hesab olunur.
Tələbələrin xaricdə təhsili üzrə Dövlət proqramının icrası
Təhsil Nazirliyi tərəfindən ciddi nəzarət altındadır. Belə ki,
məsələn, hər tədris ilinin sonunda bu proqram çərçivəsində
təhsil alan tələbələr onların akademik göstəricilərini əks etdirən
sənədləri nazirliyə təqdim edirlər. Bu sənədlər nazirlikdə təhlil
olunur və akademik göstəricilər qeyri qənaətbəxş oldugu halda
bu tələbələrin təhsili onlar tərəfindən bu vəziyyət düzələnədək
dayandırılır. Bundan əlavə, yerlərdə tələbələr üçün müntəzəm
olaraq konfranslar, simpoziumlar, seminarlar və s. təşkil olunur.
Müxtəlif dövlət qurumlarının nümayəndələrindən ibarət
nümayəndə heyəti 2010-2011-ci illərdə təhsil prosesi və
tələbələrin məişət şəraitləri ilə tanış olmaq məqsədilə Fransa,
Almaniya və Böyük Britaniyada təşkil olunmuş tədbirlərdə
iştirak etmişdir. Hər il yay tətili dövründə Təhsil Nazirliyində
n a z i r l i y i n r ə h b ə r l i y i n i n v ə a i d i y ya t l ı q u r u m l a r ı n
nümayəndələrinin iştirakı ilə tələbələrlə görüş təşkil edilir. Bu
görüşlərdə rəhbər şəxslər tələbələrin təklif və istəklərini dinləyir,
onların suallarını cavablandırırlar.
Dövlət Proqramının icrası üzrə tədbirlər planına əsasən
xaricdə təhsilini başa vurmuş gənclərin işlə təmin olunması
məqsədilə Təhsil Nazirliyinin rəhbərliyi altında bir sıra dövlət
qurumlarının (Gənclər və İdman Nazirliyi, İqtisadi İnkişaf
Nazirliyi, Maliyyə Nazirliyi, Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi
Nazirliyi və Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Dövlət
Qulluğu Məsələləri üzrə Komissiya) əməkdaşlarından ibarət
Komissiya yaradılmışdır. Komissiya tərəfindən məzun olmuş
Azərbaycan Respublikası vətəndaşlarının işlə təmin olunması
87
Azərbaycan ictimai həyatında gənclərin iştirakı
qaydaları hazırlanmış və baxılması ücün müxtəlif dövlət
qurumlarına göndərilmişdir.
Hazırda Dövlət Proqramı çərçivəsində məzun olanların
əksəriyyəti Böyük Britaniya, Almaniya və Fransa ali məktəblərini
bitirənlərdir. Yaponiya, Cənubi Koreya və Yeni Zelandiya
universitetlərinin məzunları ən az hissə təşkil edir.
Dövlət Proqramının icrasının ilk illərində təhsil üçün xaricə
göndərilən tələbələrin ixtisaslarında əsasən humanitar elmlər,
iqtisadiyyat və idarəetmə üstünlük təşkil etmişdir. Bu sahələr
hal-hazırda da üstünlük təşkil etməkdədir. Lakin, son iki ildə
təhsil üçün göndərilərkən ən vacib ixtisaslar - tibb, turizm,
informasiya-kommunikasiya texnologiyaları, mühəndislik və s.
nəzərə alınır ki, bu da məzunların bölgüsündə gələcəkdə ciddi
dəyişikliklərə gətirib çıxara bilər.
Dövlət proqramı çərçivəsində 2009-cu ildən başlayaraq öz
bəhrəsini verən “Qara qızılın” insan kapitalına çevrilməsi üzrə
layihə həyata keçirilir. Bu yanaşma bu gün Prezident İ. Əliyev
tərəfindən fəal şəkildə dəstəklənir və neft kapitalının insan
kapitalına çevrilməsi siyasəti davam etdiriləcəkdir.
