Bəhruz Kəngərli nadir istedada malik bir insandır. O, Azərbaycan xalqının
Yüklə 37,21 Mb. Pdf görüntüsü
|
373
İthaflar
Bir gün sonra Afər həyətdə onlarla görüşürdü; Şirin xanımın əllərindən, Hürnisənin üzündən öpdü, Bəhruzun qarşısında dayanıb baş əydi, ağız dolusu təşəkkürünü bildirdi və qapıya tərəf getdi. Hürnisə də arxasınca. Yemək dolu bağlamanı Afərə verdi. Afər dönüb bir də onlara baxdı, baş əydi, “sağ olun” deyə-deyə qapıdan çıxıb getdi. Bəhruz ağır kədər içində iş otağına girdi, hörmə kresloda əyləşib uzun müddət düşüncələrə qapıldı.
2 Gecə Naxçıvan od içində yanan bir hissəsində güllə, hay– küy, qışqırıq səsi aləmi götürmüşdü. Xoylu məhəlləsində qırğın gedirdi, döyüş gedirdi. Bir də səhərə yaxın sakitlik çökdü. Ölən ölmüş, qaçan qaçmış, evlər xaraba qalmışdı. Bəhruz bu evlərə baxanda gözlərinə inanmaq istəmədi. Bu nə vəhşilikdir?! Evindən – eşiyindən didərgin düşən insanlar, uşaqlar qadınlar, qocalar bəs hanı?! Haradadırlar?! Meyitləri arabalarla qəbiristana daşıyırdılar. Bu arabaları görəndə Bəhruz daha dayanmadı. Bir baş teatra gəldi. Ürəyi bərk ağrıyırdı, bu ağrı ilə Ağrı dağının şəklini başa vurmaq üçün gəlmişdi. Pilləkəni divara söykəyib yuxarı hissələrində işə başladı. Əliqulu Qəmküsarın qayıtmamağından nigaran qalmışdı. Özünə yer tapa bilmirdi. Kaş gələ Əliqulu, kaş divardakı Ağrı dağını görə: dağın qarlı zirvəsini çəkirdi. “heç nə qalmayıb, bir, iki, üç günə qurtaracağam, qoy Əliqulu gəlib heyrətdə qalsın”. Belə ikirləşdiyi vaxt, aktyorlardan kimsə gəlib Əliqulu Qəmküsarın öldürüldüyünü xəbər verdi. Bəhruzun bu xəbərdən başı gicəlləndi, pilləkən qarışıq yerə gəlirdi ki, yüyürüb pilləkəni tutdular. Bəhruz elə bildi ki, ona Ağrı dağının zirvəsindən uçuruma atdılar. Gözlərini açdı, hər yeri zülmət içində gördü. Zülmətin içindən bir işıq parıldadı, böyüdü, “tezliklə qayıdacağam” deyən gur bir səs dalğalandı, sonra işıq da, səs də qeybə çəkildi. Bu nədir?! Bəhruz Əliqulu Qəmküsarın səsini aydınca eşidirdi. O ki, uzaqda deyil, hardasa bu yaxındadır. Bəhruz yenə gözlərini açdı, özünü bu dəfə aktyorların əhatəsində gördü, ayağa qalxmaq istədi, bacarmadı. Qollarından tutub qaldıranda şübhəli-şübhəli soruşdu: – Deyəsən Əliqulu Qəmküsarın səsi gəlirdi?! Şaşqın, heyrət içində olan aktyorların bir-birinə baxması nəzərindən yayınmadı. Birdən Adilin ona dikilən heyrət dolu, iriləşən gözlərini, böyrünə qısılıb büzüşən Lətiin, qorxudan ağaran sifətini gördü. Şüuru özünə qayıtdı. Pilləkənin başında olarkən eşitdiyi xəbər ildırım kimi beynində parıldadı; amma bu dəfə böyük çətinliklə özünü ələ aldı. Evə gələndə bütün bədəni od tutub yanırdı. Şirəlibəy bir həkim kimi Naxçıvanda son vaxtlar nüfuz qazanmış Əli Mirzə Abbasovu gətirdi. Onun müalicəsi xeyirli nəticə verəndə; Şirin xanım sevinə-sevinə “balam bu həkimin nə sayalı ayağı var” deyə ağız dolusu tərilədi. Bəhruz on gündən sonra xeyli yaxşılaşdı. Bu müddət ərzində ona Hürnisə xidmət etdi, bir dəqiqə də olsun yanından uzağa getmədi, hər arzusunu yerinə yetirib qulluğunda dayandı. O, hər dəfə gözünü açanda böyründə hazır olan Hürnisəni görürdü. Hürnisə çay verir, yemək gətirir, sakitlik yaradır, balaca qardaşı Rüstəmi içəri buraxmır, bəzən kağız qələmi gizlicə döşəyin böyrünə qoyurdu. Bəhruz bunları görəndə kövrəlir, Hürnisənin hər hərəkətini izləyir, gözaltı baxır, ikirləşirdi. Hiss edirdi ki, vaxtilə qəlbindəki mərhəmət duyğusunu indi şəfqət duyğusu əvəz etmişdir. Həm də Hürnisə ağıllı,
