Blackcurse

1
=0; 
x
2
=1; 
x
3
=2; 
x
4
=3; 
x
5
=4; 
Ko’rinib turibdiki, n=4; p=0.7; q=0.3
 
va
 
X tasodifiy miqdorning yuqoridagi 
qiymatlarni qabul qilish ehtimollari Bernulli formulasi orqali topiladi:  
R
1=
R
4
(0) = S
4
0
(0,7)
0
(0,3)
4 
=
 
0,0081 
R
2 
= R
4
(1) = S
4
1
(0,7)
1
(0,3)
3
=0,0756 
R
3 
= R
4
(2) = S
4
2
(0,7)
2
(0,3)
2 
=
 
0,2646 
R
4 
= R
4
(3) = S
4
3
(0,7)
3
(0,3)
1 
= 0,4116 
R
5 
= R
4
(4) = S
4
4
(0,7)
4
(0,3)
0 
= 0,2401 
U holda X tasodifiy miqdorning taqsimot qonuni quyidagicha bo’ladi:  
 
 X 
0 
1 
2 
3 
4 
 P 
0,0081  0,0756  0,2646
0,4116 
0,2401 
 
Tekshirish: 
   
 
0,0081+0,0756+0,2646+0,4116+0,2401=1  
 
 
O’z -o’zini tekshirish uchun savollar. 
1.
 
Tasodifiy miqdor ta’rifini bering.  
2.
 
Tasodifiy miqdorning qanday turlari bor? Ularga misollar keltiring. 
3. Diskret tasodifiy miqdorni taqsimot qonuni deb nimaga aytiladi? 
 
4. Taqsimot qonuni qanday shakllarda berilishi mumkin? 
 
5. 
Amalda ko’p uchraydigan diskret taqsimot qonunlariga misollar keltiring.
 
Tayanch iboralar. 
Tasodifiy miqdor
, 
diskret
 
tasodifiy miqdor
, 
diskret
 
tasodifiy miqdorning 
taqsimoti qonuni
, 
binomial
 
taqsimot qonuni
, 
Puasson taqsimot qonuni
, 
geometrik taqsimot qonuni
. 
 
Mustaqil echish uchun misollar. 
 1.
 Nishonga qarata 4 ta o’q uziladi, bunda har qaysi o’q uzishda nishonga 
tegishi ehtimoli R=0,8 ga teng. Quyidagilarni toping:  

---

 
44
a) nishonga tegishlar soniga teng bo’lgan X diskret tasodifiy miqdorning 
taqsimoti qonunini; 
 b) 
ва
Х
3
1
≤
≤
 
X
 >3 hodisalarning ehtimolini; 
 v) Taqsimot ko’pburchagini chizing. 
 
 2
. Yashikda 15 ta oq va 25 ta qora shar bor. Yashikdan 1 ta shar olindi. X-
tasodifiy miqdor olingan oq sharlar soni bo’lsa, uning taqsimot qonunini tuzing. 
3.
 Uchta mergan nishonga qarata o’q uzishdi. Nishonga tekkizish ehtimoli 
birinchi mergan uchun 0,8 ga, ikkinchi mergan uchun 0,6 ga, uchinchisi uchun 0,5 
ga teng. Nishonga tekkan o’qlar sonidan iborat bo’lgan X tasodifiy miqdorning 
taqsimot qonunini toping. 
4
. Ichida 5 ta oq va 7 ta qora shar solingan idishdan 4 ta shar olinadi. Olingan 
oq sharlar sonidan iborat bo’lgan X tasodifiy miqdorni taqsimot qonunini tuzing. 
Adabiyotlar. 
 
[1] (64-74) 
[2] (86-94) , (140-149) 
[3] (37-42) 
[4] (36-58) 
[5] (251-269) 
[7] (39-44) 
[12] (302-310)  
 

---

 
45