144
edəcəyinə əminəm. Hesab edirəm ki, enerji amili bu əlaqə-
lərin mühüm elementidir, lakin biz təkcə enerji əməkdaşlığı
ilə kifayətlənməməliyik. Enerji sahəsində əməkdaşlıq iqtisa-
diyyatımızın bütün digər sektorlarına mühüm yol açacaq və
təbii ki, biz siyasi əlaqələrimizin daha da inkişaf etdirilməsi
üçün çalışacağıq.
Bu gün Azərbaycan neft və qaz ehtiyatlarını müxtəlif
beynəlxalq bazarlara nəql edir. Uğurlu neft strategiyası və
siyasətinin nəticəsi olaraq Azərbaycan artıq qaz ixrac edən
ölkəyə çevrilib. Bu ixracatın istiqamətləri genişlənir və həcmi
də artır. Bu il qaz hasilatının həcmi təxminən 28 milyard
kubmetr olacaqdır və bu bizə ənənəvi istiqamətlər üzrə ixra-
catı artırmağa imkan verəcəkdir. Bu gün biz qazımızı dörd
qonşu ölkəyə ixrac edirik və həmin ixracatın həcmi art-
maqdadır. Bizim təsdiq olunmuş böyük ehtiyatlarımız var-
dır. Azərbaycanın beynəlxalq səviyyədə təsdiq olunmuş qaz
ehtiyatları təxminən 2 trilyon kubmetrdir, lakin reallıqda
minimal potensial ehtiyatlarımız 5 trilyon kubmetrə yaxın-
dır. Bu, şaxələndirilmiş ixracat strategiyası üçün onilliklərə,
bəlkə də yüz ilə kifayətdir.
Mühüm məsələ odur ki, qazımızı müxtəlif bazarlara nəql
etmək üçün artıq infrastrukturumuz vardır. Bakı–Tbilisi–
Ərzurum qaz boru kəmərinin tikintisi regionlarımız arasında
qaz sahəsində əməkdaşlığın inkişafı üçün böyük rol oyna-
mışdır. Lakin bu, nisbətən məhdud həcmə malik olan ilkin
bir addım oldu. Hazırda biz şaxələndirmənin hamımıza
fayda gətirəcəyini nəzərə alaraq yeni marşrutların müəy-
yənləşdirilməsi istiqamətində çalışırıq. Bu işləri görmək üçün
planlarımız və güclü siyasi iradəmiz vardır. Mən əminəm ki,
bu gün müzakirə edəcəyimiz məsələlər regionun gələcək
enerji xəritəsi üçün çox mühüm rol oynayacaqdır. Əslində
biz enerji xəritəsini dəyişdiririk. Biz hasilat, nəqletmə, ixra-
cat marşrutları və yeni marşrutların yaranması imkanları
haqqında ənənəvi anlayışları dəyişdiririk. Biz bu vəziyyəti
dəyişdiririk, vəziyyət öz-özünə yaranmır. Bu, liderlərin siyasi
145
iradəsidir və eyni zamanda, praktiki layihələr, səylərin əla-
qələndirilməsi üzrə ciddi bir işdir. Mən əminəm ki, ölkə-
lərimiz və ölkələrimizin rəhbərləri arasındakı anlaşma səviy-
yəsi, səylərimizin potensial əlaqələndirmə səviyyəsi tamamilə
yeni bir şərait yaradacaqdır.
Qeyd etdiyim kimi, biz qonşu ölkələrlə enerji sahəsində
fəal əməkdaşlıq edirik. Eyni zamanda, Avropa təsisatları ilə
də sıx çalışırıq. 4 il bundan əvvəl biz Avropa İttifaqı ilə
Azərbaycan arasında enerji sahəsində strateji əməkdaşlığa
dair memorandum imzalamışıq və bu təmaslar çox fəaldır.
Mən çox şadam ki, bu gün Avropa İttifaqının iki üzv ölkəsi
və Cənubi Qafqaz regionunun iki ölkəsi bu sammitdə iştirak
edir. Uzun illər enerji sahəsində fəal əməkdaşlıq edən bu
ölkələr indi bir komanda kimi çalışır. Mən çox istərdim ki,
biz gələcəkdə də birgə çalışaq. Bu bizə qaz potensialımızı
reallaşdırmağa kömək edəcək, bizim üçün yeni bazarlar
açacaq və eyni zamanda, imkan verəcək ki, Avropa istehlak-
çılarının Xəzər regionuna, onun karbohidrogen ehtiyatla-
rına çıxışını təmin edəcək layihələr üzrə birgə çalışaq. Fik-
rimcə, əgər biz bütün maraqları üst-üstə qoymağa nail olsaq,
qarşımızda aydın mənzərə və çox vədedici gələcək olacaqdır.
