Baxşiyeva nəRMİN ƏNVƏr qizi hüquq üzrə fəlsəfə doktoru İNZİbati HÜquqi MÜbahiSƏLƏR
Yüklə 2,61 Mb. Pdf görüntüsü
|
60 4) müəyyən hərəkətləri etməkdən çəkinməyə dair iddia 92 . Məhkəmə təcrübəsində bəzən məhkəmənin iddianın mümkünlüyünü düzgün müəyyənləşdirmədiyi də ortaya çıxır. Məsələn, məhkəmə təcrübəsindən Şəki İnzibati-iqtisadi Məhkə- məsinin çıxardığı, Şəki Apellyasiya Məhkəməsinin İnzibati- İqtisadi Kollegiyasının qüvvədə saxladığı qərarla həll etdiyi mübahisənin əslində inzibati mübahisə olmadığının Ali Məhkə- mənin müvafiq kollegiyasının Qərarı ilə müəyyənləşdiridiyi hallar da məlumdur. Belə ki, hüquqi mövqeyi apellyasiya instansiya məhkəmələri üçün məcburi olan Ali Məhkəmənin İnzibati-İqtisadi kollegiyasının Qərarı ilə müəyyən olunmuşdur ki, tərəflər arasında inzibati icraat barədə qanunvericilikdən deyil, mülki qanunvericiliklə tənzimlənən hüquq münasibətlə- rindən yaranmış mübahisə inzibati məhkəmə icraatı çərçivə- sində baxılmışdır. Ali Məhkəmə bəhs olunan iddianı mümkün hesab etmədiyindən adı çəkilən məhkəmənin qərarını ləğv etmişdir 93 Kollektiv maraqların müdafiə olunması məqsədi ilə Azər- baycan Respublikasının qanunvericiliyinə uyğun olaraq yara- dılmış qeyri-hökumət təşkilatları iddia ərizəsində inzibati aktın qəbul edilməsi və ya qəbul edilməsindən imtina olunması, yaxud inzibati orqanın hərəkəti və ya hərəkətsizliyi nəticəsində həmin maraqların pozulduğunu əsaslandırdıqları hallarda qeyri- hökumət təşkilatları tərəfindən də yuxarıda göstərilən iddiaların qaldırılmasına yol verilir 94 92 Azərbaycan Respublikasının İnzibati Prosessual Məcəlləsi. Bakı: Qanun, 2013, s.36 93 Azərbaycan Respublikası Ali Məhkəməsi İnzibati-İqtisadi Kollegiyasının 20 noyabr 2013-cü il tarixli, 2-2 (102)-811/13 nömrəli qərarı /Azərbaycan Respublikası Ali Məhkəməsi arxivi, 2014 94 Azərbaycan Respublikası İnzibati Prosessual Məcəlləsi. Bakı: Qanun, 2013, s.36 61 Qüvvədə olan qanunvericiliyə uyğun olaraq inzibati məhkəmə icraatı qaydasında aşağıdakı iddialara baxılır: - şəxsin hüquq və vəzifələri ilə bağlı inzibati orqan tərə- findən qəbul edilmiş inzibati aktın mübahisələndirilməsinə (ləğv olunmasına və ya dəyişdirilməsinə) dair iddialar (mübahisə- ləndirmə haqqında iddia); - inzibati orqanın üzərinə inzibati aktın qəbul edilməsi ilə bağlı müvafiq öhdəliyin qoyulmasına dair iddialara və ya inzibati orqanın hərəkətsizliyindən müdafiəyə dair iddialar (məcburetmə haqqında iddia); - inzibati orqan tərəfindən inzibati aktın qəbul edilməsi ilə əlaqədar olmayan müəyyən hərəkətlərin edilməsinə dair iddialar (öhdəliyin icrası haqqında iddia); - inzibati orqanın inzibati aktın qəbul edilməsi ilə əlaqədar olmayan və bilavasitə şəxsin hüquq və azadlıqlarını pozan qanunsuz müdaxiləsindən müdafiəyə dair iddialar (müəyyən hərəkətləri etməkdən çəkinməyə dair iddia); - inzibati hüquq münasibətinin mövcud olmasına və ya olmamasına, habelə inzibati aktın etibarsız sayılmasına dair iddialar (müəyyən etmə və ya tanınma haqqında iddia); - Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsinin səlahiyyətlərinə aid olan məsələlər istisna olmaqla, normativ xarakterli aktların qanunauyğunluğunun yoxlanılmasına dair iddialar (qanunauyğunluq haqqında iddia); - inzibati mübahisələrin həlli ilə bağlı əmlak tələbinə, habelə inzibati orqanların qanunsuz qərarları (inzibati aktları) və ya hərəkətləri (hərəkətsizliyi) nəticəsində vurulmuş ziyana görə kompensasiyanın ödənilməsi tələbinə dair iddialar; 62 - bələdiyyələrin inzibati nəzarət orqanlarının hərəkətlərinə qarşı və ya inzibati nəzarət orqanlarının bələdiyyələrə qarşı iddiaları 95 . İddianın mühüm ünsürlərindən biri də onun müddətidir. Müddət iddianın növündən asılı olaraq müəyyənləşdirilir. Qüvvədə olan AR İPM-də müxtəlif növ iddia müddəti belə müəyyənləşdirilmişdir: 1) Mübahisələndirmə haqqında iddia inzibati aktın təqdim (elan) olunduğu vaxtdan, şikayət instansiyasına şikayət verildiyi hallarda isə şikayətə dair qəbul olunan inzibati aktın təqdim olunduğu vaxtdan 30 gün müddətində qaldırıla bilər 96 . 2) Məcburetmə haqqında iddia tələb olunan inzibati aktın qəbul edilməsindən imtina barədə iddiaçıya müvafiq inzibati aktın təqdim edildiyi və ya bu barədə yazılı məlumatın verildiyi vaxtdan 30 gün müddətində qaldırıla bilər 97 . İddia ərizəsi aidiyyəti üzrə müvafiq məhkəməyə yazılı şəkildə verilir və proses iştirakçılarının sayına görə iddia ərizəsinin və digər sənədlərin surətləri iddia ərizəsinə əlavə olunur. İddia ərizəsi məhkəməyə daxil olduğu gündən icraata qəbul edilmiş sayılır. İddia ərizəsinin icraata qəbul edilməsi AR İPM-in 45-ci maddəsinə əsasən aşağıdakı hüquqi nəticələri doğurur: - iddia ilə bağlı işin məhkəmənin icraatında olduğu müddətdə tərəflərdən heç biri eyni iddia ilə başqa məhkəməyə müraciət edə bilməz; 95 Azərbaycan Respublikası İnzibati Prosessual Məcəlləsi. Bakı: Qanun, 2013,s.37 96 Azərbaycan Respublikası İnzibati Prosessual Məcəlləsi. Bakı: Qanun, 2013, s.37 97 Azərbaycan Respublikası İnzibati Prosessual Məcəlləsi. Bakı: Qanun, 2013, s.41 Yüklə 2,61 Mb. Dostları ilə paylaş:
|