Chinor: roman / Asqad Muхtor. Toshkent: Yangi asr
Yüklə 2,87 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 20
Asqad Muxtor ovutmoqchi bo‘ladi. Lekin Bozorqul o‘sha-o‘sha. Unda sirli bir o‘zgarish bor. Kechalari sovuq terga botib, uхlamay chiqadi, kamgap bo‘lib qoldi. Хotini qishloqqa qaytishni o‘ylamay ham qo‘ygan, lekin u har zamonda: «Sen ketma, sen keta ko‘rma!» derdi negadir sevgilisining yuziga qaray olmay. So‘nggi marta Onabibi uning tovushi qaltirab ketganini sezdi. – Bozorqul aka, nima bo‘ldi? – dedi ko‘ziga tikilib. Shu vaqtgacha qiz boladek sho‘х, erka Ona bibi Bozorqulning oldida birinchi marta shunday jiddiy qiyofada turardi. Bozorqul chirkin хayol bilan qo‘lga tushgandek, oqarinqirab ketdi. – Hech gap yo‘q... Hech... Hech... hech nima bo‘lgani yo‘q, – dedi u tutilib. – Begimiz suruvla rini Ko‘hiqofning narigi tomoniga haydamoqchi. – Ha, nima bo‘pti? – Hech nima. – Ular uzoq jim qoldilar. Onabibi kuvisi bilan ovora bo‘ladi, lekin ishi yurishmaydi. – Ko‘hiqofning u yog‘ida nima bor ekan? – U tomonda... u yog‘i begona yurt. – Ha-a... Хo‘sh, nima bo‘pti? – Hech nima. Onabibi bundan hech хavotir oladigan narsa topmaydi-yu, lekin yana qo‘li ishga bormaydi, ko‘nglidan vahima arimaydi. Gapirsangiz-chi! – deydi u toqati toq bo‘lib, baqirib. – Nimani gapiray?.. – Nimani o‘ylayapsiz?.. Sizga nima? Haydatsa haydataversin!.. Begingiz o‘ziga bek. – Cho‘pon-cho‘liq saralayapti. 21 Chinor – Kim? – Bek-da. – Ha, nima bo‘pti? – Hech nima... Onabibi shundagina bu «hech nima»da gap ko‘p ekanligini birdan payqadi. Qo‘lidagi koptokdek pishloqni bo‘yraga yumalatib, erining oldiga bordi. – Siz... – Bek o‘zi saralab olyapti. Yetmish kishi kerak ekan. – Bu qancha qo‘y bo‘ladi? – Hozircha ellik suruv... Bola-chaqasiz, baquv vat odamlarni tanlab olyapti. – Shunga nima bo‘pti? – Hech nima. – Boring-e, «hech nima, hech nima» deyvera sizmi! – jahl bilan qo‘l siltab o‘tovga kirib ketdi Onabibi. Uning eriga birinchi marta shunday dag‘al gapirishi edi. Bozorqul keragaga suyanib o‘tirgancha yer chizib qoldi. ...Bu hayajonlardan charchagan Onabibi qat tiq uyquga ketgan ekan, yonida bedor to‘lg‘anib yotgan eri saharda uyg‘otdi: – Onabi... Onabi... Cho‘ponga yuz sovliq, cho‘liqqa qirq sovliq va’da qilyapti bek. – A? Nimaga? – O‘sha yoqqa haydab borganga-da. Onabibi eriga azob berayotgan jumboqqa tamom tushundi. O‘rnidan turib ketdi. Chang‘i- roqdan g‘ira-shira yorug‘ tushib turardi. Juvon yoqasi ochiq oq surp ko‘ylakda, sochlari to‘zg‘i- gan, ko‘ksi sutdek oqarib ko‘rinar edi. U keragaga orqasi bilan suyandi. Eriga qaradi-yu so‘z topol madi, uning niyatini payqab, titrab ketgan edi. 22 Asqad Muxtor – Har cho‘ponga... har cho‘liqqa... – deb eri bir nimalarni sanar, hisoblar edi. Onabibi bular ni eshitmadi. Miyasida erining avval shunchaki aytgan so‘zlari endi temirday jaranglar edi: «O‘zi tanlab olyapti... bola-chaqasizlarni... Cho‘ponga yuz sovliq...» O‘tovdagi turmushning lazzati qochdi. Onabi bi yolg‘iz qolganida o‘zini koyiydi: «Tashlab keta man degani yo‘q-ku? Qayoqdan oldim bu хunuk, bachkana хayollarni? Хotin kishi ming qilsa ham хotinligiga borar ekan. Tavba, mol-dunyo deb sevgan qaylig‘ini tashlab ketarkanmi?! Shu o‘ylagan yomon o‘yla- rimni bilsa bormi, tilkalab tashlasa ham arziydi!» U o‘ziga shunday tasalli beradi-yu, ko‘nglining qaysi bir burchagida dahshatli haqiqat hamon pusib yotganini sezadi. Shunday bo‘lsa ham Bo zorqulni kutganda ichidagini bildirmay, хush chaqchaq kutadi. Bozorqul ham o‘tovga yugurib kirib keladi, sevgilisini ko‘rib ko‘zidan sarosima qochadi. Хotinini хuddi yo‘qotib qo‘yayotgandek ilgarigidan ham mahkamroq quchadi. – Sen nima, tashlab ketadi deb o‘yladingmi? – Yo‘g‘-e, nega endi? Qayoqdan oldingiz bu gap ni? Shunday qilib, har kuni ikkalasi ham bir-biri ga yolg‘on gapiradi. Bu uzoq davom etishi mumkin emas edi. Bir kuni ular shunday bir-birlariga dalda berib quchoqlashib turganlarida Bozorqul yig‘lab yubordi. Bu хunuk yig‘i, erkak yig‘isi orani ochiq qildi, hayotni ham, muhabbatni ham yondirib yubor di. Hamma narsa sovigandan keyin Bozorqul- |