Cübran X?lil Cübran
Yüklə 3,04 Mb. Pdf görüntüsü
|
202 o deyil, əslində, çaydı, dənizə axır və bizi də, tiri də özü ilə aparır”, – söylədi. Üçüncü qurbağa da öz sözünü deməyə tələsdi: “Hərəkət edən nə tir, nə də çaydır. Hərəkət bizim təfəkkürümüzdədir. Zira, fikirsiz heç nə hərəkət etmir”. Üç qurbağa həqiqətdə nəyin hərəkət etməsi barədə mübahisə açdılar. Mübahisə qızışsa da, bir-birinin üstünə qışqıran qurbağalar razılığa gələ bilmədilər. Onda onlar bayaqdan sükutunu qoruyaraq yalnız diqqətlə qulaq asan dördüncü qurbağaya müraciət etdilər ki, öz fikrini bildirsin. Dördüncü qurbağa söylədi: “Hər biriniz haqlısınız və heç biriniz də səhv demirsiniz. Hərəkət həm tirdə, həm suda, həm də bizim təfəkkürümüzdədir”. Üç qurbağa bundan bərk qəzəbləndi. Zira, onlardan heç biri bu fikirlə razılaşa bilməzdi ki, o, tam haqlı, qalan ikisi isə tam yalnış deyil. Bundan sonra qəribə bir şey baş verdi: üç qurbağa sözü bir yerə qoyaraq dördüncünü tirin üstündən suya itələdilər. 203 «DƏLİ. ONUN ŞEİR VƏ HEKAYƏTLƏRİ» kitabından Soruşursan, necə oldu ki, mən dəli oldum? Bu belə baş verdi: Çox-çox əvvəllər, allahların bir çoxu hələ doğulmamış, günlərin günü yuxudan oyanaraq anladım ki, mənim bütün maskalarım oğurlanmışdır. Yeddi maskanın yeddisi də. Özüm düzəltmişdim onları və geyinirdim yeddi həyatımda. Mən maskasız halda adamlarla dolu olan küçələrə çıxaraq qışqırmağa başladım: “Oğrular, oğrular, rəzil oğrular!” Məni görən kişi və qadınlar gülüşür, bəziləri isə hətta məndən qorxaraq evlərində gizlənirdilər. Mən bazar meydanına yetişəndə dama çıxmış bir oğlan qışqırdı: “Ay camaat dəliyə baxın!” Mən baxışlarımı ona tərəf qaldırdım və günəş birinci dəfə mənim yalın üzümdən öpdü. Birinci dəfə mənim yalın üzümdən öpdü və mənim ruhum gü- nəşə qarşı məhəbbətdən alovlandı. Və bir daha maska taxmaq istəmədim. Vəcdə gələrək qışqırdım: “Eşq olsun! Eşq olsun, mənim maskalarımı oğurlayan oğrulara!” Beləcə mən dəli oldum. 204 Dəlilikdə mən özümçün tənhalıq azadlığı və anlaşılmaz- lıq təhlükəsizliyi tapdım, zira, hər bizi anlayan adam, içimizdə nəyisə qula çevirmiş olur. Lakin təhlükəsizliyimlə öyünməyimə dəyməz. Həbsxana- dakı Oğrunun da digər oğrudan qorxacağı yoxdur. Dostum Dostum, mən sənə göründüyüm kimi deyiləm. Görüntüm – geydiyim paltardan başqa bir şey deyil. Bu paltar səbrlə toxu- nub və məni sənin sorğularından, səni isə mənim laqeydliyim- dən qoruyur. Dostum, içimdəki “mən” sükut evində yaşayır və orada da qalacaqdır, dərkolunmaz və əlçatmaz olaraq. Mən istəmirəm ki, sən mənim sözlərimə bağlanıb əməllə- rimə inanasan; zira, mənim sözlərim sənin səslə ifadə olunan fikirlərindən, əməllərim isə sənin həyata keçən ümidlərindən başqa bir şey deyildir. Sən deyəndə ki, “Külək Şərqə tərəf