Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr. Romanlar
Yüklə 7,81 Mb. Pdf görüntüsü
|
“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr. Romanlar. Povestlər”.
Ə
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu – www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 204
maskalanmağın əvəzini sonra artıqlaması ilə çıxdığını deyirdi. Culiyanın fikrincə, kiçik qaydalara əməl etmək böyük qaydaları pozmağa imkan yaradırdı. O, Uinstonu da dilə tutub bir axşamını ictimai-könüllü işə qurban verməyə razı salmışdı. Nəticədə Uinston ən təəssübkeş Partiya üzvləri kimi hərbi sursat hazırlığında iştirak edən könüllülərin siyahısına yazılmışdı. İndi həftədə bir dəfə canını dişinə tutub axşam saatlarını içərisində yel vurub yengələr oynayan, hər tərəfi bürümüş çəkic taqqıltıları ilə teleekranın aramsız musiqisi biri-birinə qarışan yarıqaranlıq emalatxanada keçirir, çox güman ki, bombaların partladıcı mexanizmində istifadə edilən hansısa kiçik dəmir parçalarını döyəcləyib əyirdi. Kilsənin zəng qülləsində görüşdükləri gün kəsik-kəsik söhbətlərinin arasındakı boşluğu doldura bildilər. Bürkülü bir günorta idi. Zənglərin üstündəki kiçik dördkünc otağın durğun, boğanaq havasında nəfəs almaq olmurdu. Hər tərəfə göyərçin zılının kəsif iyi hopmuşdu. Artıq neçə saat idi ki, kağız və çör-çöp qırıntıları ilə dolu tozlu döşəmədə oturub danışırdılar. Arada hərdən gah Uinston, gah da Culiya ayağa qalxıb otağın dar pəncərəsindən ətrafa baxır, kimsənin gəlib- gəlmədiyini yoxlayırdılar. Culiyanın iyirmi altı yaşı vardı. Otuz qızla birlikdə yataqxanada yaşayırdı. “Hər yerdən arvad iyi gəlir. Heç bilirsən bu arvadlara necə nifrət edirəm?!” - deyə sözarası yataqxananın dözülməz şəraitindən narazılığını dilə gətirmişdi. Əvvəlcədən də təxmin etdiyi kimi qız Ədəbiyyat Departamentində, roman yazan maşınlara texniki xidmət sahəsində işləyirdi. Güclü, lakin şıltaq elektrik motorlarına qulluq etmək xoşuna gəlirdi. İntellektual sahədə çalışmaq üçün Culiyanı kifayət qədər “ağıllı” saymamışdılar. Amma əlinin çevikliyinə, texnikadan yaxşı baş çıxardığına görə işini qiymətləndirirdilər. Romanların yazılması prosesini Plan Komitəsi tərəfindən direktivlərin verilməsindən tutmuş Son Redaktə Qrupunun tamamlama işlərinə qədər, bütün təfərrüatı ilə təsvir edə bilərdi. Böyük zəhmət bahasına yaranan hazır məhsul isə onu qətiyyən maraqlandırmırdı. “Oxumaq həvəskarı deyiləm”-deyirdi. Culiyanın təsəvvüründə kitab da alma cemi, yaxud çəkmə bağı kimi adi istehlak mallarından biri idi. 60-cı illərdən əvvəlki dövrlə bağlı yadında heç nə qalmamışdı. Tanıdığı adamlardan İnqilaba qədərki hadisələr haqqında yalnız bir nəfər-səkkiz yaşı olanda gözlənilmədən yoxa çıxan babası danışmışdı. Məktəbdə xokkey komandasının kapitanı olmuşdu. İki il dalbadal gimnastika üzrə birinciliyi qazanmışdı. Kəşfiyyatçılar dərnəyində bölük komandiri, Gənclərin Antiseks Liqasına qoşulmamışdan əvvəl Yeniyetmələr İttifaqının sahə katibi vəzifələrini tutmuşdu. Hər yerdə adı yalnız yaxşılığa çəkilmişdi. Onu hətta Pornosekdə (bu da inanılmış şəxslərə göstərilən etimadın təzahürü sayılırdı) işə cəlb etmişdilər. Pornosek Ədəbiyyat Departamentinin şöbələrindən biri idi. Prolların arasında yaymaq üçün ucuz pornoqrafiya nümunələri hazırlayıb çap edirdi. Qızın dediyinə görə, hətta əməkdaşlar özləri həmin şöbəni “Peyin Damı” adlandırırdılar. Culiya orada təxminən bir il işləmiş, “Yaddaqalan tarixçələr”, “Qızlar məktəbində bir gecə” kimi kitabların hazırlanmasında iştirak etmişdi. Bu kitabları mağazalara ağzı bağlı zərflərdə göndərirdilər. Proletar gəncliyi onu gizlincə alır, bir müddət qadağan edilmiş ədəbiyyatla tanışlıq sevincinin təəssüratı altında yaşayırdı. – O kitablarda nə yazılır? - deyə Uinston soruşdu. – Dəhşətli cəfəngiyyat. Həm də darıxdırıcı şəkildə. Cəmi altı süjet var. Sadəcə, hər dəfə ora- burasını dəyişdirirlər. Mənim işim yalnız kaleydoskopla bağlı idi. Son Redaktə Qrupunda heç vaxt olmamışam. Çünki, əzizim, hətta bu səviyyədə də ədəbiyyatdan başım çıxmır. Uinston təəccüb içərisində Pornosekin bölmə rəhbərlərindən başqa bütün işçilərinin cavan qızlar olduğunu öyrəndi. Çünki geniş yayılmış fikrə görə, qadınlarla müqayisədə kişilərdə cinsi instinkti nəzarətdə saxlamaq daha çətin sayılırdı. Onların təmasda olacaqları bu çirkabdan yoluxmaq ehtimalları daha böyük idi. “Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr. Romanlar. Povestlər”.
