Azərbaycan respublġkasi təHSĠl nazġRLĠYĠ GƏNCƏ DÖVLƏt unġversġtetġ
Yüklə 16,42 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Səviyyələr Məktəblər
87 III səviyyə orta məktəb fizika və riyaziyyat kursundan mənim- sədikləri anlayışlardan, qayda və qanunlardan düzgün istifadə edən və həmin biliklərin köməyi ilə hərbi məzmunlu çalışmaların həllinə nail olan, lakin bu zaman ya elementar qüsurlara yol verən, yaxud da mühakimələrində məntiqi ardıcıllığı gözləməyən, fikirləri tam və bitkin olmayan məktəblilərin cavablarını səciyyələndirir. IV səviyyəyə elə şagirdlərin cavabları daxil edilmişdir ki, onlar hərbi materialın izahı zamanı riyaziyyat və fizika fənləri üzrə bilik və bacarıqlardan şüurlu, düzgün və tam məntiqi nəticə çıxararaq, mühakimələr yürüdərək istifadə edirlər. Çalışmalar isə tam və düz- gün həll olunur. Sorğu zamanı məktəblilərin cavablarının keyfiyyətcə bu şəkil- də təhlil süzgəcindən keçirilməsi onlara hərbi anlayışları şüurlu mənimsətmək sahəsində bilik səviyyələrini və dəyişikliyi izləməyə və daha dəqiq təhlil aparmağa imkan verir. Şagirdlərdən alınan hər bir cavab bu səviyyələr qrupundan yalnız birinə daxil edilmişdir. Cədvəl və ona uyğun qurulmuş qrafik əyani olaraq, sorğu zamanı şagirdlərin cavablarının keyfiyyət və kəmiyyətcə müqayisəsini göstərir. Səviyyələr Məktəblər I II III IV Şag.sayı Şəhər Kənd 87 41,4% 41 45,5% 79 37,6% 33 36,7% 30 14,3% 12 13,3% 14 6,7% 4 4,4% 210 90 88 Cədvəldən və qrafikdən əyani şəkildə görünür ki, I və II səviyyəli cavablar üstünlük təşkil edir. Şəhər məktəblərində şagird- lərin 79,0%-indən (41,4+37,6=79,0%), kənd məktəblərində isə 82,2%-indən (45,5+36,7=82,2%) I və II səviyyəli cavablar alınmış- dır. Göstərdiyimiz kimi, I və II səviyyəli cavablara həm öyrəndikləri hərbi anlayışların izahı zamanı fizika və riyazi biliklərindən istifa- dəyə, həm də fizika və riyazi məzmunlu hərbi çalışmaların həllinə heç bir ehtiyac hiss etməyən və yaxud belə çalışmaları yerinə yetir- məyi bacarmayan məktəblilərin cavabları daxil olunmuşdur. Demə- li, respublikada XI sinfi bitirən şagirdlərin 80,6%-i [(79,0+82,2):2 = =80,6] həm hərbi materialların izahı zamanı, həm də hərbi məzmun- lu çalışmaların həllində fizika və riyaziyyat kursundan mənimsə- dikləri bilik və bacarıqlardan səmərəli istifadə edə bilmirlər. Cədvəldən aydın göründüyü kimi III və IV səviyyəli cavablar da azlıq təşkil edir. Şəhər məktəblərində şagirdlərin 21,0%-nin (14,3+6,7=21,0%), kənd məktəblərində isə 17,7%-inin (13,3+4,4= =17,7%) verdiyi cavablar III və IV səviyyəlidir. III və IV səviyyəli cavabların təhlili göstərmişdir ki, XI sinfi bitirən şagirdlərin yalnız az bir qismi, yəni 19,3%-i [(21,0+17,7):2=19,3%] fizika və riyazi biliklərini hərbi çalışmaların izahı və çalışmaların həlli prosesində O Y 50,0% 10,0% X I II III IV • • • • • • • • 89 səmərəli şəkildə tətbiq etməyi bacarır. Buradan görünür ki, ibtidai hərbi hazırlıq fənninin tədrisi prosesində öyrənilən hərbi anlayış- ların izahı və fənnin məzmununa uyğun hazırlanmış fizika və riyazi çalışmalardan istifadəni daha səmərəli təşkil etmək mümkündür. Nəhayət, sorğudan alınan cavabları ümumiləşdirərək belə bir nəticəyə gəlmək olur: Respublikada orta məktəb məzunlarının bö- yük bir qismi (80,6%-i) ibtidai hərbi hazırlıq fənninin məzmununa uyğun fizika və riyazi biliklərindən düzgün istifadə etməyi, həmçi- nin tərtib olunan fizika və riyazi məzmunlu hərbi çalışmaları yerinə yetirməyi bacarmır. İbtidai hərbi hazırlıq keçən gənclərin yalnız ki- çik bir qrupu (19,3%-i) bu bacarıqlara malikdirlər. Bu isə, gənc nəs- li Vətənin müdafiəsinə, o cümlədən, elm və texnikanın müasir nai- liyyətləri nəticəsində yaradılan döyüş vasitələrindən istifadə etməyə hazırlamaq məqsədi daşıyan ibtidai hərbi hazırlıq təlimində fənlər- arası əlaqənin müasir tələblər səviyyəsində olmadığını göstərir. İndi isə müvafiq səviyyəli cavablardan nümunələr gətirək. I səviyyə: Şagirdlər “Biz hərbi topoqrafiyanı öyrənərkən elə riyazi çalışmalardan istifadə edirik ki, ... (sükut)”, “hərbidə hərbi to- poqrafiyaya müraciət edirik”, “ Əgər lazım gəlsə, biz riyaziyyatdan çalışmalar həll edirik” və s. Hərbi rəhbərlər: “Əgər fizika və riyazi məzmunlu hərbi çalış- malardan istifadə etməliyiksə, bu tələb proqramda öz ifadəsini tap- malıdır, proqramda bu barədə bir şey deyilmirsə, bizə nöqsan tutul- mamalıdır”, “Bəzi hərbi mövzularda riyaziyyatdan istifadə olunur, bunu biz də bilirik, şagirdlər də. Daha bununla əlaqədar çalışmalar həll etmək nə üçün lazımdır? Bunun yerinə başqa hərbi anlayış öyrədərik, yaxud da öyrətdiyimizi bir daha təkrar etdirərik” və s. II səviyyə: Şagirdlər: “Hərbi topoqrafiyada kompasa və xəritə- yə aid çalışmalar həll edə bilərik”. “Hərbi topoqrafiyada riyaziyyat- dan qazandığımız biliklər köməyimizə gəlir, yoxsa xəritədə məsa- fəni ölçə bilmərik, cəhətləri müəyyən etmək çətin olar” və s. Hərbi rəhbərlər: İbtidai hərbi hazırlıq kursunu tədrisində digər tədris fənləri üzrə biliklərdən istifadə etmək olar. (Hərbi rəhbərlər sualın konkret qoyulmasına baxmayaraq hərbi materialların tarix, Yüklə 16,42 Kb. Dostları ilə paylaş:
|