Davlat va huquq
Yüklə 2,05 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- MEHNAT QONUN HUJJATLARINING MANBALARI
| Mehnat huquqi —
mehnat faoliyati jarayonida vujudga keladigan odamlar orasidagi munosabatlarni tartibga soladigan huquq sohasidir. Mehnatga oid munosabatlar — kishilar orasidagi muno - sabatlar bo‘lib, mehnat faoliyati jarayonida yuzaga keladi va belgilangan mehnat tartibiga bo‘ysunishga asoslanadi. 100 MEHNAT TO‘G‘RISIDAGI QONUNLARNING VAZIFALARI Odamlar hayoti va rivojlanishi uchun zarur bo‘lgan hamma narsa mehnat bilan yaratiladi. Bundan jamiyat va alohida har bir insonning hayotida mehnat- ga oid munosabatlar o‘ynaydigan rol yaqqol namoyon bo‘ladi. Mehnat jarayoni da vujudga keladigan ijtimoiy munosabatlarni tartibga solmay, mehnat unumdorligini hamda ishlayotganlarning moddiy va madaniy darajasini oshirib bo‘lmaydi. Shunday qilib, mehnat to‘g‘risidagi qonun hujjatlarining vazifalari: — ishga qabul qilish tartibini muvofiqlashtirish va mehnat shartnomasini bekor qilish; — adolatli va xavfsiz mehnat sharoitlarini yaratish; — xodimlarning mehnat huquqlarini himoya qilish; — mehnat qilayotganlarning sog‘lig‘ini muhofaza qilish; — mehnat va umuman butun ishlab chiqarish samaradorligini ta’minlash; — mamlakatning butun aholisi moddiy va madaniy darajasini yaxshilash hisoblanadi. MEHNAT QONUN HUJJATLARINING MANBALARI Mehnat huquqining negiz bo‘luvchi manbalari Konstitutsiya va Mehnat kodeksi, ularning amal qilishi butun O‘zbekiston Respublikasi hududiga tatbiq etiladi hamda Inson huquqlari umumjahon deklaratsiyasi (23-modda), Xalqaro Mehnat Tashkilotining konvensiyasi (2-modda), respublika Prezidenti farmon - lari, qonunlar va Vazirlar Mahkamasining qarorlari, bosh, sohaviy va boshqa kelishuvlar hamda jamoa shartnomalari hisoblanadi. Mehnat huquqining xususiyati shundan iboratki, amalda har qanday masa - la, agar bunday qaror Mehnat kodeksi qoidalariga zid bo‘lmasa va xodimning ahvolini yomonlashtirmasa, mehnat shartnomasi (kontrakti) asosida hal etilishi 101 mumkin. Aks holda kontrakt noqonuniy hisoblanadi. Misol uchun, aksiyador - lik jamiyatida 9 soat davom etadigan ish kuni belgilangan bo‘lsa, bu mehnat to‘g‘risidagi qonunlarning buzilishi hisoblanadi. Yüklə 2,05 Mb. Dostları ilə paylaş:
|