ranmaq şəraiti, onların müəyyən edilmiş ekoloji və təbiəti mühafizə
qaydalarına uyğun olması ekoloji sertifikasiyada əsas amillərdən
biridir. Tullantıların ekoloji sertifikasiya proseduru onların bütün
növlərinə aiddir: kənarlaşdırılma, anbar- laşdırılma, emal,
utilizasiya, saxlama, nəqletmə (daşıma), basdırılma və s.
Təbii ehtiyatların ekoloji sertifikasiyasına onların iş-
ləmnəsi (istismarı) dövründə ehtiyac yaranır. Çünki təbiətdən
istifadə prosesində ətraf mühitin çirklənməsi təhlükəsi ortaya çıxır.
Belə hallarda ekoloji sertifikasiya müqavilələrində və təbiətdən
kompleks istifadə lisenziyalarında təsbit edilmiş ekoloji
təhlükəsizliyə tələblər artırılmalıdır.
Ekoloji sertifikatlaşma sistemi təbiətdən istifadədə
iqtisadi həvəsləndirmənin vasitələrindən biri olmalıdır. Ekoloji
sertfikasiya dövlət lisenziyasının verilməsi rnəsələsinə baxılarkən
əsas götürülməlidir və təbiətdən istifadə hüququ müsbət həll
edilməlidir, eləcə də imtiyazlı kredit verilməsində və vergi
tutulmasında da sertifikatlar əsas rollardan birini oynamalıdır.
Ekoloji sertifikatın maliyyələşdirilməsi iki mənbədən
həyata keçirilir. Dövlət maliyyələşdirilməsinin qayda və tövsiyələri
hazırlanarkən, dövlət yoxlaması və nəzarəti aparı- larkən, dövlət
reyestri əsnasında həyata keçirilir. Məcburi ekoloji sertifikasiya
üzrə işlərin ödənilməsi sifarişçi tərəfindən aparılır və bu məbləğ
məhsulun maya dəyərinin üstünə gəlir.
Özünüyoxlama sualları
1.
Təbiətdən istifadənin idarəedilməsi qarşısında qoyulan məqsəd və
vəzifələr nədən ibarətdir.
2.
Təbiətdən istifadə sferasında dövlət idarəetmə prinsipləri
hansılardır.
3.
Dövlət idarəetmə orqanlarının ekoloji sferada vəzifələri
hansılardır.
159
4.
Lisenziyalaşdırmanm inzibati-hüquqi, iqtisadi idarəetmədə yeri.
5.
Xüsusi lisenziyaların məzmunu nədən ibarətdir.
ö.Ekoloji sertifikatlaşdırma sisteminin əsas vəzifələri hansılardır.
y.Ekoloji sertifıkatlaşdırmanm dövlət sisteminə hansı strukturlar
daxildir.
S.Sertifikatlaşdırma aparan iştirakçılar hansı məsuliyyəti
daşıyırlar.
160
Ədəbiyyat
Azərbaycan dilində
Azərbaycan Respublikasının Meşə məcəlləsi. Azərbaycan
Respublikasının Su məcəlləsi. B.,1998.
Audit. V.T.Novruzovun elmi redaktorluğu ilə. B.,2001. Göyçaylı
Ş.Y., Mikayılov N.K., Abdullayev R.B. və b. Ətraf mühiti mühafizə
və təbii ehtiyatlardan səmərəli istifadə. B.,1996.
İnsan və Biosfer (MAB). Azərbaycan milli komitəsinin əsərlə-
ri. Buraxılış 2. Bakı.,2003.
İsmayılov T.Ə.- Təbiəti mühafizə və təbiətdən istifadə haqqında
hüquqi-normativ sənədlər toplusu. Bakı, Dövlət
Ekologiya Komitəsi, 1992.
Kotler Filip - Marketinqin əsaslan. Rus dilindən tərcümə. B.,1993.