374
İthaflar işgüzar qızdır, Nazlı kimi qəşəng olmasa da kiir də deyildir, yaraşıqlıdır, məlahətlidir. Ürəyinə damcı-damcı süzülən isti bir duyğu əksilmir, əksinə gündən-günə artır, böyüyürdü. Əliqulu Qəmküsarın ölümü Şirəlibəyə daha güclü təsir etmişdi, zarafat deyil, neçə ilin yaxın, mehriban dostu birdən-birə həyatdan köçmüşdü. Hadisənin necə baş verdiyini dəqiq bilməsə də, eşitdiyini qırıq-qırıq Bəhruza danışmışdı. Həmin gün, yəni martın on dördündə səhər Əliqulunun “Al bayraq” qəzetində şeiri çıxmışdı. “İngiltərə” adlanan bu şeir bütün Tilisdə səs-küyə səbəb oldu. Şair hara gedirdisə hamı məna ilə süzüb, müxtəlif ikirlərlə, “şir ürəyi yemisən”, “cəsarətə bax!”, “qorxmaz adamsan, Əliqulu!” kimi sözlərlə onu təbrik edirdilər. Nə isə... Həmin axşam çox gec qayıtdı. Evlərinə yaxınlaşanda qapının yanındaca, arxadan güllələdilər. Şirəlibəy daha heç nə bilmirdi, kim və nə üçün vurmuşdu, məlum deyildi. Bəhruzu yandıran bu idi ki, Naxçıvan teatrının bir dirəyi uçmuşdu. Əliqulu Qəmküsarsız teatr sanki yox idi, quruca binadan; daş divardan, tavandan başqa bir şey deyildi. Çünki onu canlandıran, hərəkətə gətirən bir adam daha həyatda yox idi, buna görə teatr susuz dəyirman kimi qalmışdı.
Bəhruzun varlığında həmişə bir kədər yaşayırdı. Bu kədərə elə öyrəşmişdi, yəqin ki, onsuz işləyə, ikirləşə, düşünə bilməzdi. Bu, adi, boş, mənasız deyildi. Ətraf mühitdən, gördüyü dünyadan, insanlardan, özünün həyatla təmasından doğan, göydən, yerdən süzülən, qeybdən gələn bir kədər idi, təkcə varlığının dərinliyində qalmırdı, çox zaman zahirində iri, dəyirmi, qarayanız sifətində üzə çıxırdı. Çəkmək istəyirdi. Əliqulu Qəmküsarla əlaqədar ikirlər, düşüncələr onu yormuşdu, yenə bunlardan uzaqlaşa bilmirdi. Hürnisə həmişəki kimi otağın o tərəində, qapının yanında, xalının üstündə əyləşmişdi. Bəhruz kağız, qələm götürüb özündən xəbərsiz onu çəkməyə başladı. Bir şey çıxmadı, darıxıb yenə ayağa durdu, pəncərəyə yaxınlaşdı. Palçıqlı küçədən tələsə- tələsə adamlar keçir, tutqun havada yağış damlaları ağarır, yaxın evlər, həyətlər bu tutqunluq içində itib batırdı. Birdən... küçənin o biri torpaq hasarının böyrü ilə yavaş-yavaş irəliləyən bir qız gördü. Uzaqdan onu tanıya bilmədi. Bəhruzu maraq bürüdü. Qız başını qaldırıb pəncərəyə baxıb güldü, sonra o torpaq hasardan aralanıb pəncərəyə doğru gəldi. Bəhruz indi onu tanıdı, Afər idi, geyimi dəyişsə də gözəlliyi dəyişməyən Afər! Hələ gözləri, əvvəlkindən işıqlı, əvvəlkindən qəşəng olmuşdu. Bu zaman yağış kəsdi, qatı bir duman axmağa başladı. Afər isə pəncərənin qarşısında dayanıb Bəhruzun gözlərinə baxıb gülümsündü. Nə isə dedi. Bəhruz heç nə eşidə bilmədi, mənasını anladı. Anladı ki, Afər qayıdıb gəlmişdi, özü də həmişəlik! Sürətlə axan duman küçəni bürüyüb pəncərəyə, Afərə doğru süründü. Qız bu duman içində itmədi, sanki duman onun gözəlliyini artırmaq üçün gəldi. – Bu sənsən Afər?! – Mənəm, Bəhruz! – Nə əcəb qayıtmısan?! – Başqa yerim yoxdur.
Yüklə 37,21 Mb. Dostları ilə paylaş:
|