Dərs vəsaiti / metodik vəsait

“Azərbaycan Respublikasında 2010-2014-cü illərdə turizmin
inkişafına dair Dövlət Proqramı” 
Prezident tlham Əliyevin 6 aprel 
2010-cu il tarixində imzaladığı sərəncamla təsdiq edilmişdir və bu 
proqram turizm sahəsində bütün istiqamətlərdə məqsədyönlü 
tədbirlərin həyata keçirilməsini nəzərdə tutur. [4]
Müasir mərhələdə Azərbaycan turizminin rastlaşdığı 
problemlər (əsas istirahət mərkəzlərinin özəlləşdirilməsi, yeni 
yaradılmış çoxsaylı xırda turizm firmalarının bazar iqtisadiyyatı 
şəraitində rəqabət qabiliyyətli 
olmaması)
mövcuddur.
Dünya əhalisinin sürətli artımı, insanların gəlirlərinin 
yüksəlməsi, dünya üzrə o cümlədən, Azərbaycanda da yoxsul- 
lugun azaldılması proqramının və davamlı inkişaf konsep­
siyasının həyata keçirilməsi istirahətin geniş yayılmış növlərindən 
biri olan turizmin gələcəkdə də inkişaf edəcəyinə əminlik yaradır. 
Bu isə, turizm sənayesinin tərkibinə daxil olan istirahət təşkil 
olunmuş müəssisələrdə (sanatoriya, istirahət evi, pansionat, turist 
bazaları və s.) yüksək 
səviyyəli 
kompleks 
xidmətlərin 
göstərilməsini, həmçinin mehmanxana, motel2, kempinq3, iaşə 
müəssisələri və tamaşa müəssisələrin təklif etdikləri birdəfəlik 
xidmətləri daim diqqət mərkəzində saxlamağı tələb edir.
6
Nəqıliyyat müstəqil sahə olmaqla turizm sənayesinə daxil 
deyildir, lakin turistlərə göstərilən xidmətlər baxımından aparıcı 
mövqe tutur. Nəqliyyatın işində kifayət qədər pay sərnişin 
daşınmalarına məxsusdur ki, sərninişinlərin arasında nəzərə 
çarpacaq yeri turistlər tuturlar.
Azərbaycan Respublikasında turistlərə mğvcud bütün növ 
nəqliyyat xidmətləri lazımi səviyyədə deyil. Beləki, turistlərə 
avia
ilə (təyyarə), 
avtomobil 
(avtobus) xidmətləri göstərilsə də, kirayə, 
avtomobil, dəmiryolu, dəniz və çay nəqliyyatı xidmətlərindən 
istifadə o qədər də ürəkaçan deyil. Bu problemlərin aradan 
qaldırılması üçün təxirəsalınmaz tədbirlərin görülməsinə ehtiyac 
vardır. Son zamanlar müəyyən işlər görülsə də, turizm sferasında 
nəqliyyatın iştirakından səmərəli istifadə üçün elmi, praktiki 
tədqiqatlar aparılmalıdır.
Turizm ölkəmizdə inkişaf etdikcə, bəzi bölgələrdə, 
rayonlarda turizm sənayesi 
ayrıca bir sahəyə, ixtisaslaşmış 
təsərrüfata çevrilir ki, bu isə ictimai təsərrüfatın digər sahələrinin 
istehsal ixtisaslaşmasına ciddi təsir göstərir, tik növbə də, kənd 
təsərrüfatının istehsal ixtisaslaşması dəyişir. Müvəqqəti əhalinin 
xeyli axıb gəlməsi nəticəsində onlann ümumi qida məhsullarına 
tələbatı artır. Kənd təsərrüfatı məhsullarının yerli bazarı 
genişlənir, onlara turizm rayonu hüdudlarında təlabat yüksəlir. 
Kənd təsərrüfatinın ixtisaslaşmasına