Azərbayçan xalq cumhuriYYƏTİNİN 80 İLLİYİNİN
Yüklə 6,41 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Sədr
367
olub-qalıb. Başqa uyezdlər də var ki, pərakəndə. Əgər bir tək Zəngəzurda 30 min qaçqın varsa, cəmi Azərbaycanda 200 min qaçqın var ki, 20 min aşağı-yuxarısı ola bilər. Ayda bunların hərəsinə 100 manat versək eylər ayda 20 milyon manat. Əgər biz cəmaətin hamısını bir gözlə görmək istəyiriksə Bakı uyezdi qaçqınlarına baxdığımız kimi Azərbaycanın hər yerində olan qaçqınlara da baxıb kömək versək, ayda gərək 20 milyon pul verək. Demək istərəm görək ki, bu xərcin qabağında dayana bilərik ya yox. Biz bu xərcin qabağında dayana bilib, bilməyəcəyimizi o vaxt deyə bilərik ki, büdcəmiz məlum olsun. Məəttəəssüf neçə aylardır ki, bu tribunundan deyirik ki, büdcə hazırlansın. Amma bu vaxtadək düzəlməyib. Birinci və ikinci kabinələr büdcəni düzəldə bilməlidir. 3-cü hökumət də neçə vaxtdır işləyir. Hələ bu vaxtadək düzəltməyibdir, düzəltmək də çətindir. Hərgah büdcəmiz məlum olsa idi, bilərdik mümkünat var, yoxdur. Biz əvvəlcə gərək bilək ki, bizə bu pul [843 - 844] hardan gəlir, nə qədər gəlir, nə cür yığılıb, nə cür sərf edək. Bunu açıq bilmək olmaz. Verə bilmərik. 2-ci mən o işdən heç xəbərdar deyiləm. Görək buradakı natiqlərin sözünə nə cür cavab verəcəklər. Dokladda bir proqram göstərilmir. Ancaq göstərilir ki, mal veriləcək, çörək yemək veriləcəkdir. Bununla da ancaq yolçu əmələ gətiriləcək. Ümuri-xeyriyyə nəzarəti məqsədi bu qaçqınlara xeyriyyə xasiyyətinə haiz kömək eyləmək istiyor. Amma bu qaçqın məsələsi xeyriyyə dairəsindən keçib, ümum məmləkətdə böyük bədbəxtlik olub. Məmləkətdə dəmiryolu var, su yolları var, başqa işlər var. Əvvəlcə bu qulluqlara qaçqınlar qəbul edilsinlər. Bundan sonra hər yerdə, hər kənddə, hər şəhərdə qaçqınlar üçün kömək versinlər. Bu işləri ümum cəmaət köməyilə aparılmalıdır. Hökumət pulu ilə qaçqın saxlamaq olmaz. Mən burada bir proqram görmədim ki, danışam. Bu barədə danışmaq olar ki, düzdür ya - yox əsas üstündə danışmaq olar ona görə heç bir proqram məlum olmadığından mən bu məsələni nə lehinə, nə əleyhinə rəy verə bilmərəm. Büdcəmizi, qüvvəmizi bilək, proqramda məlum olsun.