Əminəm ki, dünən həmkarlarımla apardığım və bu gün
cənab Baş nazirlə aparacağım danışıqlar bu əməkdaşlıq
ruhunu gücləndirəcəkdir.
Bu gün biz AGRİ adlanan layihə üzrə bəyannamə
imzalayacağıq. Bu yeni bir addır və ola bilsin ki, onun haq-
qında hamının məlumatı yoxdur. Lakin yeni olmaq arxada
qalmaq demək deyildir. Düşünürəm ki, bizim yaxşı dinami-
ka, sürət və sadiqliklə indiyədək müzakirə olunan bütün
layihələr arasında lider olmağa yaxşı imkanımız vardır. Biz
Cənub dəhlizinə aid layihələr üzərində çalışmağa davam
edəcəyik və fikrimcə, AGRİ layihəsinin çox yaxşı potensialı
vardır. Çünki biz onu irəliyə doğru aparmaq üçün aramızda
olan güclü sadiqliyi görürük. Əvvəl qeyd etdiyim kimi, biz
artıq bir çox hazırlıq işlərini görmüşük, Anlaşma Memo-
146
randumu imzalanıb və bu gün mühüm sənəd imzalana-
caqdır. Bu səbəbdən güclü sadiqliklə, səylərimizi birləşdir-
məklə, əminəm ki, biz yaxşı nəticələr əldə edə biləcəyik. Fik-
rimcə, regionumuzda enerji əməkdaşlığının yeni səhifəsini
aça bilərik və açmalıyıq, baxmayaraq ki, AGRİ layihəsi
haqqında çoxlarının məlumatı yoxdur. Əminəm ki, bu
sammitdən sonra AGRİ layihəsi regionumuzda və Avropa-
da olan mühüm enerji və qaz layihələri arasında öz yerini
tutacaqdır.
Beləliklə, çıxışımın sonunda bugünkü toplantıdan məm-
nunluğumu bildirmək istəйиряm. Əziz qonaqlar, dəvətimi
qəbul etdiyiniz üçün sizə çox minnətdaram və əminəm ki,
bugünkü tədbir yaxşı nəticələrlə güclü əməkdaşlığın başlanıl-
ması kimi tarixə düşəcəkdir. Diqqətinizə görə təşəkkür
edirəm.
147
DÖVLƏT VƏ HÖKUMƏT BAŞÇILARININ
BİRGƏ MƏTBUAT KONFRANSI
14 sentyabr 2010-cu il
Sentyabrın 14-də AGRİ layihəsinə dair Bakı Bəyanna-
məsi imzalanдыгdan sonra Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev,
Rumıniya prezidenti Trayan Besesku, Gürcüstan prezidenti
Mixeil Saakaşvili və Macarıstanın Baş naziri Viktor Orban
birgə mətbuat konfransı keçirmişlər.
İ l h a m Ə l i y e v: Hörmətli xanımlar və cənablar!
Mən hamını bu əlamətdar hadisə münasibətilə təbrik
etmək istəйиряm. Biz indicə AGRİ layihəsi üzrə mühüm bir
bəyannamə imzaladıq. Bu layihə üzərində uzun müddət
çalışmışıq. Nisbətən yeni bir layihə olmasına baxmayaraq,
onun çox yaxşı gələcəyi var. Biz bu gün bunu müzakirə et-
dik. Ölkələrimizin liderlərinin, insanlarımızın, şirkətlərin və
nazirliklərin təmsilçilərinin bizim bir araya gəlməyimiz üçün
etdiyi səylər yaxşı nəticələr verib. Biz böyük bir inkişafın
başlanğıcındayıq və əminəm ki, bu iş uğurlu olacaqdır.
Bu layihəni sürətlə irəliyə aparmaq üçün bizə lazım olan
hər bir şey vardır. İlk növbədə çox güclü siyasi iradəmiz və
ölkələrimiz arasında həm ikitərəfli, həm də çoxtərəfli səviy-
yədə sıx əməkdaşlıq mövcuddur. Bugünkü sammit bunun
yaxşı göstəricisidir.
Bizim böyük həcmdə təbii ehtiyatlarımız vardır. Azər-
baycan «Şahdəniz» və digər qaz yataqlarında hasilatı artır-
maq üçün öz töhfələrini verəcəkdir. Bizim etibarlı nəqletmə
və tranzit marşrutlarımız mövcuddur. Bizim dost qismində
istehlakçılarımız vardır. Onların qaz təchizatının əlavə mən-
bələrinə ehtiyacları vardır. Əgər biz istənilən potensial enerji
layihəsində bütün əhəmiyyətli elementləri bir araya qoysaq
Dostları ilə paylaş: |