Baholash ishi

 

---

 
ЎҚУВ МАТЕРИАЛЛАРИ
3 
 
1-MAVZU: BAHOLASH FAOLIYATIDAGI SHARTNOMAVIY-
HUQUQIY MUNOSABATLAR 
 
REJA: 
1.
 
Baholash faoliyati bilan bog‘liq shartnomaviy munosabatlarni tartibga solish 
mexanizmi.
2.
 
Baholash xizmati to‘g‘risidagi shartnoma, uni tuzish va bajarish tartib-
qoidalari.
3.
 
Shartnomaga qo‘shimcha va o‘zgaririshlar kiritish.
4.
 
Shartnoma bo‘yicha nizolar va ularni hal qilish.
1.1. Baholash faoliyati bilan bog‘liq shartnomaviy munosabatlarni 
tartibga solish mexanizmi 
Ijtimoiy munosabatlarni tartibga soluvchi huquqiy vositalar ichida 
shartnomalar alohida o‘rin egallaydi. Shartnomalar bir necha ming yillar davomida
insoniyat tomonidan turli ijtimoiy munosabatlami tartibga solishning o‘ziga 
xos moslashuvchan yuridik vositasi sifatida qo‘llanib kelinmoqda. Bunday
yuridik vositalardan boshqa biri esa, qonun hisoblanadi. Albatta, shartnoma 
qonun doirasida ishlaming harakatini tartibga soladi, ulaming imkoniyatlari
doirasini belgilab beradi, xatti-harakatlarini yo‘naltirib turadi. Shuningdek, 
shartnoma talablari buzilgan taqdirda vujudga keladigan oqibatlarni ham belgilab
beradi. 
Fuqarolik kodeksining 8-moddasi talabiga ko‘ra, shartnomalar taraflar
o‘rtasida fuqarolik huquq va burchlari vujudga kelishining asoslaridan biridir.
Shubhasiz, bugungi kunda shartnomalarga alohida ahamiyat berilmoqda. Chunki 
shartnomalarda boshqa yuridik faktlarga qaraganda, taraflarning erki-irodasi to‘la
ifodalanadi. 
Shartnomaga kirishuvchi shaxslar kim bilan, qachon shartnoma tuzishni u 
tufayli yetkazib berilishi lozim boigan pul, tovar, ashyolami qaysi muddatlarda, 
qanday transportlarda yetkazilishini, to’lov amaldagi qanday shakllarda borishini
mutlaqo o‘zi mustaqil hal qiladilar. Ular shartnomalar tuzishda erkindirlar, 
shartnoma 
tuzishga 
majburlashga 
yo’l qo‘yilmaydi. Amaliyot shuni 
ko‘rsatmoqdaki, shartnomalar tuzishning erkinligi, undan taraflarning o‘zaro 
manfaatdorligi, shartnomada shartnoma intizomining mustahkamligida ma’muriy 

---