Ümumtəhsil fənləri üzrə dərsliklərin, dərs vəsaitlərinin və
digər tədris vasitələrinin elmi-metodiki monitorinqi şöbəsi
Azərbaycan Respublikasının
Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyası
Ümumtəhsil məktəblərində istifadədə olan 8-ci sinif
“Azərbaycan dili”
dərslik komplektində verilmiş
materiallara dair
İLKİN RƏY
Respublikanın ümumtəhsil məktəblərinin
8-сi sinifləri üçün “Azərbaycan dili” dərslik
komplekti
Müəlliflər:
Tofiq Hacıyev
Samirə Bektaşi
Mehriban Vəliyeva
Yeganə Hüseynova
Bakı: Şərq-Qərb - 2015.
Məzmun xətləri:
1. Dinləyib-anlama və danışma
2. Oxu
3. Yazı
4. Dil qaydaları
məzmun xətləri üzrə
6
əsas və
19
alt standartın
reallaşdırılmasına yönəlmişdir.
Məzmun xətləri üzrə əsas və alt
standartlar
1. Dinləyib-anlama və danışma
1.1. Dinlədiyi fikri anladığını nümayiş etdirir.
1.1.1. Suallar verməklə dinlədiyi fakt və hadisələr barədə özünün fikir
və mülahizələrini dəqiqləşdirir.
1.1.2. Dinlədiyi fikrin məntiqiliyini əsaslandırır.
1.2. Şifahi nitq bacarıqları nümayiş etdirir.
1.2.1. Auditoriyanın səviyyəsinə uyğun ifadə forması seçir.
1.2.2. Əlavə materiallardan istifadə etməklə nitqini zənginləşdirir.
1.2.3. Nitq etiketlərindən məqamında istifadə edir.
1.2.4. Müzakirələrdə deyilmiş müxtəlif mövqeli fikirləri
ümumiləşdirir.
Məzmun xətləri üzrə əsas və alt
standartlar
2. Oxu
2.1. Mətndə tanış olmayan sözləri mənimsədiyini nümayiş etdirir.
2.1.1. Tanış olmadığı söz və ifadələrin mənasını müvafiq qarşılığını
tapmaqla şərh edir.
2.1.2. Həqiqi və məcazi mənalı söz və ifadələrin mənasını nümunələrlə
şərh edir.
2.2. Mətnin məzmun və strukturunu mənimsədiyini nümayiş etdirir.
2.2.1. Söz sırasını, cümlələr və abzaslar arasında əlaqəni gözləməklə
mətni oxuyur.
2.2.2. Mətnin hissələri arasında əlaqəni şərh edir.
2.2.3. Mətndəki fakt və hadisələri real həyatla müqayisə edir və
əlaqələndirir.
Məzmun xətləri üzrə əsas və alt
standartlar
3. Yazı
3.1. Rabitəli yazı vərdişlərinə yiyələndiyini nümayiş etdirir.
3.1.1. Mövzuya uyğun müxtəlif tipli (nəqli, təsviri,
mühakimə) mətnlər yazır.
3.1.2. Sitatlardan istifadə etməklə fikir və mülahizələrini
qüvvətləndirir.
3.1.3. Mətnin hissələri, abzaslar və cümlələr arasında əlaqəni
gözləməklə yazıya düzəlişlər edir.
3.1.4. Müxtəlif əməli yazılar (arayış, protokol) yazır.
Məzmun xətləri üzrə əsas və alt
standartlar
4. Dil qaydaları
4.1. Dil qaydalarını mənimsədiyini nümayiş etdirir.
4.1.1. Sadə cümlənin növlərini fərqləndirir.
4.1.2. Söz və söz birləşmələrinin sintaktik vəzifəsini müəyyən edir.
4.1.3. Həmcins üzvlər, əlavələr, xitab və ara sözlərlə bağlı durğu
işarələrindən istifadə edir.
4.1.4. Həmcins üzvlərdə şəkilçilərin yazılış qaydalarına əməl edir.
Ümumi təhsili həyata keçirən bütün təhsil
müəssisələrində istifadədə olan dərslik, dərs vəsaiti
və digər tədris vasitələrinin elmi-metodiki
monitorinqi 5 parametr üzrə həyata keçirilir:
1. Məzmunun işlənməsi baxımından
2. Dil və yazı üslubu baxımından
3. Dizayn və bədii tərtibat baxımından
4. Tapşırıqların elmi-metodiki uyğunluğu baxımından
5. “Müəllim üçün metodik vəsait”in (MMV-nin) məzmununun
işlənməsi baxımından
Parametrlər üzrə monitorinq meyarları
1. Məzmunun işlənməsi baxımından
1.1. Təhsil proqramı (kurikulum) standartlarına uyğunluğu
1.2. Materialların elmiliyi və müasir elmi baxışlara
uyğunluğu
1.3. Materialların elmi-metodiki baxımdan mübahisə
doğurmaması
1.4. Mövzular üzrə məqsədlərin dəqiqliyi, hər alt standartın
reallaşdıracağı bacarığın məqsədə çevrilməsinin
mümkünlüyü
1.5. Materialların verilişində sadədən mürəkkəbə prinsipinin
gözlənilməsi
Parametrlər üzrə monitorinq meyarları
1. Məzmunun işlənməsi baxımından
1.6. 45 dəqiqə vaxt baxımından mövzunun dərsin məqsədinə
nail olmağa imkan verməsi
1.7. Materialların şagirdin müstəqil təliminə imkan verməsi
1.8. Verilən nəzəri materiallarla müstəqil təlimi inkişaf
etdirən fəaliyyət xətləri arasında mütənasibliyin
gözlənilməsi
1.9. Fəndaxili və fənlərarası inteqrasiya
1.10. Materialların seçilməsində didaktik tələblərin (tətbiq-
yönümlük, nəticəyönümlük, tərbiyəvilik) nəzərə
alınması
Dostları ilə paylaş: | 
