Azərbaycan
Yüklə 451,87 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Həmçinin, istehlakçı şikayətlərinin mövcud durumu və istehlakçıların mübahisələrin həlli
- Orta müddətdə - istehlakçıların məlumatlandırılması və təhsili gücləndiriləndən sonra
- Maliyyə istehlakçılarının hüquqlarının müdafiəsində güclü alət yaxşı məlumatlı istehlakçılardan ibarətdir.
- AMB aparıcı rol oynamaqla, nəzarət orqanları istehlakçıların məlumatlandırılması proqramını hazırlamalıdır.
- Maliyyə nəzarəti orqanları digər ölkələrdə istifadə olunan maliyyə təhsili proqramlarını araşdırmalıdırlar.
- Bundan əlavə, nəzarət orqanları Azərbaycan cəmiyyətində üzvləri üçün maliyyə informasiya resurslarını hazırlamaq istəyən təşkilatlara yardım göstərməlidir.
- Həmçinin, maliyyə istehlakçılarının təhsilinin bütün üç nəzarət orqanının səlahiyyətinə aid olması məqsədəuyğun olardı.
20
aparmalıdır. Həmin bazada hər şikayətin təfərrüatları, tənzimlənən qurumun cavabı (cavabları), bütün müvafiq yazışmalar və ya sənədlər və hər şikayətin həll edilməsi üçün görülən tədbirlər əks etdirilməlidir. Həmin sənədlər tənzimləyici tərəfindən vaxtaşırı nəzərdən keçirilməlidir.
üzrə mövcud mexanizmlər haqqında məlumatlılığı haqqında ətraflı məlumatlar toplanmalıdır. Həm istehlakçıların, həm maliyyə təşkilatlarının maliyyə sektorunda istehlakçı şikayətləri ilə bağlı dörd məsələ üzrə mövqeləri ilə bağlı sorğu keçirilir. Həmin məsələlər aşağıdakılardır: (1) şikayətin növü, (2) hər şikayət növü üzrə şikayətlərin sayı, (3) hər şikayətin həlli üçün tələb olunan müddət, və (4) hər şikayətin yekun həlli. Sorğudan toplanmış məlumatlar istehlakçıların şikayətləri ilə məşğul olan daxili əməkdaşların sayı, istehlakçıların mübahisələrin həlli üzrə mövcud sistem haqqında məlumatlılığının cari səviyyəsi, mövcud sistemin effektiviliyi, və zərər çəkmiş müştərilər üçün pul kompensasiyalarının təmin edilməsi üzrə sistemin effektivliyi üçün yararlı informasiyanı təmin edəcək. Sorğu bank sektorundan başlaya və ondan sonra, sığorta, kollektiv investisiya fondları və, yekun olaraq, mikromaliyyə təşkilatları daxil olmaqla maliyyə sektorunun digər hissələrində keçirilə bilər. FIN-USE tərəfindən tövsiyə edildiyi kimi, şərhlərin birbaşa istehlakçılardan, misal üçün, istehlakçı hüquqlarının müdafiəsi ilə məşğul olan təşkilatlar tərəfindən keçirilən sorğular vasitəsilə alınması faydalı olar. 15 Əlavə olaraq, şikayətlər haqqında statistik məlumatlar dərc oluna bilər ki, istehlakçılar istehlakçılardan ən çox şikayət almış təşkilatlar haqqında məlumatları asanlıqla əldə edə bilsinlər.
həll edə bilmədikdə, üçüncü tərəfin iştirakı ilə ucuz və səmərəli sistem yaradılmalıdır. Maliyyə xidmətləri sahəsində şikayətlərin əksəriyyəti 500 avrodan aşağı olan nisbətən kiçik məbləğlərlə bağlıdır və məhkəməyə müraciət etməyə sərf olunan vaxta və səylərə dəymir. Lakin, bu cür problemlər istehlakçıların maliyyə sektoruna etimadını sarsıdır. İstehlakçı tərəfindən heç bir məsrəf çəkilmədən ona vəsaitin operativ qaydada qaytarılmasını təmin edən sistemə ehtiyac duyulur. Seçimlərdən biri iqtisadi işlər üçün yerli məhkəmə orqanları ilə əlaqələndirməklə yaradılmış mübahisələrin həlli üzrə alternativ mexanizmdən ibarətdir. Digər seçim qanun əsasında təyin olunmuş müstəqil ombudsman və ya bank assosiasiyası kimi, peşəkar assosiasiya nəzdində fəaliyyət göstərən ombudsmanla bağlıdır. Bütün bu yanaşmaların nəzərdən keçirilməli olduğu güclü və zəif cəhətləri vardır. Ombudsmanlara gəldikdə, onların qərəzsiz və təyin edən orqandan müstəqil olması vacibdir. Əlavə olaraq, ombusdmanın qərarlarının icrası mexanizmi – və maliyyə təşkilatlarının qərarlarının məcburi olması – dəqiq müəyyən edilməli və ictimaiyyətə məlum olmalıdır. Azərbaycanın nəzarət təşkilatları maliyyə xidmətlərinin tənzimlənməsi və şikayətlərin həll edilməsi ilə bağlı İngiltərənin Maliyyə Xidməti İdarəsinin (MXİ) yanaşmasını araşdıra bilər. Məsələn, MXİ-nin illik Beynəlxalq Tənzimləyicilər Seminarında iştirak etməklə və ya Böyük Britaniyanın Maliyyə Ombudsmanı Xidməti ilə müzakirələr aparmaqla onların təcrübələrini öyrənmək və Azərbaycan hansı metodların effektiv ola biləcəyini araşdırmaq olar. Maliyyə təhsili Maliyyə istehlakçılarının hüquqlarının müdafiəsində güclü alət yaxşı məlumatlı istehlakçılardan ibarətdir. Yaxşı məlumatlı və maliyyə sahəsində savadlı istehlakçılar özləri və ailələri üçün səmərəli maliyyə qərarlarını qəbul edə bilirlər. Onlar öz maliyyə rifahlarını artıra və maliyyə böhranı zamanı iqtisadi təhlükəsizliyi təmin edə bilirlər. Bilikli istehlakçılar səmərəli pərakəndə maliyyə bazarlarının təməlindədir. Onlar özlərini maliyyə xidmətlərinin səhlənkar
