E L E K T R O N
B I Z N E S
nəticələr əldə etmişlər. Rusiyada elektron birjaların inkişafına maneə
törədən ən vacib amil regionlarda rabitənin keyfiyyətsiz olmasıdır. Rusiyada
elektron biıjalann yaradılmasında regionların rəhbərləri yaxından iştirak
edirlər. Çünki bu, regionun iqtisadiyyatına birbaşa təsir edən məsələdir.
7 6
E L E K T R O N
B I Z N E S
PORTALLAR
IBM mütəxəssislərinin təklif etdiyi tərifə görə, portal (Portal və ya
piştağ) dedikdə, İnsanlar arasında qarşılıqlı fəaliyyət imkanı yaradan və
həmçinin, öz maraqlarına uyğun İnformasiya və proqramları tapmağa
imkan verən şəxsləndirilmiş və sazlana bilən Interfeys təmin edən əlavə
nəzərdə tutulur. Hələ bir-neçə il əvvəl lazımi informasiyanı əldə etmək üçün
kitabxanalara getməyə, sorğu kitablarını tapmağa və vərəqləməyə,
kimlərəsə zənglər etməyə və kimlərləsə görüşlərə getməyə külli miqdarda
vəsait, qüvvə və vaxt sərf etmək lazım gəlirdi. Bu gün konkret fəaliyyət üçün
lazım olan informasiyanı almaq üçün mausun düyməsini bir-neçə dəfə
sıxmaq kifayətdir. Müasir menecerlər lazımi informasiyanı lazımi anda
minimal vaxt sərfi ilə almaq imkanından istifadə etməyə cəld uyğunlaşırlar.
Lakin bu prosesin neqativ tərəfi də vardır. Belə ki, informasiyanın miqdarı o
qədər sürətlə artır ki, onun iriləşdirilməsi probleminin həlli və səmərəli
istifadə formasında təqdim edilməsinin təmin edilməsi ön plana keçir.
Portal nisbətən yeni konsepsiyadır. Buna görə də bu terminin
bir-neçə izahı vardır. Bir qayda olaraq, portal müəyyən auditoriya üçün
nəzərdə tutulan informasiyanın birləşdirilib xüsusi təşkil edilmiş şəkildə
təqdim edilməsini reallaşdırır. Bu informasiya müxtəlif mənbələrdə, o
cümlədən, müxtəlif informasiya serverlərində, korporativ və ümumistifadəli
verilənlər bazalarında, tətbiqi sistemlərdə törəyir və universal müştəri
tərəfindən istifadə edilir. Qayda üzrə, universal müştəri portala susma
rejimində müraciət edir.
7 7
E L E K T R O N
B I Z N E S
Portalın işlənib hazırlanması təkcə proqram sistemlərinin qurulması
texnologiyaları sahəsində biliyin olmasını deyil, həm də predmet oblastına,
istifadəçi kontingentinə və onların informasiyaya tələbatlarının
xüsusiyyətlərinə yaxşı bələd olmağı tələb edir. IDC, Delphi Group və Adventis
kimi məsləhətçi şirkətlər öz müştərilərinə portalın funksiyalarını və qurulma
qaydalarını düzgün təyin etməkdə və portal hazırlayıcı mütəxəssis
seçməkdə kömək etmək üçün tez-tez xüsusi proqramlar işləyib
hazırlayırlar.
Portal daxili və xarici informasiya resurslarına vahid formalı müraciəti
təmin edir. Portalın təyinatı şirkət əməkdaşlarının müvafiq kontingenti üçün
şəxsləndirilmiş pəncərə formalaşdırmaqdan ibarətdir ki, bu da biznes
məqsədi ilə lazımi informasiyaya baxmağa və əldə etməyə İmkan verir.
Beləliklə, portal - İnternetə və ya İnternet texnologiyaları ilə qurulmuş
korporativ şəbəkəyə daxil olmaq üçün əsas nöqtədir (limandır, qapıdır).
Portal istifadəçilərin daxil olduğu ilk informasiya serveridir. Portalın əsas
xüsusiyyəti:
İnformasiyanın
münasib
rubrikalaşdırılması
və
xülasələşdirilməsi, verilənlər bazaları ilə əlaqə, konkret istifadəçiyə
profilləşdirilmiş yeniliklərin və xidmətlərin təqdim edilməsi, elektron poçt
xidməti, müəyyən profilli İnformasiya serverləri kataloquna müraciətin
təmin edilməsi, axtarış mexanizminin mövcud olması kimi inteqrasiya
edilmiş xidmətlərin mövcudluğudur.
Əhatə etdiyi auditoriyanın ölçüsünə və təqdim etdiyi informasiyanın
genişliyinə görə portallar aşağıdakı növlərə bölünür:
•
Korporativ portallar;
•
İnformasion portallar;
•
Kommersiya portalları;
7 8
E L E K T R O N B İ Z N E S
•
Fərdi portallar.
Korporativ portallar dar auditoriyaya (Şirkətin əməkdaşları, sifarişçiləri
və partnyorlarından ibarət auditoriya) geniş məzmunlu informasiya
(Şirkətin biznesinin müxtəlif aspektlərinə və bunlarla sıx əlaqəli sahələrə aid
informasiya) təqdim edir. Korporativ portal ən azı aşağıdakıları əhatə
etməlidir:
•
İnformasiya axtarışı vasitələri;
•Təsnifiəşdiricilər;
•Tətbiqi sistemlərlə qarşılıqlı fəaliyyət vasitələri;
•
Müraciət hüququnun idarə edilməsi vasitələri;
•
Konkret istifadəçi ehtiyacları üçün sazlamaq imkanı.
İnformasion portallar yalnız İnternet istifadəçilərinin sayı
ilə məhdudlaşan auditoriya üçün ən geniş məsələlər dairəsi üzrə
informasiya təqdim etməkdən ötrü nəzərdə tutulmuşdr.
Kommersiya portalları geniş auditoriyaya hər hansı maraq sferasına
aid olan informasiyanı kommersiya əsasında təqdim edir (satır).
Fərdi portallar maraqlı şəxslərin məhdud dairəsi üçün konkret
spesiflkasiyalı tematikanın işıqlandırılmasıdan ötrü nəzərdə tutulmuşdur.
Korporativ portallar. Korporativ portalların işlənib hazırlanması və
dəstəklənməsi ilə məşğul olan mütəxəssislər arasında belə bir fikir geniş
yayılmışdır ki, yaxın illərdə bu tip portalların tətbiqinə güclü investisiya
qoyulacağını gözləmək lazımdır. -Korporativ portallar son istifadəçilərin
korporativ şəbəkə əlavələrinə və informasiya resurslarına eyni cür və
profıiləndirilmiş əlçatanlığını idarə edir. Portalın tərkibinə təhlükəsizliyin
təmin edilməsinin sınanmış və müşayiət edilən vasitələri, müştəri
sistmələrinin inzibatçılıqetmə və birgə
7 9
Dostları ilə paylaş: |