Byörnstyerne Martinus Byörnson

www.kitabxana.net
 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 
2018 
 
Ağasəlim Pünhanoğlu
 
       
―Azərbaycan və dünya musiqi sənətindən‖
 
bərbəri"    operasını  isə  24  yaĢında  ikən  Romada 
səhnəyə  qoydu.  Sindrella  nağılından  ilhamlanan 
Külkedisi  (La  Cenerentola)  operasını  da  eyni  il 
1816-cı ildə yazır. 
Rossini  18-37  yaĢları  arasıda  39  opera 
bəstələmiĢdi. Son operası uvertüra, fırtına səhnəsi 
və  balet  musiqisi  ilə  səslənilən  "Guillaume  Tell" 
idi. 37 yaĢinda opera bəstəkarlığını buraxır. 
Rossini  YaĢadığı  dövrdə  çox  məĢhur  bir 
bəstəkar  idi.  əsərlərinin  bir  qismi  bu  gün  də  tez-
tez səhnəyə qoyulur. 
Rossini  Napolidəki  Saniyə  Carlo  Teatrı, 
Parisdəki  Ġtalyan  Operası  kimi  bir  neçə  yerin 
musiqi direktorluğunu icra etmiĢ bir bəstəkar idi. 
Ġ.  Rossini  1830-cu  il  Fransız  Ġnqilabından  əvvəl 
Kral  X.  Charlesin  bəstəkarı  olaraq  çalıĢmıĢdı. 
Rossini iki dəfə ailə qurur. 1822-ci ildə evləndiyi 

---

www.kitabxana.net
 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 
2018 
 
Ağasəlim Pünhanoğlu
 
       
―Azərbaycan və dünya musiqi sənətindən‖
 
yoldaĢı  Isabella  Colbran,  əsərlərinin  bir  çoxunda 
baĢ rol oynayan bir opera sənətçisi idi. Ġlk yoldaĢı 
öldükdən  sonra  1846-cı  ildə  opera  müğənnisi 
Olympe  Pelissier  ilə  evlənir.  Rossini  1824-1836-
cı  illəri  arasında  yaĢadığı  Fransaya  1855-ci  ildə 
geri dönür və orada bəstəkar kimi yaĢayir. 
Rossininin  evi  bu  dövrdə  sənətçilərin  görüĢ 
məkanı halına gəldi. Bəstəkar bu dövrdə "YaĢlılıq 
günahları"  deyə  adlandırdığı  bəstələr  yazıb  öz 
salonunda səsləndirirdi. 
Bəstəkarın müxtəlif illərdə yazılmıĢ operaları 
var:  -Demetrio  e  Polibio  (1806);  Ġpək  Nərdivan 
(1812);  Qumarbaz  oğul  (1813);  Ġtalyan  qadın 
əlcəzairdə,  (1813);  Türk  Ġtaliyada  (1814); 
Elisabetta,  Regina  d"lnghilterra  (1815);  Sevilya 
bərbəri  (1816);  Otello  (1816);  Sinderalla  (1817); 
Oğru  sağsağan  (1817);  Musa  Misirdə  (1818);  II. 

---

www.kitabxana.net
 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 
2018 
 
Ağasəlim Pünhanoğlu
 
       
―Azərbaycan və dünya musiqi sənətindən‖
 
Mehmet  (1820);  Zelmira  (1822);  Semiramide 
(1823);  Qraf  Ori  le  Comte  ory  (1828);  Korent 
KuĢatması (1826); Guillaume Teli (1829). 
Bu  operalardan  en  çox  müraciət  olunanı, 
dünyanın  ən  nüfuzlu  pristijli  səhnələrinə  zaman-
zaman  qoyulanı  Sevilya  bərbəridir  desək 
yanılmarıq. 
Həm  də  bu  operanın  yaranmasının,  çox 
maraqlı  tarixçəsi  var.  Məsələn,  götürək  elə 
əvvəlcə əsərin adını. 
Rossininin  əsəri  belə  adlanırmasına  səbəb 
ondan  əvvəl  Covanni  Paizellonun  belə  bir  süjetə 
müraciyət  etmiĢ  olması  idi.  Bundan  baĢqa  L. 
Benda  (1786),  Ġ  ġults,  N.  Ġzuar  (1797)  və 
baĢqaları bu mövzuda opera yazmıĢdılar. 
Bir  baĢqa  maraqlı  fakt  əsərin  ideası  ilə 
bağlıdır.  Rossini  hələ  1816-  cı  ildə  Arcintina 

---

www.kitabxana.net
 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 
2018 
 
Ağasəlim Pünhanoğlu
 
       
―Azərbaycan və dünya musiqi sənətindən‖
 
teatrı  qarĢısında  karnaval  ərəfəsində  bir  opera 
yazmaq  üçün  öhdəlik  götürür.  Lakin  senzura 
operanın bəstəkarın özü tərəfindən yazmıĢ olduğu 
liberettoya  izin  vermir.  Karnavala  az  vaxt  qaldı-
ğından  Rossini  mövcud  liberettolardan  birinə 
müraciət  edir.  Beləliklə  də  ―Sevilya  bərbəri‖ 
ideyası ortaya çıxmıĢ olur. 
Rossini Paizielloya izin üçün müraciyət edir 
və  o  da  gənc  bəstəkarın  uğursuzluğuna  əmin 
olaraq ona məmnunluqla razılıq verir. 
Payeziello bu dövrdə müxtəlif əsərləri ilə çox 
böyük uğurlar qazanırdı. Qısa bir arayıĢ verim ki, 
Rayeziello  1740-cı  ildə  italyada  anadan  olmuĢ,  o 
dövrlərdə  Ģan-  Ģöhrətli  bir  bəstəkar  idi.  Qüdrətli 
bəstəkar  1776-cı  ildə  II  katalina  tərəfindən 
Sankpeterburqa,  1802-ci  ildə  isə  Napoleon 
Bonapart 
tərəfindən 
Parisə 
dəvət 
olunur. 

---

www.kitabxana.net
 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 
2018 
 
Ağasəlim Pünhanoğlu
 
       
―Azərbaycan və dünya musiqi sənətindən‖
 
Sankpeterburqda  ġəhər  sarayında  8  il  çalıĢan 
Payeziello  məhz  bu  dönəmdə  özünün  Ģah  əsəri 
hesab olunan ―Sevilya bərbərini‖ yazır. 
Payeziello  o  dövrdə  çox  peĢəkar  sayılan 
bəstəkarlardan  idi.  Hətta  cəmiyət  arasında 
Niccolla  Piccinni,  Domenico  Cimarosa,  Pietro 
Guglielmi  və  s.  kütlə  tərəfindən  sevilən 
bəstəkarları  özünə  rəqib  bilməsi,  bu  rəqiblərə 
qısqanclıqla yanaĢması kimi fikrlər də dolaĢırdı. 
Yeni liberetto Ç. Sterbiniyə tapĢırılır. Ġnadla 
çalıĢaraq,  bəstə  və  instrumental  iĢləmələrini  13 
günə  bitirmiĢ  olur.  Operanın  primyerası  uğursuz 
keçir,  tamaĢanın  gediĢi  demək  olar  ki, 
Paiziellonun  pərəstiĢkarları  tərəfindən  pozulurdu. 
Lakin  ikinci  tamaĢa  daha  uğurlu  alınır.  Beləliklə 
də  primyera  uğursuzluğu  sonradan  tədricən 
populyarlığa yol açmıĢ olur. 

---

www.kitabxana.net
 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 
2018 
 
Ağasəlim Pünhanoğlu
 
       
―Azərbaycan və dünya musiqi sənətindən‖
 
Belə  ki,  opera  2  pərdəlidir,  hər  pərdədə  isə 
2səhnə var. 
I pərdə: 
əhvalat 18-ci əsrdə Sevilyada baĢ verir. 
I səhnə: 
Sevilya  küçəsində  sevgilisi  Rozina  üçün 
serenada  oxuyan  qraf  Almavivanı  musiqiçilər 
müĢayiət edir. Bu gözəl it. ―əəəə ridente in cielo‖ 
nəğməsidir.  Lakin  hər  Ģey  əbəsdir.  Rozina 
qəyyumu  doktor  Bartolonun  ucbatından  onlara 
cavab  vermə  bilmir.  Bundan  qıcıqlanan  qraf 
musiqiçiləri öz qulluqçusu Fiorello ilə yola salır. 
Bu  an  səhnə  arxasından  Ģən  bariton  səs  eĢidilir. 
Bu  özünü  öyən  və  Ģəhərdə  hamıya  gərəkli  olan 
bərbər  Fiqarodur.  Məlum  olur  ki  bərbər  və  qraf 
bir-birilərini  yaxĢı  tanıyırlar.  Qraf  bərbərə  pul 
verərək  ona  Rozina  ilə  evlənməsinə  kömək 

---