124
Oyunçular iki dəstəyə bölünüb, meydançada bir-birinə qarşı
sıraya düzülürlər. Dəstələrdən iki addım aralı bir-birinə paralel ağaclar
basdırılır və onun üstündən şüvül (planka) qoyulur. Tullanış erindən
10-15 m aralı qaçış xətti çəkilir. Püşk atılır. Dəstələr nömrələnir. Sonra
hər dəstədən bir oyunçu qaçaraq ağacın üzərindən hoppanmağa çalışır.
Əvvəl birinci, sonra isə ikinci dəstənin oyunçusu hoppanır. Oyunçular
hamısı ağacın üstündən hoppanmağa çalışırlar. Hoppana bilməyən
oyunçu bir xal itirir. Daha çox xal toplayan dəstə qalib gəlir.
Hoppanarkən ağaca toxunmaq və qaçış xəttindən çıxmaq olmaz.
Qurmadaş
Meydançanın ortasında böyük bir dairə çəkilir. Onun
mərkəzində toppuz qoyulur. Toppuzdan 20-25 m aralı mərə
qurulur – xətt çəkilir. Oyunçular iki dəstəyə bölünürlər və sıraya
düzülürlər. Püşk atılır. Birinci dəstə mərə xəttində sıraya düzülür.
Onlar növbə ilə top atır. Toppuzu vurub aşırmağa çalışırlar. Topu atan
oyunçu keçib dəstənin sonunda dayanır. Toppuzu vurub – aşıran bir xal
qazanır. Çox xal toplayan dəstə qalib hesab olunur. Oyunçu topu
atarkən xətti tapdalaya bilməz.Toppuzu vurub aşıran oyunçu ikinci
dəfə oyunu davam etdirə bilər.
Düzgün atmaq
Oyunçular iki dəstəyə ayrılır. Meydançada bir-birindən 15-20 m
aralı iki xətt çəkilir. Hər iki dəstə həmin xətlər boyu qarşı-qarşıya
düzülürlər. Oyunçular nömrələnirlər.Müəllim 1-2-3-4 və s. nömrələri
çağırır. Nömrəsi çağırılan oyunçular topla rəqiblərini vurmağa
çalışırlar. Rəqiblərindən biri topu tutsa bir xal qazanır. Beləliklə, hansı
tərəf daha çox xal toplasa qalib gəlir.
125
III S İ N İ F
«Yoldaş komandir»
(Ümumi inkişaf hərəkətləri üçün oyunlar)
Oyuna hazırlıq: Oyunçular bir dəstəyə düzülürlər. Müəllim
oyunun qaydaları ilə və əhəmiyyəti haqqında nəzəri məlumat verir.
Oyunun gedişi: Müəllim cərgənin qarşısında dayanıb müxtəlif
hərəkətlər edir. Oyunçular o hərəkətləri edirlər ki, müəllim həmin
hərəkəti başlayarkən «Yoldaş komandir» sözü işlətmiş olsun. Əgər bu
söz deyilməmişdirsə, icra olunmuş hərəkətləri şagirdlər etməməlidirlər.
«Yoldaş komandir» sözü demədən kim hərəkəti icra edirsə, həmin
oyunçular uduzmuş olurlar, cərgənin arxasına keçib, ikinci cərgə təşkil
edirlər. Oyun müəyyən vaxt ərzində (5-7 dəqiqə) keçilir. Birinci
cərgədə axıra qalmış oyunçular qalib sayılırlar.
Metodik göstərişlər: 1. Oyun zamanı qol-qıç və gövdə əzələləri
üçün müvafiq hərəkətlərin icrası nəticəsində şagirdlərin orqanizmi əsas
işə hazırlanmış olsun. 2. Bu cür oyunlar dərsə hazırlıq hissəsində
verilməlidir. Bu oyundan sonra hazırlıq hərəkətlərinin icrasına ehtiyac
yoxdur.
Topun dairə boyunca ötürülməsi
126
Oyuna hazırlıq: Oyunçular dairə boyunca düzülürlər. Qolları
yana qaldırıb qollararası seyrəltməklə bir addım geriyə atılırlar. Sonra
bir-iki saymaqla iki komandaya ayrılırlar. Hər komandadan bir nəfər
kapitan seçilir. Kapitanlar dairənin qarşı tərəflərində üz-üzə dayanırlar.
Hər kapitana bir voleybol topu verilir.
Oyunun gedişi: Müəllim komandası ilə kapitanlar topu sağ
tərəfdə dayanmış yaxın komanda yoldaşlarına ötürürlər. Onlar da topu
tutub növbəti yoldaşa atırlar. Bu qayda ilə top bir də kapitana gəlib
çıxını qədər dairə boyunca ötürürlər. Kapitan topu alan kimi onu yuxarı
qaldırır. Bunu hansı komanda daha tez edirsə, həmin komandaya bir
xal verilir. Oyun yenidən başlayır. Oyun 2-3 dəfə təkrar edilir. Axırda
hansı komandanın xalı çox olarsa, həmin komanda udmuş hesab
olunur.
Metodik göstərişlər: 1. Uşaqlara doldurulmuş toplar verilsə daha
yaxşı olar. 2. Sinifdə uşaqların sayı çox olduqda da iki dairə təşkil edib
oyunu keçirmək olar.
Gecə və gündüz
(Sürətlə qaçmaq üçün oyun)
Oyuna hazırlıq: Meydançanın ortasında bir xətt çəkilir və iki
hissəyə ayrılır. Hər hissənin axırında «şəhərcik» cızılır. Orta xətdən
«şəhərciyə» qədər 15-30 m məsafə olmalıdır. Oyunçular iki
komandaya ayrılırlar. Komanda orta xəttin hər iki tərəfində bir
addımlıq məsafədə durub, arxalarını orta xəttə tərəf çevirirlər.
«Şəhərciklər» hər komandanın qabaq tərəfində olur. Püşk üzrə
komandalardan biri «Gündüz», o biri isə «Gecə» olur.
Oyunun
gedişi: Müəllim orta xəttin yanında durub
gözlənilmədən komandalardan birinin adını deyir. Adı çəkilən
komandanın oyunçuları öz «şəhərciklərinə» tərəf qaçır və tez onun
içərisinə doluşmağa çalışırlar. Digər komandanın oyunçuları isə tez
dönüb qaçanları qovur və onlara toxunmağa çalışırlar. Tutulmuş
oyunçular sayılır, qeydə alındıqdan sonra bütün oyunçular öz yerlərinə
qayıdırlar, oyun yenidən başlayır. Oyun çağırışların miqdarı hər