Məmmədov Qərib.,Xəlilov Mahmud- Ekologiya və ətraf mühitin
mühafizəsi. Bakı, 2005.
Məmmədov Ə.- Dialektik idrak və ümumelmi tədqiqat metodları.
Bakı, 1997.
Nuriyev Əli - Regional siyasət və idarəetmə. B.,2004,
Yerin təki haqqında Azərbaycan Respublikasımn qanunu. Bakı.,
1998,
Rus dilində
Вопросы социоэкологии. Материалы первой всесоюзной
конференции «Проблемы социальной экологии» (Львов, 1-3
октября 1986 г.).
Геоэкология: Региональные аспекты. Материалы к IX съезду
ГО СССР. Л.,1990.
Гильберт У.- География: ресурсы и окружающая среда.
М.,1990.
Геокчайлы Ш.Ю.,Исмаилов Г.А. и др.- Комплексная про-
грам.ма охрана природы и рациональное ис
161
пользование
природных
ресурсов
Азербайджана на период до 2000 года. Изд,
АзНИ- ИМТИ. Б., 1987.
Голиков А.П.- Математические методы в экономической
географии. М.,1974.
Дубовик О.Л.- Механизм действия права в охране окружающей
среды. М.,1984.
Ерофеев Б.В.- Экологическое право. М,1998.
Захаров В.В.и др.- Введение в математичеекую экологию.
ЛГУ, 1986.
Исаченко А.Г.- Оптимизация природной среды. М,1980.
Исмаилов
Т.А.,
Кулизадс
Р.К.-Роль
экономического
регулирования
природопользования
и
управления охраной окружающей среды.
Жур. «Народное хозяйство Азербайджана»
№ 6.1990 г.
Лацко Р.- Экономические проблемы окружающей среды.
М.,1979.
Марсук Г.И.- Математические моделирования и проблемы
окружающей среды. М.,1982.
Минц АА.- Экономическая оценка естественных ресурсов.
М.,1972.
Мировая экономика. Учебник, гюд.ред. А.С.Булатова. М.,2003.
Моделирование процессов в природно-экономических
системах. II., 1992.
Мисевич К.Н.,Рященко С.В.-1 ещ'рафическая среда и условия
жизни населения Сибири. Ы.,1988.
Никитин Д.П., Новиков Ю.В.- Окружающая среда и человек.
М.,1980.
Набиев Н.А.- Проблемы комплексного использования
минеральных ресурсов Азербайджана. Б, 1978.
Подоведов Н.С.- Природные ресурсы земли и охрана
окружающей среды. М.,1985.
162
Реймерс Н.Ф.- Природопользование. Справочник-словарь.
М.Л980.
Рунова Т.Г., Боекова И.Н., Нефедова Т.Г.- Территориальная
организация природопользования. М.,1993.
Рябчиков А.М., Миланова Е.В.- Использование природных
ресурсов и охрана природы. МГУ, М., 1986.
Серов Г.П.- Экологический аудит: концептуальные и
организационно-правовые основы. М.,2000.
Трофимов А.М., Котляков В.М. и др.- Проблема устойчивости
в комплексных эколого-экономических
исследованиях. Изд. РАН, сер, геог. 1998,
№3.
Управление природной средой. М.,1979.
Файрадова У.Ш.- Ачминистратнвная ответственность за
нарушение
природо-охранительного
законодательства. Б.,1989.
Экономика
природопользования.
-
Аналитические
и
нормативно-методические
материалы.
Составители. А.А.Аверченков, А.В.Шевчук,
В.Л.Грощев. М.,1994.
Экология человека. Учебное пособие. М, 2001.
Экологическое право России. Сб. материалов научно-
практических конференций 1995-1998 гг.,
М., 1999.
Экономические проблемы использования природных ресурсов
Сибири. К.,1978.
Экономическая география Мирового Океана. Л., 1979.
Юдин Э.Г.- Системный подход и принцип деятельности.
М.,1978.
163
Dostları ilə paylaş: |