Azərbaycanın ictimai həyatında gənclərin iştirakı
Yüklə 0,55 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Gənclər və hərbi vətənpərvərlik
- İstifadə olunmuş mənbələrin siyahısı
hesab olunur. Tələbələrin xaricdə təhsili üzrə Dövlət proqramının icrası Təhsil Nazirliyi tərəfindən ciddi nəzarət altındadır. Belə ki, məsələn, hər tədris ilinin sonunda bu proqram çərçivəsində təhsil alan tələbələr onların akademik göstəricilərini əks etdirən sənədləri nazirliyə təqdim edirlər. Bu sənədlər nazirlikdə təhlil olunur və akademik göstəricilər qeyri qənaətbəxş oldugu halda bu tələbələrin təhsili onlar tərəfindən bu vəziyyət düzələnədək dayandırılır. Bundan əlavə, yerlərdə tələbələr üçün müntəzəm olaraq konfranslar, simpoziumlar, seminarlar və s. təşkil olunur. Müxtəlif dövlət qurumlarının nümayəndələrindən ibarət nümayəndə heyəti 2010-2011-ci illərdə təhsil prosesi və tələbələrin məişət şəraitləri ilə tanış olmaq məqsədilə Fransa, Almaniya və Böyük Britaniyada təşkil olunmuş tədbirlərdə iştirak etmişdir. Hər il yay tətili dövründə Təhsil Nazirliyində n a z i r l i y i n r ə h b ə r l i y i n i n v ə a i d i y ya t l ı q u r u m l a r ı n nümayəndələrinin iştirakı ilə tələbələrlə görüş təşkil edilir. Bu görüşlərdə rəhbər şəxslər tələbələrin təklif və istəklərini dinləyir, onların suallarını cavablandırırlar. Dövlət Proqramının icrası üzrə tədbirlər planına əsasən xaricdə təhsilini başa vurmuş gənclərin işlə təmin olunması məqsədilə Təhsil Nazirliyinin rəhbərliyi altında bir sıra dövlət qurumlarının (Gənclər və İdman Nazirliyi, İqtisadi İnkişaf Nazirliyi, Maliyyə Nazirliyi, Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi və Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Dövlət Qulluğu Məsələləri üzrə Komissiya) əməkdaşlarından ibarət Komissiya yaradılmışdır. Komissiya tərəfindən məzun olmuş Azərbaycan Respublikası vətəndaşlarının işlə təmin olunması 87 Azərbaycan ictimai həyatında gənclərin iştirakı qaydaları hazırlanmış və baxılması ücün müxtəlif dövlət qurumlarına göndərilmişdir. Hazırda Dövlət Proqramı çərçivəsində məzun olanların əksəriyyəti Böyük Britaniya, Almaniya və Fransa ali məktəblərini bitirənlərdir. Yaponiya, Cənubi Koreya və Yeni Zelandiya universitetlərinin məzunları ən az hissə təşkil edir. Dövlət Proqramının icrasının ilk illərində təhsil üçün xaricə göndərilən tələbələrin ixtisaslarında əsasən humanitar elmlər, iqtisadiyyat və idarəetmə üstünlük təşkil etmişdir. Bu sahələr hal-hazırda da üstünlük təşkil etməkdədir. Lakin, son iki ildə təhsil üçün göndərilərkən ən vacib ixtisaslar - tibb, turizm, informasiya-kommunikasiya texnologiyaları, mühəndislik və s. nəzərə alınır ki, bu da məzunların bölgüsündə gələcəkdə ciddi dəyişikliklərə gətirib çıxara bilər. Dövlət proqramı çərçivəsində 2009-cu ildən başlayaraq öz bəhrəsini verən “Qara qızılın” insan kapitalına çevrilməsi üzrə layihə həyata keçirilir. Bu yanaşma bu gün Prezident İ. Əliyev tərəfindən fəal şəkildə dəstəklənir və neft kapitalının insan kapitalına çevrilməsi siyasəti davam etdiriləcəkdir. 