K r a l i ç a .
L a e r t .
K r a l i ç a .
O yanıb, odlanıb su istəyəndə
Əvvəldən xəlvətcə hazırladığım
Xüsusi qədəhi verərəm ona.
O sənin ölümcül zərbəndən əgər
Sağ qalsa, qədəhdən azca içəntək,
Şübhəsiz, məhv olar. - Bu nə səs-küydür?
(Kraliça daxil olur.)
Əziz kraliça, nə var, nə olub?!
Fəlakət dalınca gəlir fəlakət,
Bədbəxtlik izləyir biri-birini.
Laert, yazıq bacın suda boğuldu.
Ah, necə boğuldu! Haçan, harada?
Çayın kənarında bir salxım söyüd
Baxır güzgü suda yarpaqlarına.
Nakam Ofeliya gəlmiş bu yerə,
Əlində qəribə bir çələng varmış,
O özü hörübmüş həmin çələngi:
Qaymaqçiçəyindən, qızçiçəyindən,
Bir də gicitkəndən, yağıotundan, -
Bu ota kobud ad qoyub çobanlar,
Qızlar ona deyir ölü barmağı.
Çıxıb Ofeliya həmin ağaca,
İstəyib çələngi assın budaqdan.
Bu zaman qəfildən qırılıb budaq,
O yığvalı dönük yıxılıb çaya,
Donu yelkən kimi açılıb bu dəm.
Su pərisi kimi qız üzüb suda,
Cİrəkdən oxuyub qədim nəğmələr.
Elə bil, duymurmuş bədbəxtliyini,
Ya da suda qalan bir canlı imiş.
Axı, bu hal uzun çəkə bilməzdi.
Nəhayət, islanıb onun paltan,
Çəkib zavallını qədim nəğmənin Gözəl
ağuşundan müdhiş ölümün İyrənc
qucağına.
281
downloaded from KitabYurdu.org
Uilyam Şekspir
DÜN
YA ƏDƏBİYYATI KLASSİKLƏRİ
L a e r t .
K r a l i ç a .
L a e r t .
K r a l .
Ah, o boğulub!
Boğulub, boğulub.
Oh, bədbəxt bacım,
Sən qərar tutmusan sular qoynunda, Mənim
göz yaşlarım nəyinə gərək!
Bəs necə saxlayım göz yaşlarımı?! Ağlamaq
əzəldən qismətimizdir.
Utanmaz təbiət öz adətiylə Dəhşətlə göz yaşı
tökdürür bizə.
Kişi ağlayanda qadına bənzər.
Əlvida, hökmdar! Odlanır dilim,
Ağzımdan alovlar püskürərdim mən,
Fəqət danışmağa yoxdur taqətim,
Sarsaq göz yaşlarım söndürür odu.
{Gedir.)
Gertruda, gedək onun dalınca.
Çalışıb, əlləşib onun birtəhər Coşqun
qəzəbini sakit etmişdim. Qorxuram, yenidən
qızışa bilər.
Gəl gedək dalınca.
{Gedirlər.)
282
downloaded from KitabYurdu.org
BEŞİNCİ PƏRDƏ
BİRİNCİ SƏHNƏ
Qəbiristanlıq.
İki mezarçı daxil olur. Onların əlində bel və külüng vardır.
B i r i n c i m ə z a r ç ı . De görüm, öz xoşu ilə o dünyaya gedən bir
qızı xristian kimi dəfn etmək olarmı?
İ k i n c i m ə z a r ç ı . Mən sənə deyirəm, olar. Tez tərpən, ona
qəbir qaz. Müstəntiq bu işə baxmış, onu xristian kimi dəfn etməyi
qərara almışdır.
B i r i n c i m ə z a r ç ı . Axı, bu necə ola bilər? O ki suda özünü
müdafiə məqsədiylə boğmamışdır.
İ k i n c i m ə z a r ç ı . Necə yəni?! O özünü müdafiə məqsədiylə
boğmuşdur.
B i r i n c i m ə z a r ç ı . Bu özünə qəsd etməkdir. Başqa cür ola da
bilməz. Sübut göz qabağındadır. Əgər mən özümü suda qəsdən
boğuramsa, bunu işlə sübut edirəm. İşin də üç cəhəti var: birinci, işi
yerinə yetirmək; ikinci, icra etmək; üçüncü də, həyata keçirmək.
