyin özü mürəkkəb və məsuliyyətlidir. L.Abalkin ə görə işin mənası inhisarçı reallığın inkarıdır. İnhisarçılığın elan edilməsinə cəhd reallıqda elmin sonu demək- dir
2 . Professor S.Dzarasova gör ə Y.Şumpeter doğru olaraq t əsdiq edir ki, Marks nəinki alim olub, XX əsrin ən geniş ide ologiyasının yaradıcısı və peyğəmbəridir. Marksizmin bir sıra ideyalarının təsdiqini tapmaması təəccüb doğurmamalıdır.
1 Bax: Экономическая теория. /Под ред. Дж.Итуэлла, М.Милгента, П.Ньюмена: Пер. с англ./. Науч ред. чл. – корр. РАН В.С.Автономов. – М.: ИНФРА – М, 2004, с. 529-542. 2
: Марксово наследие и современная экономическая наука («Круглый стол» журнала «Вопросы экономики»). «Вопросы экономики» 2005, № 1, с. 87-88.
Pulun diktaturası
105 Tarixi h
əqiqət həmişə təsadüflərlə zəngindir, bu zaman, heç bir n əzəriyyəni tam surətdə qabaqcadan müəyyənləşdirmək, gör- m ək mümkün deyil 1 .
ə ya digər dərə- c ədə tənqidçiləri olan E.Qaydar və V.Maudan misal çəkərək göst ərir ki, müasir dövr və inkişaf qloballaşmaya doğru gedir 2 .
1
Bax : Марксово наследие и современная экономическая наука («Круглый стол» журнала «Вопросы экономики»). «Вопросы экономики» 2005, № 1, с. s. 94-95. 2
Qeyd: V.Şlyapentox Eqor Qaydarın yeni kitabını (Гайдар Е. Долгое время. Рос- сия в мире: очерки экономической истории. М.: Дело, 2005.) təhlil edərkən gös- t ərir ki, o əvvəlki kitabındakı (Гайдар Е. Государство и эволюция. М.: Евразия. 1995) t ənqidi müddəalardan fərqli olaraq Marks haqqındakı fikirlərində radikal dəyi- şikliklər edib. Hətta Qaydar məşhur Qərb elm adamlarından Y.Şumpeterdən, F.Bro- delyadan, C.Xiksd ən və D.Nortdan Marksı yüksək qiymətləndirdiklərinə dair müd- d əalar gətirir (Bax: Шляпентох. Егор Гайдар – марксист?! (о книге Е.Гайдара « Долгое время»). «Вопросы экономики». 2005, № 10, с. 149). R.Nurey ev yazır ki, 17 mart 1883-cü ildə Xayget qəbiristanlığında Karl Mark- sı dəfn edən zaman cəmi 11 nəfər iştirak etmişdir. (Qeyd – Əsl dahi məqsədsiz olur, ancaq elm ə xidmət edir. Onu şöhrət maraqlandırmır. Marks da sadə, çətin, lakin şərəfli həyat yaşamışdır. Albert Eynşteyn də şöhrət xəstəliyinə tutulmamışdır. Ölüm g ələndə isə «Mən yer üzündə öz vəzifəmi yerinə yetirmişəm» deyərək həyatını peşmanlıqsız başa vurdu. O, təntənəli dəfn mərasimini məqbul saymamış və v əsiyyət etmişdir ki, dəfn olunduğu yer gizli qalsın ki, insanlar oranı məbədə çe- vir ə bilməsinlər. Onun dəfnində 12 nəfər ən yaxın adamı iştirak etmiş və öz ar- zusu il ə meyiti yandırılandan sonra külünü küləyə sovurmuşlar. Kursiv Ş.Q.). Onun dostu v ə silahdaşı Fridrix Engels dəfn mərasimində çıxışı zamanı belə bir ifadə işlətmişdir. «Onun adı və işi əsrlər boyu yaşayacaq». O zaman bu çox yüksək qiymət kimi s əslənsə də sonralar həqiqətə çevrildi. (Bax: Р.Нуреев. Исторические судьбы учения Карла Маркса. «Вопросы экономики». 2007, № 9, с. 87: Маркс К. и Енгелс Ф. Соч. 2-е изд., т. 19, с. 352.). Dig ər məqalələrdə də K.Marks yaradıcılığı yüksək qiymətləndirilmişdir. (Bax: А.Бузгалин, А. Колганов. Нужен ли вам либеральный марксизм? (О статье Е.Гайдара и В.Мау «Марксизм»: между научной теорией и «светский религи- ей»). «Вопросы экономики». 2004, № 7, с. 132-150.; Е.Гайдар, В.Мау. Марк- сизм: между научной теорией и «светской религией» (либеральная аналогия). « Вопросы экономики». 2004, № 5, с. 4-28.; Л.Гребнев. «Мавр» возвращается? А он и не приходил (к дискуссии о значимости научного наследия К.Маркса). « Вопросы экономики». 2004, № 10, с. 55-70; В.Кудров. К современной научной оценке экономической теории Маркса – Энгельса – Ленина (десять пунктов для размышления). «Вопросы экономики». 2004, № 12, с. 111-131.; О.Ананьин. Карл Маркс и его «Капитал»: из девятнадцатого в двадцать первый век. « Вопросы экономики» 2007, № 9, с. 72-87.; А.Бузгалин, А.Колганов. «Капитал» Yüklə 5,13 Mb. Dostları ilə paylaş:
|