88 Xaricdə təhsil Hər bir cəmiyyət gəncləri öz mədəniyyəti ruhunda tərbiyə edir. Məsələn, qədim Spartada gənclər nizam-intizam, qəhrəmanlıq və cəsarət ruhunda tərbiyə edilirdi. Amerikalılar öz övladlarını sahibkarlıq bacarığı və rəqabət ruhunda böyüdürlər. Çinlilər loyallıq, yaponlar isə əməkdaşlıq təlqin edirlər. Tarixən imperiyalar və sivilizasiyalar məkanında yaşayan Azərbaycan xalqının həyat tərzi elə qurulmuşdur ki, mübarizlik ruhu onun xarakterinə və ideyalarına hopmuşdur. Düşmənlərlə mübarizə həyat tərzi olan Azərbaycan gəncləri daim döyüş meydanlarında, zəfərlərdə böyümüş, inkişaf etmişdir. Azərbaycan tarixinin hər bir mərhələsində aparıcı sosial- siyasi qüvvə olan gənclər bu yöndə tarixi uğurlar qazanmaqla öz ölkəsinin müstəqilliyinin qurulması və möhkəmləndirilməsi prosesində, dövlətçiliyin inkişafında fəal iştirak etmişlər. Azərbaycan gəncləri igidlik və vətənpərvərlik ruhunda tərbiyə olunur. Təsadüfi deyildir ki, ailə ilə yanaşı şəxsiyyətin formalaşmasında müstəsna rol oynayan məktəblər bir neçə növ hərbi - vətənpərvərlik oyunları keçirir. “Azərbaycan gəncləri (2011-2015-ci illər)” Dövlət proqramına uyğun olaraq ilk hərbi hazırlığın möhkəmləndirilməsi məqsədilə məktəblilər arasında hərbi idman oyunları təşkil olunur. 2012-ci ildə “Şahin” və “Cəsurlar” hərbi-idman oyunlarının əsasnamələri yenidən hazırlanaraq təsdiq olunmuşdur. “Şahin” və “Cəsurlar” hərbi-idman oyunlarından başqa “Qartal” və “Sərhədçi” idman oyunları da bu məqsədlə
89
keçirilən oyunlardandır. Dövlət proqramının gənclərin vətəndaşlıq və vətənpərvərlik tərbiyəsinə aid olan müddəalarının icrası müvafiq tədbirləri təşkil edən Gənclər və İdman Nazirliyinin diqqət mərkəzindədir. Məsələn, 4 noyabr 2011-ci ildə Bakıda 9 noyabr - Dövlət Bayrağı günü münasibəti ilə Bayraq Festivalının; 7 dekabr 2011-ci ildə Bakıda “Ümummilli Lider Heydər Əliyevin azərbaycançılıq məfkurəsinin gənclərin vətənpərvərlik tərbiyəsində rolu” adlı elmi-praktiki konfransın; 16 mart 2012-ci ildə Türkan qəsəbəsində yerləşən Dövlət Sərhəd Xidmətinin sahil mühafizəsinin bazasında və Tərtər rayonunda yerləşən “N” saylı hərbi hissədə xidmət edən əsgər və zabit heyəti ilə ali və orta ixtisas təhsili müəssisələrinin tələbələri və yaradıcı gənclərinin iştirakı ilə görüşün; 22 iyul 2011-ci ildə Bakıda Fövqəladə Hallar Nazirliyinin Mülki müdafiə qoşunlarının “N” saylı hərbi hissəsində "Mən fəxr edirəm ki, azərbaycanlıyam" adlı bilik yarışmasının; 30 sentyabr 2011-ci ildə Xaçmaz rayonunda “Vətən sərhəddən başlayır” adlı mədəni-kütləvi tədbirlərin; 7-9 fevral 2012-ci ildə respublika üzrə fəaliyyət göstərən Gənclərin vətənpərvərlik tərbiyəsi klublarının rəhbərləri üçün təlim kursunun; 24 fevral 2012-ci ildə Bakıda 26 fevral - Xocalı faciəsinin 20-ci ildönümünə həsr olunmuş ali və orta ixtisas təhsili müəssisələrinin tələbələri arasında "Mahir nişançı" güllə atıcılığı üzrə turnirin; “Mən Azərbaycanlıyam” adlı intelletkual telelayihənin ikinci mövsümünün; 30 noyabr 2012-ci ildə Bakıda “Azərbaycan - doğma Vətənim” mövzusunda “Breyn-rinq” intellektual oyunu üzrə respublika yarışının final mərhələsinin; 21 iyul 2012-ci ildə Bakıda “Xəmsə” Milli İntellektual oyunu üzrə 90 Azərbaycan ictimai həyatında gənclərin iştirakı Azərbaycan Çempionatının; Azərbaycan Gənclər Milli şurası ilə birgə təşkil olunan 14-18 yaşlı gənclər arasında “Vətəni tanı” adlı Ümumrespublika kampaniyası və digər çoxsaylı tədbirlərin keçirilməsi deyilənlərə əyani sübutdur. 