Az?Rbaycan
Yüklə 6,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Kəlləgöz **
- Hal nənəsi **
- Tilsimlənmiş qazan
- Ev əyəsi **
30 Əjdahalar başlayır vırışmağa. Ağrı dağının əjdahası bı birin az qala basırmış. Bı əjdaha oğlana işarə eliyir. Oğlan qılıncın sivirip Ağrı dağının əjdahasın öldürür. Sora əjdaha oğlana deyir ki, dalımca gəl. Bınnar gəlip bir zağıya girillər. Oğlan görür ki, burda üş xum var, qızılnan doludu. Əjdaha oğlana deyir ki, nə qədər başarırsan götür. Ancax elə götür ki, bir də peşmannıyıp bıra qəyitmiyəsən. Yoxsa zərəl çəkərsən. Oğlan pütün ciblərini, qol – qoltuğunu doldurur qızıllarınan, sora çıxıb gedir. Bir müddət keçir. Oğlan bı qızılları sağa – sola xəşdiyip qurtarır. Təzədənnən durup qəyidir həmin zağıya. Görür ki, əjdaha başını qoyup qızıl xumnarının üsdünə, yatıp. Oğlan yavaşca yaxınlaşır, xumun ağzın açıb gizdincə qızıllardan götürməh isdiyir. Bı dəmdə əjdaha oyanır. Baxır ki, oğlan qızıl götürür. Tpürüp bının üzünə ki, adam oğurrux eləməz.
Ta oğlan heş zad götürmüyüp dala qəyidir. Ancax əjdahanın tüpürdüyü sifəti qapqara qaralır çürüyür.
Bir kişi dostugilə gəlir. Çörəh yeyillər, içillər, axşam olur. Kişi duru getsin, dostu deyir ki, əkişi getmə, gecədi, bir şey olar. Kişi deyir ki, yox gedəcəm, at altımda, tüfəng belimdə, nədən qorxacam? Dostunun arvadı bını eşidir. Demiyəsən, bı arvad bizdən yeylərdənimiş. Arvad durup çıxır eşiyə, donun dəyişip qurt donuna düşür. Durur kişinin yolu üstünə. Bınnar tutaşır. Kişi görür ki, yox, bacarmayacax, birtəhər pıçaxnan bı adamcılın döşünnən yaralayır. Adamcıl aradan çıxır. Kişi də ta gedəmmiyip qeyidir dostugilə, başına gələni danışır. Bu dəmdə arvad gəlir. Kişi baxır ki, arvadın döşü yaralanıp. Məsələni annıyır. Qeyidip dostuna deyir ki, bə o adamcıl sənin arvadındı. Mən onu yaralamışam.
31 Dostu heş zad demir. Durup ev – eşiyi axtarır. Kərmə qalağında arvadın donunu tapır, yandırır. Arvad qışqırır, özünnə gedir. Əncax ta əli hara yetəcək. Donu yanannan sora adam adamçıllıxdan çıxır, adam olur.
Kəlləgöz də adamdı, ancax adamnan çox yekədi. Özünün də təhcə alnında bir gözü var. Insannara düşməndi, harda tutsa bişirip yeyər. Kəlləgözün çoxu sürüsü olur, o da bı sürünün içində yaşıyır. Səhərdən axşama kimi heyvannarın otarırmış. Əxşam da öz qələcəsinə qəyidirmiş. Bir nəfər gizdində qələciyə girir, ocax yandırır, şişi qızdırıp Kəlləgözün gözünü dağlayır. Kor Kəlləgöz qapını xapıyıb bını tutmax istiyir. Bı adam da bir heyvan öldürüp girir dərisinə. Kəlləgöz əlini sürtür dəriyə, elə bilir ki, qoyundu. Adam da qurtulup gedir. Kor Kəlləgöz addım səsinə düşür bının dalınca. əncax yolu görmədiyinnən qəyədən uçup ölür.
Hal nənəsi arvad kimidi. Boylu qadınlara zəfər toxuyur. Özüm görmüşəm. Təzəcə yatmışdım, evdə də heş kim yoxuydu. Bir də baxdım ki, evdə yaşıl tuman, qırmızı köynək geymiş bir arvat var. Çıxıb oturup sandığın üstündə. Mən qorxdum, pismillah deyip yanımdakı şişi götürdüm. Arvat dedi ki, qorxma, yanında dəmir var, özün də Allahın adın verdin. Mən sənə heş bir şey eləmiyəcəm. Bir az oturannan sonra çıxıp getdi. *
*
* Bir kişi çıxır səfərə. Bının da arvadı həmləymiş. Kişi gedənnən sora arvad həmləsin qoyur yerə. Əvdə heş kim olmadığınnan hal nənəsi gəlir bı arvadın ciyərin çıxarıp aparır, arvad ölür.
32 Kişinin bir dostu var imiş. Bı dosdu gəlirmiş kişigilə. Yolda görür ki, hal nənəsi əlində ciyər bıdı gedir. Tez xəncərin çəkip tutup hal nənəsinin yaxasınnan ki, bə bı ciyər kimindi apar qəytər. Hal nənəsi deyir ki, filankəsindi, əncax bını suya salmışam, yumuşam, qeytərsəm də xeyri yoxdu. Oğlan deyir ki, tez ol, dərmanın de, yoxsa səni doğruyaram. Hal nənəsi qorxur. Deyir ki, mən arvadın ciyarın çıxaranda bir – iki qan düşdü astanıya. Get onu qaşı götür, suya salıp qatışdır, ver arvat işsin. Onda dirilər. Oğlan onu bıraxıp gəlir dostugilə. Görür ki, camahət yığışıp, ağlaşmadı. Arvadın meyiti də ortada. Astanıya baxır ki, doğrudan da qan düşüp bıra. Qaşıyıp suya salır, arvatın ağzın əralayıp tökür boğazına. Arvat dirilir. Hal nənəsi soğanınan şişdən qorxur. Ona gora da zahının dört bir tərəfinnən cızıx çəkillər. Ta onnan sora hal nənəsi zahıya yaxın düşəmmir.
Bir kişi gedirmiş su suvarmağa. Görür ki, toy səsi gəlir. Yəxinnəşip bəxir ki, bizdən yeylər toy eləyir. Cinnər bir kişiyə deyir ki, gəl otu, bişirdiyimizdən ye, əncax bildiyivi demə. Kişi tez əlini qoyur qazanın üsdünə, "pismillax" deyir. Bı vəxdi cinnər bının başınnan bir xapaz vırıp yox olurlar. Cəmahət gəlip görür ki, bı kişi əli qazanın üsdündə özünnən gedip. Onu ayıldıllar, qəzanı da götürüp gəlillər kəndə.
Indi həmin qəzan Yuxarı Əndəmicdə qalır. Cəmahət xeyir – şərdə işlədir. Ev əyəsi ** Yüklə 6,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|