Azərbaycan
Yüklə 451,87 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Maliyyə təhsili sahəsində milli proqram yaradılmalıdır.
- Azərpoçt da maliyyə təhsilinin təkmilləşdirilmsində rol oynaya bilər.
- Maliyyə təhsili proqramının birinci mərhələsi Azərbaycanda maliyyə potensialının səviyyələri ilə bağlı ölkə miqyasında sorğunun hazırlanmasından ibarət olmalıdır.
- Ölkə miqyasında maliyyə savadlılığı sorğuları az ölkədə keçirib.
- Sorğu anketin yoxlanması və təkrar yoxlanması üçün iki pilot sorğunun hazırlanmasını tələb edə biləcək.
- Mövcud resursları və statistik potensialı nəzərə alaraq, AMB sorğuya nəzarət etmək üçün ən yaxşı mövqeyə malik olacaqdır.
- İlkin səviyyə baza təhlili qismində keçiriləcək və ondan üç-beş il sonra təkrar sorğular keçiriləcəkdir.
- Həm sorğunun nəticələri, həm metodologiya dərc olunmalıdır və dünyanın maliyyə tənzimləyicilərinə onları asanlıqla əldə etmək imkanları yaradılmalıdır.
22
sahəsində aparıcı rol oynaması gözlənilsə də, bütün üç tənzimləmə orqanı maliyyə məhsulları sahəsində istehlakçı təhsilinin təşviqi üçün konkret cavabdehlik daşımalıdırlar.
sahəsində uzun müddətli proqramın həyata keçirilməsinin vacib metodu olmalıdır. Yuxarı sinif şagirdləri üçün də proqramlar olmalıdır. Təhsil Nazirliyi ibtidai sinif şagirdləri üçün artıq maliyyə vərdişləri üzrə müəyyən treyninqləri də özündə əks etdirən “həyat vərdişləri” proqramını tətbiq etmkdədir. Lakin, təhsil üçün maliyyə məsələləri ilə bağlı alətlər dəstlərini və texniki təcrübəni tələb edir. Sığorta Nəzarəti İdarəsi və Qiymətli Kağızlar üzrə Dövlət Komitəsi ilə birlikdə, AMB, Təhsil Nazirliyi ilə təlim proqramının hazırlanması üzrə iş aparmalıdır. Tədris proqramının hazırlanmasında, həmçinin, peşəkar maliyyə assosiasiyaları, istehlakçıları təmsil edən qurumlar (misal üçün, istehlakçıların QHT-ləri) və müəllimlər assosiasiyalarının nümayəndələri iştirak edə bilərlər. AMB və digər maliyyə nəzarəti orqanları Təhsil Nazirliyini dərsliklərin və digər tədris materiallarının hazırlanmasında və “müəllimlərin öyrədilməsi” proqramının yaradılmasında texniki ekspert məsləhətləri ilə təmin etməlidirlər. Materiallar, həmçinin, digər nazirliklər və təşkilatlara təqdim edilməlidir ki, onlar, tədris materiallarını onların müvafiq sektorlarında paylaşdıra bilsinlər. İqtisadi İnkişaf Nazirliyinin regional idarələri fəaliyyətə yeni başlayan və artıq fəaliyyət göstərən sahibkarların maliyyə savadlılığının artırılmasında mühüm rol oynaya bilər.
Azərpoçt da maliyyə təhsilinin təkmilləşdirilmsində rol oynaya bilər. Dövlət Poçt İdarəsi əhalinin maliyyə xidmətlərinə çıxış imkanlarının artırılması üçün ölkə miqyasıında proqram üzərində işləyir. Proqramda həmçinin maliyyə xidmətlərinin keyfiyyətinin yüksək səviyyədə olmasının təmin edilməsi da nəzərdə tutulmalıdır. Ölkə miqyasında yayılmış 1200 şöbəsi ilə Azərpoçt ev təsərrüfatlarına məlumatların təqdim olunması və maliyyə xidmətləri istehlakçıları kimi onların öz hüquqları və öhdəlikləri barəsində məlumatlılığının artırılmasında əhəmiyyətli rol oynaya bilər.
