Biotexnologiya asoslari

Sut kislotasi olishning texnologik chizmasi
 
 

---

Neytralizasiyada oqsillar koogulyasiyalanadi, temir cho’kadi va shakarning juda kam 
qoldiqlari parchalanadi. So’ngra kultural suyuqlik tindiriladi va qoldiqsiz hga kelgach bug’da 
qizdiruvchi zich filtrga yo’naltiriladi. 
Kalsiy laktat eritmasi 70-80
0
S haroratda filtrlanadi. Olingan filtrat 27-30% miqdorgacha 
bug’lantiriladi. Keyin 25-30
0
S gacha sovutilib kristallizatorda 36-48 soat ushlanadi. Kristallizasiya 
dastlabki eritmada 6% dan kam bo’lmagan kalsiy laktat miqdori qolganda tugallanadi. 
Kristall kalsiy laktat sentrifugada alohidalanib, sovuq suvda yuviladi va quritiladi. Sulfat 
kislotada kalsiy laktatning parchalanib, erkin sut kislota ajralishi 60-70
0
s haroratda amalga 
oshiriladi.  Reaksiya quyidagi tartibda kechadi: 
 
Ca(C
3
H
5
O
3
)
2
 + H
2
SO
4
C
3
H
6
O
3
 + CaSO
4
 
 
Sut kislota eritmasi temir, natriy sulfat birikmalari cho’kishi uchun GSFK [geksasianoferrat 
(II) kaliy] og’ir metallar va mishyak cho’kishi uchun bariy sulfitda va rang beruvchi moddalarni 
yo’qotish uchun faol ko’mir bilan ishlov beriladi. 
Ishlov berilgandan so’ng aralashma filtrlanadi. Filtdagi, gips qoldiqlaridagi qolgan sut 
kislotasini yuvib chiqarib tashlanadi. Natijada 18-20% miqdordagi sut kislotasi eritmasi olinadi. 
Eritma miqdori 40% gacha oshishi uchun eritma va vakuum-uskunasida bug’lantiriladi. So’ngra 
yana bir marta faol ko’mirda tindiriladi va GSFK bilan ishlov beriladi. Tindirilgandan so’ng faol 
ko’mir zich-filtrda ajratiladi, sut kislota esa tayyor maxsulot yig’gichga quyiladi. 
Bundan tashqari, sut kislotasini 70% gacha olish mumkin. Bunda vakuum-uskunada 
ikkilamchi bug’lantiriladi va zich-filtrda filtrlanadi. 70% li sut kislotagacha juda kam miqdorli bo’r 
quyiltirilgan pasta yoki suyuq ko’rinishda ishlab chiqariladi.