11
Ġsmayıllıda, Ġsa Qənbərov və Pənah Hüseynov kimi avantüristlər isə Bakı ətrafı
kəndlərdə gizləndilər.
Belə bir zamanda cənab Heydər Əliyevin gur, qəzəbli, əzəmətli, hiddətindən
mis kimi cingildəyən ittihamedici səsi bütün dünyaya yayıldı: "Bakıda Sovet
qoĢunları tərəfindən Azərbaycan xalqına qarĢı törədilən qanlı hadisə hüquqa,
əxlaqa, mənəviyyata ziddir, xalqa qarĢı tarixi cinayətdir".
Həyatını risk altında qoyaraq, o, oğlu Ġlham Əliyevlə birlikdə Azərbaycanın
Moskvadakı Nümayəndəliyinə gedir, mətbuat konfransında çıxıĢ edərək,
Azərbaycanda qan axıdılmasına, günahsız insanların qətlə yetirilməsinə görə Sovet
rəhbərliyini və ilk növbədə M. Qorbaçovu kəskin ittiham edir. H. Əliyev qətiyyətlə
və əsaslandırılmıĢ surətdə izah edir ki, məsələnin siyasi yolla nizama salınması,
xalqla dialoq üçün real imkanlar olsa da, onlardan istifadə edilməmiĢdir. Bu gün -
12 il ötdükdən sonra biz onun nə dərəcədə haqlı olduğunu görürük: bəli, bu
imkanlardan istifadə edilməmiĢdi. ġüurlu olaraq (40, 23).
..."20-si axĢam xəbər tutdum ki, onlar Bakıya qoĢun yeridiblər. Həmin
axĢam isə Qorbaçov televiziya ilə çıxıĢ etdi. Mən ona qulaq asdım, baxdım. Və
ayın 21-də Moskvaya gəldim, evə gedib ailə üzvlərimlə görüĢdüm. Öyrəndim ki,
Moskvada yaĢayan azərbaycanlıların əksəriyyəti Bakıdakı matəmlə əlaqədar Daimi
Nümayəndəliyə yığıĢıblar. Təbii ki, mən kənarda qala bilməzdim. Mən
azərbaycanlıyam, bu mənim ölkəmdir, bu mənim xalqımdır. Qərara aldım ki,
oraya, Daimi Nümayəndəliyə gedim".
Heydər Əliyevin səsini bütün dünya eĢitdi. Bu, həqiqətin səsi idi. Bundan
dərhal sonra onu, onun bütün ailə üzvlərini təqib etməyə baĢladılar. Belə ki, Ġlham
Əliyevi Moskva Dövlət Beynəlxalq Münasibətlər Ġnstitutunda müəllimlikdən azad
etdilər (40, 23).
Ümummilli liderimiz dəfələrlə tariximizin öyrənilməsi, onun düzgün
qiymətləndirilməsi, milli-mənəvi dəyərlərimizin qorunması, dilimiz, dinimiz, soy-
kökümüz, tarixi torpaqlarımız haqqında proqram xarakterli dəyərli fikirlər
söyləmiĢ, tarixi qərarlar qəbul etmiĢ, elm, sənət və dövlət adamlarının qarĢısında
mühüm vəzifələr qoymuĢdur.
XX əsrdə xalqımızın baĢına gələn müsibətlər, xüsusilə ermənilər tərəfindən
ölkəmizə qarĢı əsassız olaraq irəli sürülən torpaq iddiaları, törədilən soyqırım və
deportasiya aktları, bu hadisələrin ətraflı öyrənilməsi və onlara düzgün tarixi,
hüquqi, siyasi qiymət verilməsi məsələləri Heydər Əliyevin daim önəm verdiyi
məsələlərdəndir.
Xalqımıza qarĢı edilən haqsızlıqlara, bir neçə dəfə törədilən soyqırım
aktlarına və deportasiyalara uzun müddət siyasi-hüquqi qiymət verilməmiĢ, hətta
bu barədə danıĢmaq və yazmaq yasaq edilmiĢdir. Təəssüflər olsun ki,
müstəqilliyimizi əldə etdikdən sonrakı ilk illərdə də bu sahəyə olan laqeydlik buzu
əriməmiĢdir.