91 Gənclər və hərbi vətənpərvərlik MDB PAA Demokratiyanın, parlamentarizmin inkişafının və vətəndaşların seçki hüquqlarına riayət olunmasının monitorinqi beynəlxalq institutunun Bakı Filialı tərəfindən aparılan elmi araşdırma işində gənclərlə bağlı proqramların icrasının təmin olunmasına yönəlmiş, Azərbaycan dövləti tərəfindən qəbul edilən normativ sənədlər öyrənilmiş, gənclərin inkişafı və cəmiyyətin müxtəlif sahələrində onların potensiallarından daha səmərəli istifadəyə yönəlmiş tədbirlər, həmçinin gənclərin şəxsi təşəbbüsləri təhlil olunmuşdur. Elmi araşdırma işi nəticəsində bu qənaətə gəlmək olar ki, Azərbaycanda gənclərlə iş istər konsepsiya baxımından normativ-hüquqi bazanın yaradılması, istərsə də dövlət siyasətinin tərkib hissəsi qədər ona status verilməsi baxımından Ümummilli lider H. Əliyevin müstəqil Azərbaycana rəhbərliyi dövründən - 1993-cü ildən başlayır. Təməli Ümummilli lider H. Əliyev tərəfindən qoyulan gənclər siyasətinin icrası prosesində çoxsaylı tədbirlər həyata keçirilmiş və gənclərin inkişafı və onların problemlərinin həllinə milyonlarla manat vəsait sərf edilmişdir. Qoyulan investisiyalar nəticəsində Azərbaycan gəncləri idman, elm və digər sahələrdə uğurlar qazanaraq öz ölkəsini bütün dünyada layiqincə təmsil edir. Bu bir daha görülmüş işlərin səmərəliliyini və neft kapitalının insan kapitalına çevrilməsi istiqamətində Azərbaycanın dövlət siyasətinin həqiqiliyini təsdiq edir. Azərbaycan dövlətinin gənclər siyasəti onun inkişafı üçün normativ-hüquqi bazanın yaradılması, idman, təhsil, elm, 92
səhiyyə, siyasət, mədəniyyət, incəsənət, ictimai həyat və s. sahələr daxil olmaqla gənclərin maraqlarının stimullaşdırılması, əldə edilən nailiyyətlərin təbliği, hərbi vətənpərvərlik və vətəndaşlıq ruhunun inkişafına kömək edir. Beləliklə, dövlət tərəfindən Azərbaycan gənclərinin inkişafı və özünütəsdiqə yönəlmiş mühüm işlər həyata keçirilmiş və keçirilir. Hər bir azərbaycanlı gəncin borcu isə onun inkişafı üçün yaradılan imkanlardan maksimum istifadə edərək öz xalqına, dövlətinə, vətəninə yararlı olmaq məqsədilə öz üzərində işləməkdir. 93
1. www.e-qanun.az/files/framework/data/11/f_11667.htm 2. www.e-qanun.az/files/framework/data/5/c_f_5195.htm 3. www.e-qanun.az/files/framework/data/5/c_f_5194.htm 4. www.e-qanun.az/files/framework/data/4/c_f_4825.htm 5. www.e-qanun.az/files/framework/data/12/f_12798.htm 6. www.e-qanun.az/print.php?internal=view&target=1&do cid=4255&doctype=0 7. www.e-qanun.az/print.php?internal=view&target=1&do cid=16148&doctype=0 8. www.e-qanun.az/files/framework/data/13/f_13653.htm 9. www.e-qanun.az/files/framework/data/5/f_5194.htm 10. www.e-qanun.az/files/framework/data/4/f_4825.htm 11. www.azstat.org/publications/azfigures/2012/az/004.shtml 12. www.genclerpaytaxti.az/ 13. www.gencler2011-2015.az/gin.html 14. www.gencler2011-2015.az/xeber24.html 15. www.mys.gov.az/news/articles/20110204032443582/ 16. www.mys.gov.az/youthp/ 17. www.mys.gov.az/.../Layihe_haqqinda_Genclerin_ ishtirakchilighi_... 18. www.president.az/articles/3802/print 19. www.president.az/articles/2045 20. www.president.az/articles/669 21. www.president.az/articles/1842/print 22.www.anl.az/down/meqale/azerbaycan/azerbaycan_sentyabr 2009/89533.htm 23.www.anl.az/down/meqale/azerbaycan/2011/fevral/ 154273.htm İstifadə olunmuş mənbələrin siyahısı 94
24. www.anl.az/down/meqale/ses/2011/fevral/159031.htm 25. www.anl.az/down/meqale/ses/2011/fevral/154479.htm 26.www.anl.az/down/meqale/azerbaycan/azerbaycan_sentyabr 2009/89533.htm 27. www.anl.az/down/meqale/xalqqazeti/2011/iyul/191229.htm 28.