ətraflı və seqmentləşdirilmiş olmalıdır. O, coğrafi ərazi, sosial-iqtisadi səviyyə, cins, ailə vəziyyəti, ev təsərrüfatının gəliri, rəsmi təhsilin səviyyəsi, peşə və milliyət üzrə seqmentlərə bölünmüş Azərbaycanın bütün əsas əhali qruplarını əhatə etməlidir. Sorğu digər ölkələrdə keçirilmiş maliyyə savadlılığı sorğuları əsasında hazırlanmalı, lakin, Azərbaycanın konkret vəziyyətinə uyğunlaşdırılmalıdır.
yalnız Birləşmiş Krallıq, Avstraliya, Yeni Zelandiya, Fransa, Macarıstan, Kanada və İrlandiyada (hal-hazırda həyata keçirilir) həyata keçirilmişdir. Digər sorğular bir çox ölkədə özəl sektora aid olan təşkilatlar tərəfindən keçirilib, lakin onlardan heç biri, maliyyə təhsili sahəsində hökumətin siyasətini şərtləndirə biləcək ölkə miqyasında nəticələri təmin etməyib. Bununla Azərbaycan yeni inkişaf edən bazarlar arasında hökumətin maliyyə dəstəyi ilə milli miqyasda sorğunu keçirəcək ilk ölkə olacaq və maliyyə savadlılığı sahəsində digər yeni inkişaf edən ölkələr üçün rəhbərliyi təmin edəcəkdir.
2.000-3.000 iştirakçıdan ibarət olması mümkündür. Sorğu doldurulmasına təxminən bir saat tələb olunan anketlə notbuklardan istifadə etməklə həyata keçiriləcək. Hər üzbəüz müsahibə üçün tələb olunan vaxtı nəzərə alaraq, yetərli seçim həcminin əldə edilməsinə qədər 16.000-24.000 şəxsin müqavilə əsasında cəlb olunması tələb oluna bilər. Sorğuya yalnız maliyyə savadlılığının mövcud
23
səviyyəsi ilə bağlı suallar deyil, həmçinin, Avrobarometr Aİ-nin üzv ölkələri üçün hazırladığı kimi, istehlakçıların etimadı haqqında suallar daxil ola bilər.
edilməsi, tender prosesinin həyata keçirilməsi və sorğunu keçirən şirkətlər tərəfindən görülən işə nəzarətdən ibarət olacaq. AMB, həmçinin, maliyyə sorğuları sahəsində beynəlxalq təcrübənin Azərbaycanın kontekstinə uyğunlaşdırılması üçün zəruri yerli bilikləri təmin edəcəkdir.
savadlılığının mövcud səviyyəsinin baza qiymətləndirməsini təmin edəcək. O, həmçinin, seqmentləşdiriləcəkdir ki, xüsusi qruplar üçün ünvanlı proqramların yaradılması mümkün olsun. Misal üçün, kənd ərazilərində plastik debet kartlarının istifadəsi çətinliklər yaratmışdır, çünki bütün dövlət pensiyaları – və dövlət tərəfindən ödənilən əmək haqları – birbaşa deposit vasitəsilə ödənilir və resipientlərdən vəsaitdən bankomatlar vasitəsilə istifadə edilməsini tələb edir. Bəzi benefisiarlar üçün bu bankomatdan istifadə edə bilən vasitəçinin köməyindən istifadə edilməsini tələb etmişdir. Maliyyə savadlılığı sorğusundan əldə ediləcək məlumatlarla maliyyə təşkilatları yeni benerisiarlara bankomatlardan istifadə etməyi öyrənməyə kömək edən proqramları hazırlaya biləcəklər. Baza maliyyə savadlılığı sorğusunun nəticələri maliyyə təhsili üzrə milli proqramın təkmilləşdirilməsi üçün istifadə edilməlidir. Sorğunun hazırlanması, həyata keçirilməsi və təhlil edilməsi iki-üç il müddəti tələb oluna bilər. Eyni zamanda milli maliyyə təhsili proqramı ən azı pilot əsasda yaradılmalıdır. Sorğunun başa çatdırılmasından sonra, maliyyə təhsili üzrə proqrama sorğu nəticəsində qaldırılmış məsələləri nəzərə alan dəyişikliklər edilməlidir. Ondan sonra, proqramın səmərəliliyinin və tələb oluna biləcək dəyişikliklərin müəyyən edilməsi üçün əlavə sorğulardan istifadə etmək olar.
tənzimləyicilərinə onları asanlıqla əldə etmək imkanları yaradılmalıdır. Birləşmiş Krallığın Maliyyə Xidmətləri İdarəsi tərəfindən həm nəticələrin, həm ətraflı metodologiyanın dərc edilməsi beynəlxalq ictimaiyyətə Birləşmiş Krallıqda həyata keçirilmiş işdən faydalanmağa imkan vermişdir. Azərbaycan oxşar yanaşmanı qəbul etməlidir.
Yüklə 451,87 Kb. Dostları ilə paylaş:
|