əsir”, mən də deyirəm: “Hə, külək Şərqə əsir”; zira, istəmirəm biləsən ki, fikrim küləyin yox, dənizin yanındadır. Sən mənim dənizdə üzən fikirlərimi anlaya bilməzsən. Və mən heç istəmirəm də ki, sən onları anlayasan. Tək qalmaq istəyirəm dənizdə. Sənin üçün gündüz olanda, mənim üçün gecədir; lakin onda da mən təpələrdə oynayan günortadan və vadi boyu sürüşən bənövşəyi kölgədən danışacam, zira, sən mənim qaranlığımın nəğmələrini eşitmək, qanadlarımın ulduzlara necə 205 çırpıldığını isə görmək iqtidarında deyilsən. Və mən gecə ilə tək qalmaq istəyirəm. Sən öz Cənnətinə yüksələndə mən öz Cəhənnəmimə eni- rəm – hətta sən keçilməz uçurumun o tayından məni “Rəfiqim, Yoldaşım!” – deyə haylayanda belə mən: “Yoldaşım, Rəfi- qim!” – deyə cavab verirəm sənə. Zira, istəmirəm ki, mənim Cəhənnəmimi görəsən – onun alovu gözlərini qarsıda bilər, tüs- tüsü isə boğar səni. Və bundan başqa mən öz Cəhənnəmimi o qədər sevirəm ki, qısqanıram sənə. Cəhənnəmdə tək qalmaq istəyirəm. Sən Həqiqəti, Gözəlliyi və Ədaləti sevirsən; və mən də sənin xətrinə bunun yaxşı iş olduğunu deyir və özümü onları sevən göstərirəm. Ürəyimdə isə sənin sevginə gülürəm. Lakin istəmirəm ki, sən mənim güldüyümü görəsən. Tək gülmək istəyirəm. Dostum, sən xeyirxah, ehtiyatlı və müdriksən, hətta de- yərdim ki, kamilliyin özüsən; və səninlə ünsiyyətdə mən də müdrik və ehtiyatlı danışmağa çalışıram. Əslində isə mən dəli- yəm. Sadəcə dəliliyimi maska altında gizlədirəm. Dəliliyimdə tək qalmaq istəyirəm. Dostum, əslində sən mənim dostum deyilsən, lakin bunu sənə necə anladım? Cığırlarımız ayrıdır bizim, əl-ələ addımla- saq da. Uyuq Bir gün uyuğa dedim: “Bu tənha tarlada durmaq yəqin ki, çox yorucu olar səninçün”. 206 O isə cavabında: “Qorxutmaq – bundan böyük və bundan dərin sevincmi var? Heç vaxt bezmərəm bu işdən”, – söylədi. Bir dəqiqə düşündükdən sonra: “Düz deyirsən; bu sevinc mənə də tanışdır”, – söylədim. O isə: “Bunu yalnız o kəs anlaya bilər ki, içi samanla dolmuş olsun”, – söylədi. Sonra mən ayrıldım ondan. Və başa düşmədim, bununla o mənə tərif demək istəyirdi, ya təhqir etmək. Bir il keçdi və uyuq bu vaxt ərzində filosofa çevrildi. Və mən bir də onun yanından keçəndə iki qarğanın onun papağında yuva qurduğunun şahidi oldum. Tülkü Sübh vaxtı kölgəsinə baxan tülkü dedi: “Bu gün nahara dəvə yeyəcəyəm”. Bütün səhəri dəvədən ötrü ora – bura vurnuxdu. Günorta bir daha gözü kölgəsinə sataşanda: “Heç siçan da bəd deyil”, – dedi. İki qəfəs Atamın bağında iki qəfəs var. Birində atamın tapşırığı ilə qulların Nineviya səhrasından tutduqları aslan, digərində isə adi, mahnı oxuya bilməyən sərçə. Və hər gün sübh çağı sərçə aslanı salamlayır: “Sabahın xeyir, məhbəs yoldaşım!” Yüklə 3,04 Mb. Dostları ilə paylaş:
|