15 FIN-USE istifadəçilərin perspektivinin daxil edilməsi vasitəsilə maliyyə sektorunda siyasətin formalaşdırılması sahəsində Aİ-də yardım
göstərən ekspertlər forumudur. Bax
http://ec.europa.eu/internal_market/finservices-retail/finuse_en.htm
21
satıcılarından müdafiə edir və satıcıların ədalətsiz və fırıldaqçılıq təcrübəsindən istifadəsini çətinləşdirir. Maliyyə məsələləri sahəsində savadlı istehlakçılar güclü istehlakçılardır. Azərbaycanın əhalisində maliyyə savadlılığının yaradılması üzrə proqramlar nəzərdən keçirilməlidir. Maliyyə xidmətləri sahəsində istehlakçı hüquqlarının müdafiəsində yeganə ən səmərəli silah savadlı istehlakçılardır. Maliyyə təhsili proqramına çıxış istehlakçıların gücləndirilməsi üçün güclü alətdir. İstehlakçılar maliyyə təşkilatları ilə müqavilələrin şərtlərini anlamalı və qanunla onlara verilən hüquqları bilməlidirlər. Onlar, həmçinin, maliyyə və kreditin fundamental prinsiplərini anlamalıdırlar ki, hər kredit və ya investisiyanın gözlənilən mənfəətləri və risklərini qiymətləndirə bilsinlər. Davamlı maliyyə sağlamlığı uzun müddətli maliyyə planlaşdırması və maliyyə təhlili üzrə bacarıqların inkişaf etdirilməsini tələb edir.
proqramını hazırlamalıdır. Proqram KİV-lə iş üzrə ekspertlər çalışacağı KİV-lə iş şöbəsinin yaradılmasını nəzərdə tutmalıdır. Bu şöbə KİV-də maliyyə istehlakçıları ilə bağlı məsələlər üzrə müzakirələri və debatları fəal dəstəkləməlidir. O, KİV-in suallarına cavab verməli və onları informasiya ilə təmin etməlidir. KİV-lə iş şöbəsi AMB-nin monetar siyasət, maliyyə sabitliyi və prudensial nəzarət üzrə digər funksiyalarından müstəqil yaradılmalıdır. Azərbaycannın Əmanətlərin Sığortalanması Fondu üçün hazırlanmış broşürə uyğun olaraq, nəzarət orqanları istehlakçılar üçün maliyyə məhsulları və xidmətlərini aydın və sadə dillə izah edən materialları hazırlamalı və dərc etməlidirlər. Materiallar milli və yerli dövlət orqanlarının binalarında və həmçinin, maliyyə təşkilatlarında, ictimai kitabxanalarda, ali təhsil müəssisələrində və məktəblərdə paylanmalıdır. Eyni zamanda, nəzarət təşkilatları öz sektorları üzrə təklif olunan xidmətlərə hədəflənmiş tədbirləri nəzərdən keçirməlidirlər. Məsələn, kollektiv investisiya fondlarının tətbiqi ilə birlikdə diqqət qiymətli kağızlar və kollektiv investisiya fondları ilə əlaqədar spesifik terminoloji (registrator, kastodian və depozitorilər kimi və s.) lüğətin yaradılmasına yönəldilməlidir.
(və ya MXİ-nin istinad etdiyi kimi maliyyə bacarıqları) 16 üzrə geniş proqrama malikdir. Azərbaycanın nəzarət təşkilatları MXİ-yə səfər edə və illik Beynəlxalq Tənzimləyicilər Seminarında (seminarın maliyyə bacarıqları ilə bağlı xüsusi bölməsi var) iştirak edərək onların təcrübəsini öyrənə və Azərbaycanda hansı metodların effektiv ola biləcəyini araşdıra bilər.
informasiya resurslarını hazırlamaq istəyən təşkilatlara yardım göstərməlidir. Bura fermerlərin təşkilatları, hərbi təşkilatlar və həmkarlar ittifaqları daxil ola bilər. Nəzarət orqanları təşkilatları məlumat və məsləhətlərlə təmin etməli və üzvləri üçün materialların hazırlanmasında yardım göstərməlidir.
mikromaliyyə xidmətləri sahəsində təhlili üzrə fəaliyyət göstərmək səlahiyyətlərinə malik olmalıdır. Bu cür səlahiyyətləndirmə həm Birləşmiş Krallığın MXİ həm də İrlandiyanın Maliyyə Tənzimləyicisi üzrə milli qanunvericiliyin hissəsidir. O həmçinin, hər tənzimləmə orqanını maliyyə istehlakçılarına maliyyə müqavilələri üzrə hüquqları və öhdəliklərini anlamağa kömək etmək üçün KİV-də və ictimaiyyətlə əlaqələr üzrə digər kampaniyaların keçirilməsi üzrə dəqiq səlahiyyətlər verir. Mərkəzi Bank olaraq AMB-dən maliyyə sektorunda istehlakçıların təhsili
16 MXİ-nin maliyyə bacarıqları proqramı ilə bağlı məlumat bu linkdən əldə edilə bilər: http://www.fsa.gov.uk/financial_capability/ Yüklə 451,87 Kb. Dostları ilə paylaş:
|