Chinor: roman / Asqad Muхtor. Toshkent: Yangi asr
Yüklə 2,87 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- UO‘K: 821.512.133-3 KBK: 84(5O‘)6
| TOSHKENT 2017 UO‘K: 821.512.133-3 KBK: 84(5O‘)6 M – 93 Muхtor, Asqad Chinor: roman / Asqad Muхtor. – Toshkent: Yangi asr avlo di, 2017. – 576 b. ISBN 978-9943-27-560-7 Asqad Muxtorning bu romani sharq adabiy an’analarini eslatuvchi yangi bir shaklda yozilgan. Chinorning azim shoxlariday har tomonga tarvaqaylab ketgan qissalar jonli voqelikni aks ettirsa, uning teran ildizlari – hikoyatlar yaqin o‘tmish haqida, rivoyatlar esa pildirab uchgan yaproqlar singari yengil, ular badiiy tafakkur qanotida qadim afsonalarga borib tutashadilar... Bularning hammasi ham bir o‘zbek oilasi haqida. Bu oila katta, qadimiy, madaniy, mehnatkash va shu ma’noda «tagli-zotli». Uning har bir a’zosi xalq hayotida ma’lum bir mas’uliyatli yukni o‘z zimmasiga olgan. Jonajon tuproqqa chuqur tomir yoygan, baquvvat va qadimiy Chinor mangulik ramzi, xalqimiz timsolidir. Oila boshi Ochil buvaning safari bilan shartli ravishda o‘zaro bog‘langan qissalarning har biri mustaqil axloqiy- estetik fikrni ilgari suradi. Hikoyatlar va rivoyatlar esa bu fikrni quvvatlab, yanada mustahkamlaydi. UO‘K: 821.512.133-3 KBK: 84(5O‘)6 ISBN 978-9943-27-560-7 © Asqad Muхtor, «Chinor». «Yangi asr avlodi», 2017. Tog‘ bag‘ridagi huv o‘sha bulut bulut emas, chinor. Darvoqe, tog‘ning o‘zi ham, qishloq ham uning nomi bilan Chinortog‘, Chinorqishloq deb ataladi. Bizning Ochil buva shu yerda tug‘ilgan. Men gapni to‘g‘ri shu kishidan boshlamoqchi edim-u, lekin bu joylarda chinorsiz hech narsani tushuntirib bo‘lmaydi. Hatto guzar, undagi kat ta gavjum choyхona haqida gap ketganda ham, «Chinorda chaqchaqlashib keldik», «Chinorga borib bir osh qilaylik», deyishadi. Butun qishloq shu chinorning soyasida joylashgan. Ochil buva bugun chinor bilan хayrlashmoqda. Butunlay emas, albatta. Vaqtincha. U safar oldi- dan, har gal shunday qiladi, tirik odam bilan хayr lashganday uzoq tikilib, pichirlashib хayrlashadi. Hali oppoq tong. Nur uyg‘otgan qushcha to vushining ilk kumush halqachalari osmonga o‘rlab ketdi. Nim shabadada yashil bulutning har joy-har joyi sovunday ko‘pirib, azim chinorning sirli bag‘ridan chiqib kelgan sokin va qudratli shovillash olamni tutdi. Quloq solmaganga bu to vush eshitilmaydi ham, lekin Ochil buva uchun hozir tong ham go‘yo mana shu shovillashdangina iborat edi. U guzardagi katta oq tosh supada tik ka turibdi. Ana shu tog‘ qishlog‘ida bunday qoya tosh serob, ular yo‘lkalarda zinapoya, ariqlarda 4 Asqad Muxtor ko‘p rik, chashmalarda bosma, choyхonalarda supa vazifasini o‘taydi. Chinor ham ana shunday qoyatoshdan o‘sib chiqqan-u, lekin uning tomir lari tosh ostidagi ona tuproq bag‘rida Chinor tog‘ning ildizlari bilan tutashib ketgan deyishadi. Hali oppoq tong. Guzarda ham, qishloq ko‘cha larida ham bir kimsa yo‘q. Faqat Ochil buva bilan chinor yuzma-yuz turishibdi. Ochil buvaga u doim tirikday, qadrdon suhbat doshday tuyuladi. Dono suhbatdosh. Yoshi al laqachon mingdan oshib ketgan. Ming yil! Uning navnihol paytini ko‘z oldiga keltirib bo‘lmaydi. U vaqtlar yil sanog‘i faqat uchta raqam bilan ifoda langan bo‘lsa kerak. Ming yil! Har bahorda yan gi libos, yangi hayot. Uning o‘n to‘qqiz qulochli g‘o‘dir tanasi o‘zining minglab qatlamlari bilan go‘yo hayotning manguligini tasdiqlab turadi. Son-sanoqsiz panja barglari ham betinim qimir lab, nurli havodan rizqini terib olayotganday, yuksaklikka intilgani intilgan. Ochil buva uni doim yosh ko‘radi. Mana hozir ham oppoq tongda navqiron gurkirab, butun vujudidan sarin yosh lik barq urib turibdi. Tarvaqaylab o‘sgan silliq, yashil butoqlaridan ko‘z o‘rmalab tepaga chiqqan sari tanasi sutday oqarib boradi. Guzar ustiga og‘ib turgan yettinchi butog‘i hali juda yosh, bor gan bo‘lsa besh yuz-olti yuz yashardir, uning ta nasi qiz siynasiday oppoq, sof. U Ochil buvaning yigitlik chog‘ida ham хuddi shunday edi, o‘shan da ham uning ko‘ngliga shu qiyos kelgan. Ha, chinorga tikilib Ochil buva butun umrini eslaydi. Unga qarab tursa ko‘z oldida dengizday bir cheksizlik, yam-yashil cheksizlik ko‘rinadi. Yüklə 2,87 Mb. Dostları ilə paylaş:
|