Ə
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu – www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 205
– Orada heç ərli qadınların da olmasını istəmirlər,-deyə Culiya sözünə davam etdi. Hesab edirlər ki, qızlar pak, təmiz varlıqlardır. Qarşında dayanan şəxs isə bunun tam əksi olan məxluqdur. Culiya ilk seksual təcrübəsini 16 yaşında, altmış yaşlı bir Partiya üzvü ilə yaşamışdı. Bir müddət sonra həmin şəxs həbsdən canını qurtarmaq üçün intihar etmişdi. “Çox düzgün seçim idi!”-deyə Culiya əlavə etdi. - Yoxsa istintaqda mənim adımı da dilindən çəkib qoparardılar”. O vaxtdan bəri müxtəlif kişilərlə gəzib-dolaşmışdı. Onun təsəvvürünə görə həyat çox sadə bir sxem üzərində qurulmuşdu. Sən yaxşı yaşamaq istəyirsən, “onlar” (Partiya üzvlərini nəzərdə tuturdu) isə buna imkan verməməyə çalışırlar. Onda sən də qaydaları bacardığın kimi pozmalı olursan. “Onların” yaxşı yaşamağa mane olmaq cəhdi Culiyaya özünün qaydaları pozmaq və ilişməmək istəyi qədər təbii görünürdü. Culiya Partiyaya nifrət edir, nifrətini də həmişə ən kəskin sözlərlə dilə gətirirdi. Lakin heç vaxt ictimai xarakterli tənqidə meyil göstərmirdi. Şəxsi həyatı ilə əlaqəli məsələlər istisna olmaqla, Partiyanın fəaliyyəti və təlimi Culiyanı qətiyyən maraqlanmırdı. Uinston gündəlik danışıq dilindəki tək-tük kəlmələrdən başqa, qızın Yenidil sözləri işlətmədiyinə də diqqət yetirmişdi. Qardaşlıq haqqında heç vaxt eşitməmişdi. Onun mövcudluğuna inanmaq istəmirdi. Partiya əleyhinə təşkil edilən, lakin uğursuzluğa düçar olacağı əvvəlcədən bilinən qiyam cəhdinə səfehlik kimi yanaşırdı. Culiyanın fikrincə, ağıllı iş qaydaları mənafeyinə uyğun şəkildə pozmaq və bu zaman sağ-salamat qalmağı bacarmaq idi. Uinston öz-özünə sual verirdi ki, görəsən İnqilab dövründə boya-başa çatan gənc nəslin sıralarında Culiya kimi çox şeydən xəbərsiz olan, Partiyanı torpaq, yaxud səma kimi əbədi, əzəli sayan, ona qarşı mübarizə aparmaqdansa, itin dişlərindən qurtardığına sevinən dovşan kimi gözdən yayınıb öz həyatını yaşamaq istəyənlərin sayı nə qədərdir? Evlənməkdən heç vaxt danışmırdılar. Bu o qədər əlçatmaz arzu idi ki, hədər yerə vaxt itirib müzakirə açmağa da dəyməzdi. Hətta Uinston möcüzə nəticəsində arvadından-Ketrindən xilas olsaydı belə, heç bir komitə onlara talelərini birləşdirməyə icazə verməzdi. Boş ümidlərlə yaşamağın mənası yox idi. – O qadın..., sənin arvadın necə adam idi?-deyə Culiya soruşdu. – Necə adam idi? Yeni dildə belə bir söz var: xoşgörülü. Bilmirəm, eşitmisənmi? Anadangəlmə mühafizəkar prinsiplərə etiqad edən, hətta xəyallarında belə həmin prinsiplərdən kənara çıxmağa qadir olmayan adamlar haqqında işlədilir. – Yox, dediyin sözü eşitməmişəm. Amma o tipli adamları yaxşı tanıyıram. Uinston ailə həyatından danışmağa başladı. Çox qəribə idi: Culiya danışdıqlarının bir çox mühüm məqamlarını əvvəlcədən bilirdi. Culiya ərinin əli toxunan zaman Ketrinin bədəninin az qala qıc olması, onu bərk-bərk qucaqladığı halda həm də sanki var gücü ilə özündən kənara itələməsi haqda elə dəqiq təsəvvürə malik idi ki, sanki qadının yerinə özü Uinstonla bir yatağa girmiş, aralarında olan hər şeyi özü yaşamış, özü hiss etmişdi. Belə məsələlərlə bağlı Culiya ilə söhbətin asan olduğunu dərhal başa düşmüşdü. Ketrinə gəldikdə isə, arvadı indi onun aləmində, iztirablı keçmişdən daha çox ürəkbulandıran xatirəyə çevrilmişdi. – Əgər bir məsələ olmasaydı, bəlkə hər şeyə dözərdim, - deyə Uinston Ketrinin hər həftənin eyni günü onu heç bir həzz duymadığı soyuq mərasimə məcbur etməsindən danışmağa başladı. - Özü də bu işə nifrət edirdi. Lakin məhz mühafizəkar münasibətinə görə heç vəhclə əsla ürəyindən olmayan bu istəyin qarşısını ala bilmirdi. Bilirsən, o işə necə ad qoymuşdu? Yox, heç təsəvvürünə də gətirə bilməzsən! – Bizim partiya borcumuz! - deyə Culiya fikirləşmədən cavab verdi. – Bunu haradan bilirsən? Yüklə 7,81 Mb. Dostları ilə paylaş:
|