88
Xaricdə təhsil
Hər bir cəmiyyət gəncləri öz mədəniyyəti ruhunda tərbiyə
edir. Məsələn, qədim Spartada gənclər nizam-intizam,
qəhrəmanlıq və cəsarət ruhunda tərbiyə edilirdi. Amerikalılar öz
övladlarını sahibkarlıq bacarığı və rəqabət ruhunda böyüdürlər.
Çinlilər loyallıq, yaponlar isə əməkdaşlıq təlqin edirlər.
Tarixən imperiyalar və sivilizasiyalar məkanında yaşayan
Azərbaycan xalqının həyat tərzi elə qurulmuşdur ki, mübarizlik
ruhu onun xarakterinə və ideyalarına hopmuşdur. Düşmənlərlə
mübarizə həyat tərzi olan Azərbaycan gəncləri daim döyüş
meydanlarında, zəfərlərdə böyümüş, inkişaf etmişdir.
Azərbaycan tarixinin hər bir mərhələsində aparıcı sosial-
siyasi qüvvə olan gənclər bu yöndə tarixi uğurlar qazanmaqla öz
ölkəsinin müstəqilliyinin qurulması və möhkəmləndirilməsi
prosesində, dövlətçiliyin inkişafında fəal iştirak etmişlər.
Azərbaycan gəncləri igidlik və vətənpərvərlik ruhunda
tərbiyə olunur. Təsadüfi deyildir ki, ailə ilə yanaşı şəxsiyyətin
formalaşmasında müstəsna rol oynayan məktəblər bir neçə növ
hərbi - vətənpərvərlik oyunları keçirir.
“Azərbaycan gəncləri (2011-2015-ci illər)” Dövlət proqramına
uyğun olaraq ilk hərbi hazırlığın möhkəmləndirilməsi
məqsədilə məktəblilər arasında hərbi idman oyunları təşkil
olunur. 2012-ci ildə “Şahin” və “Cəsurlar” hərbi-idman
oyunlarının əsasnamələri yenidən hazırlanaraq təsdiq
olunmuşdur. “Şahin” və “Cəsurlar” hərbi-idman oyunlarından
başqa “Qartal” və “Sərhədçi” idman oyunları da bu məqsədlə
Gənclər və hərbi vətənpərvərlik
89
keçirilən oyunlardandır.
Dövlət proqramının gənclərin vətəndaşlıq və vətənpərvərlik
tərbiyəsinə aid olan müddəalarının icrası müvafiq tədbirləri
təşkil edən Gənclər və İdman Nazirliyinin diqqət mərkəzindədir.
Məsələn, 4 noyabr 2011-ci ildə Bakıda 9 noyabr - Dövlət Bayrağı
günü münasibəti ilə Bayraq Festivalının; 7 dekabr 2011-ci ildə
Bakıda “Ümummilli Lider Heydər Əliyevin azərbaycançılıq
məfkurəsinin gənclərin vətənpərvərlik tərbiyəsində rolu” adlı
elmi-praktiki konfransın; 16 mart 2012-ci ildə Türkan
qəsəbəsində yerləşən Dövlət Sərhəd Xidmətinin sahil
mühafizəsinin bazasında və Tərtər rayonunda yerləşən “N” saylı
hərbi hissədə xidmət edən əsgər və zabit heyəti ilə ali və orta
ixtisas təhsili müəssisələrinin tələbələri və yaradıcı gənclərinin
iştirakı ilə görüşün; 22 iyul 2011-ci ildə Bakıda Fövqəladə Hallar
Nazirliyinin Mülki müdafiə qoşunlarının “N” saylı hərbi
hissəsində "Mən fəxr edirəm ki, azərbaycanlıyam" adlı bilik
yarışmasının; 30 sentyabr 2011-ci ildə Xaçmaz rayonunda “Vətən
sərhəddən başlayır” adlı mədəni-kütləvi tədbirlərin; 7-9 fevral
2012-ci ildə respublika üzrə fəaliyyət göstərən Gənclərin
vətənpərvərlik tərbiyəsi klublarının rəhbərləri üçün təlim
kursunun; 24 fevral 2012-ci ildə Bakıda 26 fevral - Xocalı
faciəsinin 20-ci ildönümünə həsr olunmuş ali və orta ixtisas
təhsili müəssisələrinin tələbələri arasında "Mahir nişançı" güllə
atıcılığı üzrə turnirin; “Mən Azərbaycanlıyam” adlı intelletkual
telelayihənin ikinci mövsümünün; 30 noyabr 2012-ci ildə Bakıda
“Azərbaycan - doğma Vətənim” mövzusunda “Breyn-rinq”
intellektual oyunu üzrə respublika yarışının final mərhələsinin;
21 iyul 2012-ci ildə Bakıda “Xəmsə” Milli İntellektual oyunu üzrə
90
Azərbaycan ictimai həyatında gənclərin iştirakı
Azərbaycan Çempionatının; Azərbaycan Gənclər Milli şurası ilə
birgə təşkil olunan 14-18 yaşlı gənclər arasında “Vətəni tanı” adlı
Ümumrespublika kampaniyası və digər çoxsaylı tədbirlərin
keçirilməsi deyilənlərə əyani sübutdur.
91
Gənclər və hərbi vətənpərvərlik
MDB PAA Demokratiyanın, parlamentarizmin inkişafının və
vətəndaşların seçki hüquqlarına riayət olunmasının monitorinqi
beynəlxalq institutunun Bakı Filialı tərəfindən aparılan elmi
araşdırma işində gənclərlə bağlı proqramların icrasının təmin
olunmasına yönəlmiş, Azərbaycan dövləti tərəfindən qəbul
edilən normativ sənədlər öyrənilmiş, gənclərin inkişafı və
cəmiyyətin müxtəlif sahələrində onların potensiallarından daha
səmərəli istifadəyə yönəlmiş tədbirlər, həmçinin gənclərin şəxsi
təşəbbüsləri təhlil olunmuşdur. Elmi araşdırma işi nəticəsində
bu qənaətə gəlmək olar ki, Azərbaycanda gənclərlə iş istər
konsepsiya baxımından normativ-hüquqi bazanın yaradılması,
istərsə də dövlət siyasətinin tərkib hissəsi qədər ona status
verilməsi baxımından Ümummilli lider H. Əliyevin müstəqil
Azərbaycana rəhbərliyi dövründən - 1993-cü ildən başlayır.
Təməli Ümummilli lider H. Əliyev tərəfindən qoyulan gənclər
siyasətinin icrası prosesində çoxsaylı tədbirlər həyata keçirilmiş
və gənclərin inkişafı və onların problemlərinin həllinə
milyonlarla manat vəsait sərf edilmişdir. Qoyulan investisiyalar
nəticəsində Azərbaycan gəncləri idman, elm və digər sahələrdə
uğurlar qazanaraq öz ölkəsini bütün dünyada layiqincə təmsil
edir. Bu bir daha görülmüş işlərin səmərəliliyini və neft
kapitalının insan kapitalına çevrilməsi istiqamətində
Azərbaycanın dövlət siyasətinin həqiqiliyini təsdiq edir.
Azərbaycan dövlətinin gənclər siyasəti onun inkişafı üçün
normativ-hüquqi bazanın yaradılması, idman, təhsil, elm,
92
Nəticə
səhiyyə, siyasət, mədəniyyət, incəsənət, ictimai həyat və s.
sahələr daxil olmaqla gənclərin maraqlarının stimullaşdırılması,
əldə edilən nailiyyətlərin təbliği, hərbi vətənpərvərlik və
vətəndaşlıq ruhunun inkişafına kömək edir.
Beləliklə, dövlət tərəfindən Azərbaycan gənclərinin inkişafı və
özünütəsdiqə yönəlmiş mühüm işlər həyata keçirilmiş və
keçirilir. Hər bir azərbaycanlı gəncin borcu isə onun inkişafı üçün
yaradılan imkanlardan maksimum istifadə edərək öz xalqına,
dövlətinə, vətəninə yararlı olmaq məqsədilə öz üzərində
işləməkdir.
93
1. www.e-qanun.az/files/framework/data/11/f_11667.htm
2. www.e-qanun.az/files/framework/data/5/c_f_5195.htm
3. www.e-qanun.az/files/framework/data/5/c_f_5194.htm
4. www.e-qanun.az/files/framework/data/4/c_f_4825.htm
5. www.e-qanun.az/files/framework/data/12/f_12798.htm
6. www.e-qanun.az/print.php?internal=view&target=1&do
cid=4255&doctype=0
7. www.e-qanun.az/print.php?internal=view&target=1&do
cid=16148&doctype=0
8. www.e-qanun.az/files/framework/data/13/f_13653.htm
9. www.e-qanun.az/files/framework/data/5/f_5194.htm
10. www.e-qanun.az/files/framework/data/4/f_4825.htm
11. www.azstat.org/publications/azfigures/2012/az/004.shtml
12. www.genclerpaytaxti.az/
13. www.gencler2011-2015.az/gin.html
14. www.gencler2011-2015.az/xeber24.html
15. www.mys.gov.az/news/articles/20110204032443582/
16. www.mys.gov.az/youthp/
17. www.mys.gov.az/.../Layihe_haqqinda_Genclerin_
ishtirakchilighi_...
18. www.president.az/articles/3802/print
19. www.president.az/articles/2045
20. www.president.az/articles/669
21. www.president.az/articles/1842/print
22.www.anl.az/down/meqale/azerbaycan/azerbaycan_sentyabr
2009/89533.htm
23.www.anl.az/down/meqale/azerbaycan/2011/fevral/
154273.htm
İstifadə olunmuş mənbələrin siyahısı
94
24. www.anl.az/down/meqale/ses/2011/fevral/159031.htm
25. www.anl.az/down/meqale/ses/2011/fevral/154479.htm
26.www.anl.az/down/meqale/azerbaycan/azerbaycan_sentyabr
2009/89533.htm
27. www.anl.az/down/meqale/xalqqazeti/2011/iyul/191229.htm
28.
www.anl.az/down/meqale/azerbaycan/2011/mart/161921.htm
29. www.anl.az/down/meqale/ses/2011/may/zh91.htm
30. www.anl.az/down/meqale/ses/2011/fevral/159031.htm
31. www.edu.gov.az/view.php?lang=az&menu=135
32. www.edu.gov.az/view.php?lang=az&menu=136
33. www.edu.gov.az/upload/file/serencama.../2011/07_07_11-
elave.pdf
34. www.edu.gov.az/view.php?lang=az&menu=148&id=2649
35. www.edu.gov.az/upload/file/xaricde-tehsil-dovlet-
proqrami.pdf
36. www.edu.gov.az/view.php?lang=az&menu=10&id=84
37. www.edu.gov.az/view.php?lang=az&menu=347&id=5211
38. www.edu.gov.az/upload/file/elm-senedler-01-06-09.pdf
39. www.edu.gov.az/upload/file/emre-elave/28.06.11-elave3.pdf
40. http://www.apa.az/az/news.php?id=265564
41. www.president.az/articles/2720
42. www.edu.gov.az/view.php?lang=az&menu=282
43. www.edu.gov.az/view.php?lang=az&menu=347&id=3154
44. www.edu.gov.az/view.php?lang=az&menu=148&id=353
45. files.preslib.az/site/olympia/gl1.pdf
46. files.preslib.az/site/olympia/gl2.pdf
47. files.preslib.az/site/olympia/gl4_2.pdf
48. www.xaricdetehsil.edu.gov.az/XaricdaUmumi.html?tab=1
49. www.xaricdetehsil.edu.gov.az/LazimiSenedler.html?tab=2
50. www.amf.az/?/az/news/view/134/
95
51.www.amf.az/files/uploader/Azerbaycan_Respublikasinda_i
poteka_kreditlerinin_verilmesi
%20mexanizminin_tekmilleshdirilmesi_haqqinda_AR_Prezidentinin
_Fermani.pdf
52.
www.redcrescent.az/images/annualreports/aze/hesabat2009.pdf
53. www.redcrescent.az/programs/az/
54.www.ict.az/az/index.php?option=com_content&task=view&
id=344&Itemid=231
55.www.ict.az/az/index.php?option=com_content&task=view&
id=344&Itemid=231
56.www.ict.az/az/index.php?option=com_content&task=view&
id=344&Itemid=231
57. www.cabmin.gov.az/?/az/pressreliz/view/704/
58. www.cabmin.gov.az/?/az/pressreliz/view/639/
59. www.youthfoundation.az/q%C9%99rarlarin-
q%C9%99bulu-v%C9%99-dovl%C9%99t-siyas%C9%99tinin-
icrasinda-g%C9%99ncl%C9%99rin-istiraki-adli-layih%C9%99-
h%C9%99yata-keciril%C9%99c%C9%99k/#
60. www.youthfoundation.az/q%C9%99rarlarin-
q%C9%99bulu-v%C9%99-dovl%C9%99t-siyas%C9%99tinin-
icrasinda-g%C9%99ncl%C9%99rin-istiraki-adli-layih%C9%99-
h%C9%99yata-keciril%C9%99c%C9%99k/
61. www.youthfoundation.az/regulation/
62. www.meclis.gov.az/?/az/legislation/view/1000
63. www.meclis.gov.az/?/az/legislation/view/1629
64. www.sei.az/upload/files/2008-2015-dovlet_programi.pdf
65. www.avciya.az/index/news/page/317/
66. www.cag.edu.az/v2/index.php/xbrlr/8-cagdan-xbrlr/113-
sagirdlr-gnclr-muekafatna-layiq-goerueldue.htm
67. www.science.gov.az/az/index.php?id=3511
96
68. www.dgtyb.org/news/891.html
69.www.ikisahil.com/index.php?option=com_content&task=vie
w&id=3625&Itemid=396
70. www.yeniazerbaycan.com/print/13198.html
71. www.azerbaijans.com/content_1598_az.html
72. www.azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=7136
73.
www.siyasielmler.wordpress.com/2011/02/06/dovl%C9%99t-
g%C9%99ncl%C9%99r-siyas%C9%99tinin-m%C9%99d%C9%99ni-
v%C9%99-m%C9%99n%C9%99vi-aspektl%C9%99ri
74. www.bakupost.az/chaparaq/20120711013848112.html
75. www.azadinform.az/news/a-16841.html
76. www.azertag.net/node/978561
77. www.budget.az/budget/.../genclik2011-
2015_dovlet_proqrami.doc
78. www.azerbaijans.com/content_1598_az.html
79. www.azerbaijans.com/content_1598_az.html
80. http://216.92.58.134/az/ministry/mi4.shtml
81. www.milli.az/print/news/society/76459.html
82. www.ryl.az/dovletqaygisi.html
83. www.baki-xeber.com/new/pre.php?id=71145
84. www.xeber.azeri.net/siyaset/azerbaycan-gencler-parlamenti
85. www.youngscientists.az
86. www.mediaforum.az/files/2010/06/25/060159588_0.pdf
87.
www.cssn.gov.az/az/index.php?option=com_content&task=view&id
=5&Itemid=16
88. www.mediaforum.az/files/2011/03/14/071804175_0.doc
89. www.sumqayit.gen.az/OLD/q_doc/002.doc
90. www.az.trend.az/news/society/1987218.html
91. www.modern.az/articles/10912/1/
97
98
92. www.respublica-news.az/category/siyaset/page/68/
93. www.gun.az/nesil/38550
94. www.library.aliyev-heritage.org/az/9476535.html
95. www.aztv.az/readnews.php?lang=az&id=373
96.www.yeniazerbaycan.com/index.php?category=7&sort=title
&pg=11
97. www.milli.az/news/sport/103298.html
98. www.azertag.com/node/937143
99. www.qebele-ih.gov.az/?/az/news/view/203/
100. www.sheki-gii.az/?cat=8&paged=7
101. www.az.trend.az/news/society/1991902.html
102.www.olimpiya.az/?page=content&lang=1&smenu=0&conte
nt=4701&mue=
103. www.president.az/articles/741
104. www.muallim.edu.az/arxiv/2011/42/11.htm
105. www.milli.az/news/society/35402.html
106. www.shebeke.org/wp-
content/uploads/maliyyeleshmish_layiheler.doc
107. www.mugam.musigi-
dunya.az/m/mugam_musabigeleri.html
108. www.sehiyye.gov.az/xeberler/print:page,1,51-hkimlrin-
tibbi-biliklrinin-artrlmas-istiqamtind-ilr-davam-etdirilir.html
109. www.ushaqlar.az/document/bilikbazasi/Xususiisted.pdf
110. www.online.baki-xeber.com/v4/pre.php?id=75046
111.www.azxeber.com/index.php?action=static_detail&static_i
d=9439
112. www.azadinform.az/news/a-10676.html
113. www.gun.az/nesil/18434
114. www.anspress.com/index.php?a=2&lng=az&nid=123133
Giriş.................................................................................................
Dövlət gənclər siyasəti.................................................................
Gənclər və idman..........................................................................
Gənclər – sosium...........................................................................
Gənclər və ictimai hərəkat...........................................................
Gənclər və siyasət.........................................................................
Xaricdə təhsil.................................................................................
Gənclər və hərbi vətənpərvərlik.................................................
Nəticə..............................................................................................
İstifadə olunmuş mənbələrin siyahısı........................................
3
4
25
35
53
68
74
89
92
94
Mündəricat:
99
Elmi nəşr
Azərbaycanın ictimai həyatında
gənclərin iştirakı
A. M. Cəfərovun, E. B. İmaməliyevin
ümumi redaktəsi ilə
Redaktorlar: S. N. Namazov, Ş.M. Məhərrəmova
Dizayn: Y. A. Leşşeva
Səhifələnmə: Ə. İ. Abbasov
Çapa imzalanmışdır 27.12.2012. Format 60x84 1/16.
Ofset kağızı. Qarnitur SvetlanaC. Ofset çapı
Tiraj 320
100
Document Outline - Page 1
- Page 2
- Page 3
- Page 4
- Page 5
- Page 6
- Page 7
- Page 8
- Page 9
- Page 10
- Page 11
- Page 12
- Page 13
- Page 14
- Page 15
- Page 16
- Page 17
- Page 18
- Page 19
- Page 20
- Page 21
- Page 22
- Page 23
- Page 24
- Page 25
- Page 26
- Page 27
- Page 28
- Page 29
- Page 30
- Page 31
- Page 32
- Page 33
- Page 34
- Page 35
- Page 36
- Page 37
- Page 38
- Page 39
- Page 40
- Page 41
- Page 42
- Page 43
- Page 44
- Page 45
- Page 46
- Page 47
- Page 48
- Page 49
- Page 50
- Page 51
- Page 52
- Page 53
- Page 54
- Page 55
- Page 56
- Page 57
- Page 58
- Page 59
- Page 60
- Page 61
- Page 62
- Page 63
- Page 64
- Page 65
- Page 66
- Page 67
- Page 68
- Page 69
- Page 70
- Page 71
- Page 72
- Page 73
- Page 74
- Page 75
- Page 76
- Page 77
- Page 78
- Page 79
- Page 80
- Page 81
- Page 82
- Page 83
- Page 84
- Page 85
- Page 86
- Page 87
- Page 88
- Page 89
- Page 90
- Page 91
- Page 92
- Page 93
- Page 94
- Page 95
- Page 96
- Page 97
- Page 98
- Page 99
- Page 100
Dostları ilə paylaş: |