www.anl.az/down/meqale/azerbaycan/2011/mart/161921.htm 29. www.anl.az/down/meqale/ses/2011/may/zh91.htm 30. www.anl.az/down/meqale/ses/2011/fevral/159031.htm 31. www.edu.gov.az/view.php?lang=az&menu=135 32. www.edu.gov.az/view.php?lang=az&menu=136 33. www.edu.gov.az/upload/file/serencama.../2011/07_07_11- elave.pdf 34. www.edu.gov.az/view.php?lang=az&menu=148&id=2649 35. www.edu.gov.az/upload/file/xaricde-tehsil-dovlet- proqrami.pdf 36. www.edu.gov.az/view.php?lang=az&menu=10&id=84 37. www.edu.gov.az/view.php?lang=az&menu=347&id=5211 38. www.edu.gov.az/upload/file/elm-senedler-01-06-09.pdf 39. www.edu.gov.az/upload/file/emre-elave/28.06.11-elave3.pdf 40. http://www.apa.az/az/news.php?id=265564 41. www.president.az/articles/2720 42. www.edu.gov.az/view.php?lang=az&menu=282 43. www.edu.gov.az/view.php?lang=az&menu=347&id=3154 44. www.edu.gov.az/view.php?lang=az&menu=148&id=353 45. files.preslib.az/site/olympia/gl1.pdf 46. files.preslib.az/site/olympia/gl2.pdf 47. files.preslib.az/site/olympia/gl4_2.pdf 48. www.xaricdetehsil.edu.gov.az/XaricdaUmumi.html?tab=1 49. www.xaricdetehsil.edu.gov.az/LazimiSenedler.html?tab=2 50. www.amf.az/?/az/news/view/134/ 95
51.www.amf.az/files/uploader/Azerbaycan_Respublikasinda_i poteka_kreditlerinin_verilmesi %20mexanizminin_tekmilleshdirilmesi_haqqinda_AR_Prezidentinin _Fermani.pdf 52. www.redcrescent.az/images/annualreports/aze/hesabat2009.pdf 53. www.redcrescent.az/programs/az/ 54.www.ict.az/az/index.php?option=com_content&task=view& id=344&Itemid=231 55.www.ict.az/az/index.php?option=com_content&task=view& id=344&Itemid=231 56.www.ict.az/az/index.php?option=com_content&task=view& id=344&Itemid=231 57. www.cabmin.gov.az/?/az/pressreliz/view/704/ 58. www.cabmin.gov.az/?/az/pressreliz/view/639/ 59. www.youthfoundation.az/q%C9%99rarlarin- q%C9%99bulu-v%C9%99-dovl%C9%99t-siyas%C9%99tinin- icrasinda-g%C9%99ncl%C9%99rin-istiraki-adli-layih%C9%99- h%C9%99yata-keciril%C9%99c%C9%99k/# 60. www.youthfoundation.az/q%C9%99rarlarin- q%C9%99bulu-v%C9%99-dovl%C9%99t-siyas%C9%99tinin- icrasinda-g%C9%99ncl%C9%99rin-istiraki-adli-layih%C9%99- h%C9%99yata-keciril%C9%99c%C9%99k/ 61. www.youthfoundation.az/regulation/ 62. www.meclis.gov.az/?/az/legislation/view/1000 63. www.meclis.gov.az/?/az/legislation/view/1629 64. www.sei.az/upload/files/2008-2015-dovlet_programi.pdf 65. www.avciya.az/index/news/page/317/ 66. www.cag.edu.az/v2/index.php/xbrlr/8-cagdan-xbrlr/113- sagirdlr-gnclr-muekafatna-layiq-goerueldue.htm 67. www.science.gov.az/az/index.php?id=3511 96
68. www.dgtyb.org/news/891.html 69.www.ikisahil.com/index.php?option=com_content&task=vie w&id=3625&Itemid=396 70. www.yeniazerbaycan.com/print/13198.html 71. www.azerbaijans.com/content_1598_az.html 72. www.azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=7136 73. www.siyasielmler.wordpress.com/2011/02/06/dovl%C9%99t- g%C9%99ncl%C9%99r-siyas%C9%99tinin-m%C9%99d%C9%99ni- v%C9%99-m%C9%99n%C9%99vi-aspektl%C9%99ri 74. www.bakupost.az/chaparaq/20120711013848112.html 75. www.azadinform.az/news/a-16841.html 76. www.azertag.net/node/978561 77. www.budget.az/budget/.../genclik2011- 2015_dovlet_proqrami.doc 78. www.azerbaijans.com/content_1598_az.html 