Dərslik kimi tövsiyyə edilmişdir. B a k I 1 Redaktoru: Rəy verənlər Dizayner: Naşir
Yüklə 2,26 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- E L E K T R O N B I Z N E S
E L E K T R O N B I Z N E S sorğunu təmin edən verilənləri müştəriyə qaytarır. Şəbəkə VBİS-i fərdi VBİS-dən məhz bununla fərqlənir. Belə ki, fərdi VBİS-də axtarılan verilənlərin saxlandığı fayla sorğu alınan kimi, həmin fayi şəbəkə İlə bütünlüklə müştərinin kompüterinə ötürülür ki, burada da istifadəçi krlterlsi üzrə verilənlər seçilir. Bu sorğuların əksəriyyətində verilənlərin cəmi 1%-i seçilir, lakin şəbəkə trafıkl olduqca yüksək olur ki, bu da arzuolunmaz haldır. Çünki şəbəkə lazımsız verilənlərin ötürülməsi ilə yüklənir. İstifadəçilərin sayı çox olduqda şəbəkə tıxacı qaçılmaz olur. Konkret hesablayıcı sistemdə müştəri ilə server arasında əlaqə müxtəlif üsullarla gerçəkləşdirilə bilər. Belə ki, bu məqsəd üçün lokal hesablayıcı şəbəkə vasitələrindən, məsələlərarası əlaqələrin təşkili üsulundan, məsələn, birgə istifadə edilən yaddaşdan və ya elektron poçtdan istifadə etmək mümkündür. Lakin yüksək səviyyə arxitekturası əlaqə yaratmaq üsulundan asılı olmamalıdır. Bu arxitektura şəffaf rekonfiqurasiyanı (Xarici görünüşün dəyişilməsi) və hətta müştəri ilə server arasında əlaqə interfeysini təmin edən proqramların yerdəyişmələrini dəstəkləyir. Bu isə o deməkdir ki, əlaqə yaratmaq üsulunun dəyişilməsi tətbiqi proqramları və VB-nin emalı proqramlarını dəyişdirmir. Bu halda müştəri ilə serverin şəbəkənin müxtəlif düyünlərində yerləşməsi məcburi deyildir. İNFORMASİYA SERVERLƏRİ VƏ UNİVERSAL MÜŞTƏRİLƏR İnternet texnologiyalarının təməlində duran əsas ideyalardan biri universal müştəri və informasiya serverləri 1 2 9 E L E K T R O N B I Z N E S konsepsiyasıdır. Universal müştərinin (brauzerin) serverlərlə qarşılıqlı fəaliyyəti vahid HTTP (Hipermətnin ötürülməsi protokolu^ protokolu üzrə, sənədin izahı və vizuallaşdırılması isə HTML hipermətnin pərakəndə (səpələnmiş) yerləşdirilməsi dili^ dilinin köməyi ilə təmin edilir. Nə protokolu, nə də HTML dili müştərinin proqram təminatının İcra edildiyi platformadan asılı deyildir, internet texnologiyaları üçün xarakterik olan müştəri yalnız axtarış, formatlaşdırma və informasiyaya baxış vasitəsidir. Yəni müştəri biznes məntiqini reallaşdıran alqorltmlərlə bağlı funksiyaları yerinə-yetirmir. İnformasiya serverinin funksiyası - sorğuya uyğun hipermətn sənədinin səhifələrini müştəriyə ötürməkdən ibarətdir. İnformasiya serverinin funksionallığı və səmərəliliyi səhifələrin formalaşdırılması texnologiyasından əhəmiyyətli dərəcədə asılıdır. Səhifələrin formalaşdırılmasında iştirak edən proseslərin ayrılması (bölünməsi, parçalanması) verilənlərin emalının paylanmış təşkilinin səmərəli üsuludur. Proqram- aparat resurslarının düşünülmüş ayrılması (bölünməsi, parçalanması) müxtəlif istismar variantları üçün informasiya serverinin məhsuldarlığının yüksək səviyyəsinə nail olmağa imkan verir. İnternetdə ikiəlaqəli və çoxəlaqəli sistemlərdən istifadə edilir. İkiəlaqəli sistemdə informasiya serveri müştəri ilə birbaşa qarşılıqlı fəaliyyətdə olur. Çoxəlaqəli sistemdə müştəri informasiya serveri ilə və ya tranzaksiya serveri ilə, bu İsə, öz növbəsində, verilənlər bazası serveri və ya proqram əlavələri serveri ilə qarşılıqlı fəaliyyətdə ola bilir. Çoxəlaqəli sistemdən istifadə edildikdə düyünlərə düşən yükün yenidən paylanması imkanından yararlanmaqla sistemin çevikliyini artırmaq və bununla da sistemin işləkliyini yüksəltmək mümkün olur. 1 3 0 E L E K T R O N B I Z N E S Universal müştərinin funksionallığının serverlə əks- əlaqənin yaradılması yolu ilə genişləndirilməsi üçün Java dilindəki apIetlərdən İstifadə edilir. ApIet - serverdə universal bayt-kodda saxlanan və müştəri tərəfindən sonrakı interpretasiya (şərh) üçün yüklənən tətbiqi proqramdır. Kodun interpetasiyası universal müştərinin (brauzerin) proqram təminatında yaradılmış virtual Java-maşın vasitəsilə həyata keçirilir. QEYl>. (ingiliscə appiet) appiication sözündən əmələ gəlmədir, əlavə (qoşma) və kiçiltmə şəkilçiləri (let) sözbirləşməsindən yaranmışır) dedikdə əsas qoşmadan kənarda, heç bir mənası olmayan məhdud bir məsələnin, mötəbər əlavəyə malik olan başqa kontekst ilə birgə işləməsi başa düşülür. Appiet müstəqil olmayan proqram təminatı komponentindən ibarətdir. ____________ Verilənlərin emalı sistemlərinin inkişafının növbəti məntiqi mərhələsi müştəri-server texnologiyaları ideyalarının daha yüksək abstrateiya səviyyəsinə keçirilməsindən ibarətdir. Bu, VBİS-in idarə etdiyi verilənlərə universal müştəri mühitindən müraciətin mümkünlüyüdür. Müəssisələrin böyük əksəriyyəti üçün İnternet/İntranet infrastrukturuna inteqrasiya olunmaqdan ötrü müəyyən informasiya massivləri, verilənlərlə işləyən informasiya sistemləri mövcud olmalıdır. İnformasiya serverinin proqram təminatı kənar verilənlərin təqdimatını və İstifadəçi interfeysini standartlaşdırır, VBİS isə verilənlərin saxlanmasını və idarə edilməsini təşkil edir. İstifadəçi kompüterində qurulacaq yeganə proqram və istifadəçinin öyrənməli olduğu yeganə proqram universal 1 3 1 Yüklə 2,26 Mb. Dostları ilə paylaş:
|