Deməli, o qız özünü suda qəsdən boğmuşdur.
İ k i n c i m ə z a r ç ı . Yox, qulaq as bir, ağa goreşən...
B i r i n c i m ə z a r ç ı . Sözümü kəsmə. Bax, tutalım, bu sudur.
Yaxşı. Bax, tutalım, bu da adamdır. Yaxşı. Əgər adam bu suya yaxın
gedirsə, özünü boğursa, məsələ aydındır, istəsən də, istəməsən də, o
gedib. Bu isə tamam başqa şeydir: hərgah su adama yaxın gedirsə,
onu boğursa, onda adam özünü boğmur. Deməli, kim ki öz
ölümündə günahkar deyil, o öz həyatına özü qəsd eləmir.
İ k i n c i m ə z a r ç ı . Məgər bu qanundur?
283
downloaded from KitabYurdu.org
Uilyam Şokspir
DÜNYA ƏDƏBİYYATI KLASSİKLƏRİ
B i r i n c i m ə z a r ç ı. Bəli, bu qanundur. İstintaq qanunu budur.
İ k i n c i m ə z a r ç ı . Əsl həqiqəti bilmək istəyirsən, hə? Əgər o qız
zadəgan olmasaydı, onu heç vaxt xristian kimi basdırmazdılar.
B i r i n c i m ə z a r ç ı . Aha, sən düz deyirsən. Adama elə ağır
gələn də budur ki, varlılar istədiyi vaxt özünü suda boğa bilər və ya
kəndirdən asa bilər, ancaq onların din qardaşları kasıb xristianların
buna ixtiyan yoxdur. Di qurtar, beli işə sal. Bilirsənmi, dünyada bağ-
bandan, kənkandan, bir də qəbirqazandan qədim sənət sahibi
olmayıb. Onlar Adəm atanın sənətini davam etdirirlər.
İ k i n c i m ə z a r ç ı . Bəyəm Adəm ata zadəgan olub?
B i r i n c i m ə z a r ç ı . İlk dəfə beldən, külüngdən o istifadə edib.
İ k i n c i m ə z a r ç ı . Yalandır, onun heç nəyi olmayıb.
B i r i n c i m ə z a r ç ı . Bu nədir! Sən yoxsa bütpərəstsən? Müqəd-
dəs kitabı - Bibliyanı necə başa düşürsən? Bibliyada yazılıb ki, Adəm
yer qazıb. Bir kəllənə yerləşdir də, o heç belsiz, külüngsüz yer qaza
bilərdi? Dayan, mən sənə ayrı sual verəcəyəm. Əgər düzgün cavab
verməsən, vay halına.
İ k i n c i m ə z a r ç ı . Döşə gəlsin.
B i r i n c i m ə z a r ç ı . De görüm, o kimdir ki, onun düzəltdiyi şey
bənnanın, dülgərin, gəmiqayıranın düzəltdiyindən daha möhkəmdir?
İ k i n c i m ə z a r ç ı . Dar ağacı quran. Çünki dar ağacı öz sakin-
lərindən çox yaşayır.
B i r i n c i m ə z a r ç ı . Vallah, ağıl dəryasısan. Doğrudan da, dar
ağacı həmişə yaxşılıq eləyir. Ancaq kimə? Yamanlıq eləyənlərə. İndi
sən də yamanlıq eləyirsən. Deyirsən ki, dar ağacı kilsədən möh-
kəmdir. Deməli, sənə dar ağacının yaxşılığı gərəkdir. Deməli, səni
asmaq lazımdır. Suala təzədən cavab ver, di başla görək.
İ k i n c i m ə z a r ç ı . O kimdir ki, onun düzəltdiyi şey bənnanın,
dülgərin, gəmiqayıranın düzəltdiyindən daha möhkəmdir?
B i r i n c i m ə z a r ç ı . Hə, cavab ver, kimdir? Ağlın Cilovunu
boşalt da.
İ k i n c i m ə z a r ç ı . Yaxşı, indi deyə bilərəm.
B i r i n c i m ə z a r ç ı . T e z o l .
İ k i n c i m ə z a r ç ı . Sübh ibadətinə and olsun, deyə bilmərəm.
Hamletlə Horatsio daxil olub bir kənarda dayanırlar.
284
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |