Byörnstyerne Martinus Byörnson
Yüklə 4,18 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 2018 Ağasəlim Pünhanoğlu
- Bəzən caiz, bəzən də vacib olan sənət
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2018 Ağasəlim Pünhanoğlu ―Azərbaycan və dünya musiqi sənətindən‖ miĢdir. C.Cabbarlının, S.Vurğunun, S.Axundovun, M.Ġbrahimovun, S.Rəhmanın, M.Hüseynin və baĢqa ədiblərin pyeslərinin musiqisini unudulmaz bəstəkarımız bəstələmiĢdir. Yaradıcılığının çiçəklənmə dövrü Azərbaycan musiqisinin inkiĢaf etdiyi zamanla üst-üstə düĢdüyündən onun yazdığı əsərlər nəinki Azərbaycanın, eləcə də dünya musiqisinin nailiyyətləri idi. Harmonik melodiyanın ifadə vasitələrindən istifadə edərək muğam cərgəsi üzərində pillələr quran Soltan Hacıbəyov "ġüĢtər" muğamını çox sevirdi və bir çox mahnı və operettalarında, simfoniyalarında ondan məharətlə istifadə edirdi. Bütün bunlardan sonra Soltan Hacıbəyov heç nə yazmasaydı, təkcə "Karvan" simfonik lövhəsi ilə musiqi tariximizdə əbədi qalası idi. "Karvan"da www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2018 Ağasəlim Pünhanoğlu ―Azərbaycan və dünya musiqi sənətindən‖ bəstəkar orkestr rəssamı kimi özünü göstərir. "Uvertüra"da isə alətlərin yüksək registrindən istifadə edərək, simli və ağac-nəfəs alətlər qrupuna fövri-cəld passajları, fiqurasiyaları tapĢırıb bayramsayağı, gözqamaĢdırıcı parlaq orkestr səslənməsi əldə edir." "Karvan"ın qəlbi körvəldən sədası gəldikcə göz önündə nələr canlanmır?! Adama elə gəlir ki, "Karvan" həmiĢə yolda olacaq, hər gələn nəslin ürəyinə yol tapacaq, ilk və əbədi sarvanının nurlu simasını həmiĢə göz önünə gətirəcək. Cəsarətlə demək olar ki, S.Hacıbəyovun yüksək peĢəkarlıqla yaratdığı əsərlər sırasında "Karvan" simfonik süitasının ayrıca yeri var. Bu bir sənət incisidir. "Karvan" xoĢ bir təsadüfün nəticəsində yaranıb… www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2018 Ağasəlim Pünhanoğlu ―Azərbaycan və dünya musiqi sənətindən‖ Musiqi Bəzən caiz, bəzən də vacib olan sənət Musiqi mətnlərin səs və ton ahəngi ilə ifasından ibarət bir sənətdir. Qurani-Kərimdə musiqi kəlməsi keçməmiĢ, əvəzinə ―təqanni‖ sözü iĢlədilmiĢdir. Musiqi haqda hökm verərkən məsələnin mahiyyətinə baxmaq lazımdır. Musiqi mahiyyətcə haram deyildir. Əgər bunları haram saysaq, tarix boyu Ġslam ölkələrində, xüsusən də, Osmanlının təkyə və mədrəsələrində müsəlmanların haram iĢlə məĢğul olduğunu iddia etmiĢ olarıq. Musiqi Ġslam alimləri tərəfindən dəfələrlə müzakirə edilən, haqqında yaxĢı və pis sözlər deyilən mövzulardandır. Musiqinin lehinə və www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2018 Ağasəlim Pünhanoğlu ―Azərbaycan və dünya musiqi sənətindən‖ əleyhinə göstərilən səbəblərə baxıb belə bir nəticəyə gəlmək olur ki, musiqi qəti Ģəkildə qadağan edilməmiĢ, əksinə, mübah sayılmıĢdır. Həqiqətən də Qurani-Kərimdə və Sünnədə musiqiyə qulaq asmağın haram olduğuna və musiqi dinləyənlərin günah qazanacağına dair heç bir dəlil yoxdur. Ancaq digər mübah əməllər kimi, musiqinin də harama vasitə edilməsinə icazə verilməmiĢdir. Sadəcə sözlərində üsyan, küfr, yaxud da ədəbsiz Ģeylər olan musiqinin ifa edilməsi və dinlənilməsi düzgün deyil. Bununla yanaĢı istər əvvəlki dövrlərdə, istərsə də müasir çağımızda musiqiyə bir seçim, ya da təqva məsələsi kimi yanaĢanlar da olub. Musiqiyə qulaq asmağı əyləncə hesab edənləri anlayıĢla qarĢılamaq lazımdır. www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2018 Ağasəlim Pünhanoğlu ―Azərbaycan və dünya musiqi sənətindən‖ Ġnsanın yemək, içmək kimi cismani ehtiyaclarını təmin eləməsi mübah (edilməsi və edilməməsi Ģəriətə görə caiz olan Ģeylər), bəzən də vacibdir. Bu düsturu əsas götürərək deyə bilərik ki, insanın mənəvi, incəsənət və estetik ehtiyaclarının təmin edilməsi məĢru və mübah olmalıdır. MəĢhur Ġslam alimlərindən birinin dediyi kimi, bəĢəri arzuları və Ģəhvət hissini körükləyən musiqi haramdır. Məhəmməd peyğənbərin yaĢadığı dövvrdə, «O dövrdəki mədəniyyət hadisələrini araĢdıran bir mərakeĢli ikicildlik əsər yazıb və bunun 20 səhifəsini musiqiyə aid edib. Orada həmin alim musiqinin haramlığı barədə bir söz deməyib. Qərb dünyasında musiqi daha çox inkiĢaf edib. Hətta Qərb sənətçiləri icad etdikləri klassik www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2018 Ağasəlim Pünhanoğlu ―Azərbaycan və dünya musiqi sənətindən‖ musiqi ilə sözdən istifadə etmədən bəzi əsərləri mükəmməl ifa edirlər. Bu əsərlərə qulaq asanlar göz yaĢlarını saxlaya bilmirlər. Alvarlı Efe həzrətləri ―Dörd gözəl‖ türküsü ifa olunanda oturub hıçqıra-hıçqıra ağlayarmıĢ. ―Nə üçün ağlayırsan?‖ – deyə soruĢanlara ―Çahar yari- güzini[1]anladır. Dörd gözəl – Əbu Bəkir, Ömər, Osman və Əlidir (r.anhum)‖, – cavabını vermiĢdir. Hər kəs məsələyə bu Ģəkildə yanaĢmaya bilər. Musiqinin mənası faydalı olmalıdır Hansı musiqi növü olur-olsun fərqi yoxdur, musiqidə önəmli olan mənanın güclü olmasıdır. Dolayısilə, mahnı və ya Ģərqinin ifası zamanı bir tərəfdən insani hislər cuĢa gəlməli, digər tərəfdən də musiqinin mətnindəki məna insanı düĢündürməlidir. Yəni mahnıda mövzu, səs, Yüklə 4,18 Kb. Dostları ilə paylaş:
|