12
Problemi həll etmək üçün əvvəl onu bilmək, ətraflı öyrənmək, səbəblərini
araĢdırmaq, nəticəsini proqnozlaĢdırmaq gərəkdir. Məhz ermənilər tərəfindən bizə
qarĢı 1905, 1918, 1948-52-ci illərdə törədilmiĢ soyqırım və deportasiya aktları
barədə bilgilərimizin kifayət qədər olmaması səbəbindən 1988-ci ildə Qarabağ
separatizmi baĢlayanda erməni məkrinin miqyasını müəyyən edə bilmədik,
mübarizəmizin düzgün taktikasını seçə bilmədik, informasiya müharibəsini
uduzduq, Qərbi Azərbaycan torpaqlarını itirdik, 200 minə yaxın soydaĢımız ata-
baba torpaqlarından – Zəngəzurdan, Dərələyəzdən, Vedibasardan, Göyçədən, Dağ
Borçalıdan - Lori-Pəmbəkdən didərgin düĢdülər, daha sonra 1990-cı ilin 20 Yanvar
faciəsi, 1992-ci ilin Xocalı faciəsi, ġuĢa itkisi ilə qarĢılaĢdıq. Torpaqlarımız iĢğal
olundu, bacı-qardaĢlarımız öz Vətənimizdə məcburi köçkünə çevrildilər, qədim-
qayım ellərimiz dağıdıldı, ilan mələyən çöllərdə çadır Ģəhərcikləri tikməli olduq.
Yenə də imdadımıza Böyük Tanrının göndərdiyi Böyük Ġnsan – Cənab
Heydər Əliyev yetiĢdi. ÇağırıĢımızı eĢitdi, köməksizliyimizi, kimsəsizliyimizi
gördü, çarəsizliyimizi hiss etdi, canından əziz bildiyi Vətəninin naminə, özündən
çox sevdiyi xalqının xatirinə yenidən böyük siyasətə qayıtdı, yenidən ölkəyə
rəhbərlik etmək yükünü öz polad çiyinlərinə götürdü.
Cənab Heydər Əliyevin 1993-cü ilin iyununda ikinci dəfə respublikaya
rəhbərliyi öz üzərinə götürməsi bir xilaskarlıq missiyası idi.
Təsadüfi deyildir ki, Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi 15 iyun
gününü Milli QurtuluĢ günü elan etmiĢdir.
Məhz 15 iyundan sonra ölkədə vətəndaĢ müharibəsinin qarĢısı alındı,
hakimiyyət böhranı aradan qaldırıldı, Azərbaycanın baĢı üstündən Domokl qılıncı
kimi asılmıĢ separatizm və parçalanma təhlükəsi sovuĢdu, müstəqil Azərbaycanın
dövlətçiliyinin bünövrəsi qoyuldu, ölkədaxili sabitlik bərqərar oldu, müharibə
dayandırıldı, münaqiĢə sülh danıĢıqları müstəvisinə keçirildi, sosial-ictimai, siyasi-
iqtisadi həyatın bütün sahələrində təkamül baĢladı, ötən on ildə Azərbaycan yüz
illik bir tarixi yol keçdi, dünya dövlətləri və millətləri sırasında öz inamlı imzasını
qoydu, ən əsası isə odur ki, xalqın öz dövlətinə və rəhbərinə olan dönməz inamı
nəinki sarsılmadı, dəfələrlə sınaqlardan çıxaraq daha da möhkəmləndi.
Məhz bu gündən sonra baĢladı xalqın və dövlətçiliyin xilası. Məhz bu
gündən sonra baĢladı müstəqil Azərbaycan dövlətinin quruculuğu.
Məhz cənab Heydər Əliyev Ermənistan və Azərbaycan arasında uzun
müddətdən bəri davam edən qanlı müharibəni dayandırmağa, atəĢkəs elan etməyə,
münasibətləri aydınlaĢdırmağı sülh danıĢıqları müstəvisinə keçirməyə nail oldu.
Qarabağ probleminin təkcə ölkədaxili məsələ olmadığını bir dövlətin -
Ermənistanın, digər dövlətə -Azərbaycana ərazi iddiasından doğan bu silahlı
münaqiĢənin geopolitik, dünyanın müxtəlif aparıcı dövlətlərinin iqtisadi, siyasi və
hərbi maraqlarının toqquĢduğu və bu maraqlardan asılı bir problem olduğunu məhz
cənab Heydər Əliyev ilk dəfə dünyaya bəyan etdi, neçə illərdən bəri məruz
Dostları ilə paylaş: |