danışsın. İş buradadır ki, keçən natiqlər əsasən pulun baxılmasına zidd deyildirlər. Lakin bir növ yollar göstərməyə çalışdılar. həqiqətən bir çox söz danışdılar ki, onları mən də burada yazmışdım. Yoldaşımız Saniyev söylədi. Mənim bir az bu işdə təcrübəm olduğu üçün mən də bu barədə söyləmək istərdim. Əsasən pul verilir. 3 ay müddətində əcəba üç aydan sonra nə olacaq. Məəttəəsüf bunu eşitmədik. Bir də proqramda göstərilmiş ki, qaçqınlar üçün sənətxanalar, əl işləri və sairə qayrılacaqdır. Burası şayani təqdirdir. Yoldaşı-mız deyən kimi bəzi hərəkətlər olur, bəzi göndərilən adamların işində namünasiblik görünür. Mən öz təcrübəmdən deyirəm ki, əkər əhalidən seçilmiş komisyonlar olsa onda işin düzəlməsinə köməklik olar ki, bunu da Ağdaşda, Ucarda, Göyçayda da gördüm. Doğurdan əhalinin özündən komisyon olsa, onda verilən bunlar torpaq olmayıb un olar və cəmaət çörək yerinə torpaq yeməz. Və bir də dayimən göndərilən komisyon səyyar olmalıdır. Bundan keçəndən sonra yoldaşlarımızın həbsi çörəkdən, paltardan bəhs edərkən bunlardan [844 - 845] daha lazımlı olan həkimlikdən bəhs etmədilər. Çünki qaçqınlar çoxdurlar, çörəkdən əvvəl həkim, əlac istəyirlər. Bir dəfə bu çörəyi siz paylayarkən, gündə həkimsizlikdən 10 nəfərin öldüyünü görəcəksiniz. heç bir yerdə mühacirlərin həkim cəhətinə bu vaxta kimi ciddi surətdə baxılmayırdı. İndi aldığımız məlumatlara görə bir az var, kim bilir, bəlkə də heç yoxdur. Hər halda təklif edərdim ki, həkimlərdən bir səyyar dəstə olsun. Lazım olan vaxtda təcili getsin. Bunu təcrübə göstərib ki, ən əvvəl lazımdır. Burada bəhs olundu Şamaxı və Göyçay uyezdindən, fəqət Zəngəzurdan və İravandan sel kimi axıb kələn qardaşlarımız və bacılarımız bizə müsaidə vermir ki, oturub Göyçay və Şamaxı mühasirələrilə məşğul olaq. Ərz edirəm ki, kömək lazımdır və vacibdir. Lakin buraxılan pullar gərək yerinə getsin. Mühacir pulu Bakı neft mədənlərinin pulu dəkil ki, ciblərə getsin. Buna görə də əhalinin özündən komitələr seçilsin. Bunlardan keçəndən sonra mən də Aşurov cənablarının rəyində iştirak edərəm. Xahiş edirəm ki, tez bir zamanda bizə bir proqram, dəsturul-əməl təqdim edilsin ki, bu yolçuluğun qabağını almaq üçün üç aydan sonra nə yolla tədbirlər görmək məlum olsun. Əlbəttə qaçqınlığın qarşısını almaq üçün onun, öz əllərinin sənətinə çörək verilməlidir.
etməkdir. Bunu heç kəs yoxdur ki, bilməsin. Əhalidən taxıl əkənlər və taxılı əkmək istəyən qaçqınların malı yox, heyvanı yox, öküzü yoxdur ki, əksin və sonra yığışdırsın. Bunlara kömək edən yoxdur, taxıllarını biçsinlər. Ağsuda buğdalar yanır. 2200 tarla yanmış, kimsə yoxdur ki, söndürsün. Şamaxı şəhərində bir əczəxanə var, həkimi yox. Bir həkimi var Sazonov, onu aparırlar. buğdası olan buğda verir, olmayanı da ölsün, canı çıxsın. İki ayın ərzində, mayın, iyulun əvvəllərində guya Göyçayın naçalniki əsgər yığmağa çıxmış, halbuki o biçarələr ayda Şamaxıya bir kərə gəlirlər. Beş min manat borc edir və dəlirik deyirlər. Mənim zənnim ümuri-xeyriyyə pul verməklə, buğda verməklə iş bitməz, gərək sənət lazımdır. Burada bir sənət açılmazsa bir şey olmaz. [845 - 846] Bir kölgəlik belə yoxdur ki, otursun. Maşınlar düzəltmək lazımdır ki, özləri qazansın.
Yüklə 6,41 Mb. Dostları ilə paylaş:
|