79. www.azerbaijans.com/content_1598_az.html 80. http://216.92.58.134/az/ministry/mi4.shtml 81. www.milli.az/print/news/society/76459.html 82. www.ryl.az/dovletqaygisi.html 83. www.baki-xeber.com/new/pre.php?id=71145 84. www.xeber.azeri.net/siyaset/azerbaycan-gencler-parlamenti 85. www.youngscientists.az 86. www.mediaforum.az/files/2010/06/25/060159588_0.pdf 87. www.cssn.gov.az/az/index.php?option=com_content&task=view&id =5&Itemid=16 88. www.mediaforum.az/files/2011/03/14/071804175_0.doc 89. www.sumqayit.gen.az/OLD/q_doc/002.doc 90. www.az.trend.az/news/society/1987218.html 91. www.modern.az/articles/10912/1/ 97
98 92. www.respublica-news.az/category/siyaset/page/68/ 93. www.gun.az/nesil/38550 94. www.library.aliyev-heritage.org/az/9476535.html 95. www.aztv.az/readnews.php?lang=az&id=373 96.www.yeniazerbaycan.com/index.php?category=7&sort=title &pg=11 97. www.milli.az/news/sport/103298.html 98. www.azertag.com/node/937143 99. www.qebele-ih.gov.az/?/az/news/view/203/ 100. www.sheki-gii.az/?cat=8&paged=7 101. www.az.trend.az/news/society/1991902.html 102.www.olimpiya.az/?page=content&lang=1&smenu=0&conte nt=4701&mue= 103. www.president.az/articles/741 104. www.muallim.edu.az/arxiv/2011/42/11.htm 105. www.milli.az/news/society/35402.html 106. www.shebeke.org/wp- content/uploads/maliyyeleshmish_layiheler.doc 107. www.mugam.musigi- dunya.az/m/mugam_musabigeleri.html 108. www.sehiyye.gov.az/xeberler/print:page,1,51-hkimlrin- tibbi-biliklrinin-artrlmas-istiqamtind-ilr-davam-etdirilir.html 109. www.ushaqlar.az/document/bilikbazasi/Xususiisted.pdf 110. www.online.baki-xeber.com/v4/pre.php?id=75046 111.www.azxeber.com/index.php?action=static_detail&static_i d=9439 112. www.azadinform.az/news/a-10676.html 113. www.gun.az/nesil/18434 114. www.anspress.com/index.php?a=2&lng=az&nid=123133 Giriş................................................................................................. Dövlət gənclər siyasəti................................................................. Gənclər və idman.......................................................................... Gənclər – sosium........................................................................... Gənclər və ictimai hərəkat........................................................... Gənclər və siyasət......................................................................... Xaricdə təhsil................................................................................. Gənclər və hərbi vətənpərvərlik................................................. Nəticə.............................................................................................. İstifadə olunmuş mənbələrin siyahısı........................................ 3 4
35 53 68 74 89 92 94 Mündəricat: 99
Elmi nəşr Azərbaycanın ictimai həyatında gənclərin iştirakı A. M. Cəfərovun, E. B. İmaməliyevin ümumi redaktəsi ilə Redaktorlar: S. N. Namazov, Ş.M. Məhərrəmova Dizayn: Y. A. Leşşeva Səhifələnmə: Ə. İ. Abbasov Çapa imzalanmışdır 27.12.2012. Format 60x84 1/16. Ofset kağızı. Qarnitur SvetlanaC. Ofset çapı Tiraj 320 100 Document Outline
Yüklə 0,55 Mb. Dostları ilə paylaş:
|